Afet İnan

1.1. Kelahiran dan Latar Belakang Keluarga

Ayşe Afet İnan dilahirkan pada 30 Oktober 1908 di daerah Kesendire (Polyoroz, kini Kassandra, Greece) dalam Vilayet Salonica, Empayar Uthmaniyah. Bapanya bernama İsmail Hakkı Bey (kemudian İsmail Hakkı Uzmay) dan ibunya bernama Şehzane Hanım, yang berasal dari Doyran (kini Dojran). Akibat Perang Balkan, beliau dan keluarganya berhijrah ke Adapazarı.

Pada 15 Mei 1915, ibunya, Şehzane Hanım, meninggal dunia akibat tuberkulosis. Selepas bapanya berkahwin semula dengan seorang wanita muda, Ayşe Afet memutuskan untuk menjadi seorang guru demi mencari nafkah sendiri. Adiknya, Nezihe, dilahirkan di Biga hasil perkahwinan kedua bapanya.

1.2. Pendidikan Awal dan Kerjaya

Ayşe Afet İnan memulakan pendidikan rendahnya di Adapazarı pada 4 Mac 1913. Keluarganya sering berpindah-randah, menetap di Ankara, Mihalıççık, Karaoğlan, dan Biga. Beliau menamatkan enam tahun pendidikan rendahnya pada tahun 1920. Pada tahun 1921, keluarganya berpindah ke Alanya.

Pada tahun 1922, beliau memperoleh kelayakan mengajar di Elmalı dan dilantik sebagai pengetua di Sekolah Perempuan Elmalı. Beliau kemudiannya menamatkan pengajian dari Maktab Perguruan Perempuan Bursa pada tahun 1925. Selepas tamat pengajian, beliau memulakan kerjayanya sebagai guru sekolah rendah di İzmir. Pada Oktober tahun yang sama, beliau bertemu dengan Mustafa Kemal Atatürk semasa lawatan Atatürk ke İzmir, satu pertemuan yang mengubah haluan hidupnya.

2.1. Pengajian Tinggi dan Ijazah Doktor

Pada tahun 1925, Atatürk menghantar Afet İnan ke Lausanne, Switzerland, untuk mempelajari bahasa Perancis. Setelah kembali ke Turki pada tahun 1927, beliau melanjutkan pengajian di Lycée Notre Dame de Sion Istanbul. Setelah tamat pengajian di sana, beliau dilantik sebagai guru sekolah menengah untuk mata pelajaran sejarah.

Pada tahun 1935, Afet İnan kembali ke Switzerland untuk pengajian lanjutan. Beliau merupakan pelajar kepada Eugène Pittard di Universiti Geneva antara tahun 1936 dan 1938. Pada tahun 1939, beliau berjaya memperoleh PhD dalam bidang sosiologi setelah menamatkan pengajiannya.

2.2. Aktiviti Pengajaran dan Akademik

Setelah kembali ke Turki, Ayşe Afet İnan meneruskan kerjaya akademiknya. Pada tahun 1950, beliau dilantik sebagai profesor di Universiti Ankara, di mana beliau terus menyumbang kepada pendidikan tinggi dan penyelidikan.

2.3. Penyelidikan Antropologi dan Tesis Sejarah Turki

Ayşe Afet İnan terkenal dengan penyelidikan antropologi fizikalnya yang signifikan. Beliau melakukan pengukuran terhadap lebih daripada enam puluh ribu tengkorak di Anatolia. Penyelidikan ini bertujuan untuk menyokong Tesis Sejarah Turki, sebuah teori yang dikembangkan pada awal Republik Turki. Tesis ini berpendapat bahawa orang Turki adalah keturunan langsung tamadun purba yang berasal dari Asia Tengah dan merupakan pelopor kepada semua tamadun manusia. Walaupun penyelidikan ini merupakan usaha ilmiah pada zamannya, ia kemudiannya menjadi subjek kritikan kerana kaitannya dengan naratif nasionalis dan implikasi perkauman.

2.4. Penulisan dan Penerbitan

Sepanjang kerjaya akademiknya, Ayşe Afet İnan menghasilkan beberapa karya penting dan kertas ilmiah. Antara penerbitan utamanya termasuk:

• Medeni bilgiler ve M. Kemal Atatürk'ün el yazıları, Ankara, Türk Tarih Kurumu, 1969
• Atatürk'ten yazdıklarım, Ankara, 1969
• Recherches Sur les Caractéres Anthropologiques des Population de la Turquie, Genève, 1939 (Penyelidikan mengenai Ciri-ciri Antropologi Penduduk Turki)
• Türk Amirali Piri Reis'in Hayatı ve Eserleri (Kehidupan dan Karya Laksamana Turki Piri Reis)
• L'émancipation de la Femme Turque (Pembebasan Wanita Turki)
• Eski Mısır Tarih ve Medeniyeti, 1956 (Sejarah dan Tamadun Mesir Purba)

Karya-karya ini mencerminkan minatnya yang luas dalam sejarah, sosiologi, dan antropologi, serta sumbangannya kepada pemahaman tentang warisan budaya dan sosial Turki.

3.1. Peranan dalam Persatuan Sejarah Turki

Beliau merupakan pengasas bersama dan ahli terkemuka Persatuan Sejarah Turki (Türk Tarih Kurumu). Persatuan ini ditubuhkan pada tahun 1931 dengan sokongan Atatürk, bertujuan untuk mempromosikan penyelidikan sejarah Turki dan menyebarkan naratif sejarah yang konsisten dengan ideologi republik baharu. Peranan İnan dalam persatuan ini adalah penting dalam membentuk hala tuju penyelidikan sejarah di Turki.

3.2. Aktiviti Kemajuan Wanita

Sebagai seorang wanita terpelajar dan ahli akademik pada era awal Republik Turki, Ayşe Afet İnan secara aktif menyumbang kepada kemajuan status sosial wanita. Penerbitan beliau seperti L'émancipation de la Femme Turque menunjukkan komitmennya terhadap isu-isu pembebasan wanita dan peranan mereka dalam masyarakat. Melalui karya-karya dan kedudukannya dalam bidang akademik, beliau menjadi contoh dan pendorong bagi wanita lain untuk mengejar pendidikan dan kerjaya, sekali gus menyumbang kepada kemajuan sosial di Turki.

6.1. Penilaian Positif dan Pengiktirafan

Ayşe Afet İnan diiktiraf atas sumbangannya yang besar kepada bidang sejarah, sosiologi, dan antropologi di Turki. Peranannya sebagai salah seorang ahli akademik wanita terawal di Republik Turki dan penglibatan aktifnya dalam penubuhan institusi-institusi penting seperti Persatuan Sejarah Turki sangat dihargai. Untuk menghargai sumbangan beliau, "Anugerah Pengajian Sejarah Afet İnan" diberikan setiap dua tahun oleh Yayasan Sejarah Turki dengan kerjasama keluarga İnan. Anugerah ini mengiktiraf penyelidikan dan penulisan cemerlang dalam bidang sejarah, memastikan warisan ilmiah beliau terus diingati dan memberi inspirasi kepada generasi baharu ahli sejarah.

6.2. Kritikan dan Kontroversi

Walaupun sumbangannya kepada akademik dan pendidikan diiktiraf, penyelidikan antropologi Ayşe Afet İnan, terutamanya yang berkaitan dengan Tesis Sejarah Turki, telah menjadi subjek kritikan dan kontroversi. Penyelidikan beliau yang melibatkan pengukuran tengkorak secara meluas di Anatolia bertujuan untuk memberikan sokongan saintifik kepada tesis tersebut, yang mengemukakan naratif nasionalis tentang asal-usul bangsa Turki.

Para pengkritik berpendapat bahawa tesis ini, dan penyelidikan yang menyokongnya, mengandungi unsur-unsur pseudo-sains dan determinisme kaum, yang boleh digunakan untuk membenarkan ideologi nasionalis yang ekstrem. Walaupun pada zamannya penyelidikan tersebut dianggap sebagai usaha untuk membina identiti kebangsaan, dari perspektif moden, ia dilihat sebagai pendekatan yang bermasalah kerana potensi implikasinya dalam membentuk hierarki kaum atau mengabaikan kepelbagaian etnik. Perdebatan ini menyoroti kompleksiti penyelidikan ilmiah yang dijalankan di bawah pengaruh ideologi politik.

7.1. Impak kepada Generasi Mendatang

Sebagai seorang profesor di Universiti Ankara dan seorang ahli akademik yang produktif, Ayşe Afet İnan mempengaruhi ramai pelajar dan ahli akademik muda. Beliau menjadi model peranan bagi wanita yang ingin menceburi bidang akademik dan penyelidikan di Turki. Karya-karya beliau, terutamanya yang berkaitan dengan sejarah Turki dan isu-isu wanita, terus menjadi rujukan penting bagi penyelidik dan sejarawan. Anugerah yang dinamakan sempena namanya juga memastikan bahawa semangat penyelidikan dan sumbangan ilmiahnya kekal relevan dan memberi inspirasi kepada generasi ahli sejarah yang akan datang.

7.2. Sumbangan kepada Bidang Tertentu

Sumbangan Ayşe Afet İnan adalah ketara dalam beberapa bidang:

• Sejarah:** Beliau memainkan peranan penting dalam pembentukan naratif sejarah Republik Turki melalui penglibatan dalam Persatuan Sejarah Turki dan penerbitan karya-karya sejarahnya.
• Sosiologi:** Dengan ijazah PhD dalam sosiologi, beliau menyumbang kepada pemahaman struktur sosial dan perubahan dalam masyarakat Turki.
• Antropologi:** Penyelidikan antropologi fizikalnya, walaupun kontroversial, merupakan sebahagian daripada usaha awal dalam bidang ini di Turki.
• Akademik Wanita Turki:** Sebagai salah seorang wanita pertama yang mencapai kedudukan profesor dan terlibat secara aktif dalam penyelidikan ilmiah di Turki, beliau membuka jalan bagi wanita lain dalam bidang akademik, menyumbang kepada kesaksamaan gender dan kemajuan wanita dalam pendidikan tinggi.