Bill Foulkes

1.1. Latar Belakang Keluarga dan Kanak-kanak

Datuk Foulkes pernah menjadi kapten pasukan ragbi liga St. Helens dan juga seorang pemain antarabangsa ragbi England. Bapanya juga pernah bermain ragbi liga untuk St Helens, dan juga bermain bola sepak untuk New Brighton dalam Divisyen Ketiga Utara.

1.2. Pendidikan Awal dan Aktiviti Pra-Bola Sepak

Foulkes sendiri bermain untuk Whiston Boys Club pada usia remajanya. Beliau juga bekerja di Lea Green Colliery sebagai pelombong, pekerjaan yang diteruskannya sehingga pertengahan tahun 1950-an, walaupun pada masa itu beliau sudah menjadi ahli tetap pasukan utama Manchester United dan telah membuat satu-satunya penampilan untuk pasukan kebangsaan England.

2.1. 1950-1957: Era Busby Babes

Foulkes ditemui oleh Manchester United ketika beliau bermain untuk kelab Whiston Boys pada usia 18 tahun. Beliau menyertai kelab itu pada Mac 1950 dan bermain dalam pasukan junior sebelum menjadi profesional pada Ogos 1951. Beliau membuat debut profesionalnya pada musim 1952-53 dalam perlawanan Divisyen Pertama menentang Liverpool pada 13 Disember 1952, pada usia 20 tahun. United memenangi perlawanan itu 2-1. Beliau juga bermain dua perlawanan untuk pasukan bawah-23 England. Pada masa ini, beliau terus bekerja sambilan di lombong arang batu, merasakan beliau tidak cukup bagus untuk bermain bola sepak liga sepenuh masa.

Foulkes menjaringkan gol pertamanya daripada hanya sembilan gol untuk kelab itu semasa musim 1953-54 menentang Newcastle United dalam perlawanan Divisyen Pertama pada 2 Januari 1954 di St James' Park. Gol itu dijaringkan dari hampir garisan tengah, satu pencapaian luar biasa terutamanya bagi seorang pemain pertahanan. United menamatkan musim di tempat kelima. Foulkes memenangi kejuaraan pertamanya bersama United pada musim 1955-56. Menjelang akhir musim itu, Foulkes mendapati dirinya terbeban dengan komitmen Perkhidmatan Negara. Oleh sebab itu, pengurus United, Matt Busby, mula memilih Ian Greaves berbanding Foulkes di posisi pertahanan kanan. Foulkes bertindak balas dengan berlatih lebih keras daripada biasa, bertekad untuk dipanggil semula bermain untuk pasukan utama. Sikap ini memihak kepadanya, dan beliau kembali bermain secara tetap untuk pasukan utama dari musim berikutnya sehingga akhir tahun 1960-an.

United memenangi kejuaraan pada musim 1955-56 dan dengan itu layak bermain dalam Piala Eropah pada musim berikutnya, 1956-57. Walaupun mendapat bantahan daripada The Football League, United menjadi wakil pertama England dalam Piala Eropah. Dalam perlawanan kedua Piala itu, United membelasah Anderlecht 10-0, walaupun Foulkes tidak menjaringkan sebarang gol. Keputusan itu kekal sebagai kemenangan rekod United dalam perlawanan Eropah. Pada musim itu, Foulkes membantu United ke separuh akhir Piala Eropah, tewas kepada Real Madrid 5-3 secara agregat selepas tewas 3-1 di Santiago Bernabéu Stadium dan seri 2-2 dalam perlawanan timbal balik di Old Trafford. United juga mencapai perlawanan akhir Piala FA 1957, tewas 2-1 kepada Aston Villa, dan berjaya mempertahankan gelaran kejuaraan mereka pada musim itu.

2.2. Bencana Udara Munich

Sebagai juara The Football League pada 1956-57, United sekali lagi mewakili England dalam Piala Eropah pada 1957-58. Dalam perlawanan timbal balik suku akhir menentang Red Star Belgrade di Yugoslavia, United seri 3-3, menang 5-4 secara agregat. Selepas perlawanan, pasukan itu mengadakan majlis resepsi, kemudian pergi ke Kedutaan British di mana setiap pemain diberi sebotol gin.

Dalam perjalanan pulang ke Manchester pada 6 Februari 1958, pesawat British European Airways yang dinaiki pasukan itu berhenti di Munich untuk mengisi minyak. Akibat lonjakan tujahan, pelepasan dibatalkan dua kali. Juruterbang kembali ke terminal, dan selepas beberapa ketika, diumumkan bahawa satu lagi percubaan pelepasan akan dibuat. Pada masa itu, Foulkes sedang bermain kad bersama Kenny Morgans, David Pegg, Albert Scanlon, Roger Byrne, dan Liam Whelan di tengah pesawat. Apabila beliau mendengar pengumuman itu, beliau mula bimbang akan keselamatannya. Dalam temu bual pada tahun 1998, beliau berkata mengenai pengumuman itu, "Apabila mereka mengatakan itu, anda tidak perlu menjadi genius untuk mengetahui bahawa ini akan menjadi sedikit berbahaya."

Pada percubaan ketiga untuk berlepas, juruterbang berjaya mengawal lonjakan, tetapi apabila pesawat mencapai kelajuan V₁, selepas itu berbahaya untuk membatalkan pelepasan, kelajuan udara tiba-tiba menurun. Pesawat itu meninggalkan landasan dan terhempas ke pagar dan sebuah rumah. Foulkes mengimbas kembali, "Pesawat itu melantun dan jelas tidak cukup laju dan kemudian tiba-tiba terdapat tiga hentakan yang mengerikan dan segala-galanya berputar. Seketika kemudian saya duduk di tempat duduk saya dengan kaki saya di salji."

Pesawat itu pecah tepat di bawah tempat duduk yang diduduki Foulkes. Dalam kemalangan itu, botol gin dari Kedutaan British, yang Foulkes letakkan di rak atas bersama kotnya, mengenai bahagian belakang kepalanya. Kecederaan kepala itu adalah satu-satunya kecederaan yang dialaminya dalam kemalangan itu. Sejurus selepas kemalangan, Foulkes keluar dari tali pinggang keselamatannya dan berlari sejauh 50 yd dari pesawat. Beliau kemudian berpaling ke belakang dan melihat pesawat yang musnah. Seperti yang Foulkes katakan kemudian, "Bahagian belakang pesawat baru sahaja hilang. Saya keluar secepat mungkin dan terus berlari. Kemudian saya berpaling dan menyedari bahawa pesawat itu tidak akan meletup, dan saya kembali. Di kejauhan saya dapat melihat bahagian ekor pesawat terbakar dan ketika saya berlari kembali saya menemui mayat. Roger Byrne masih terikat di tempat duduknya, Bobby Charlton terbaring diam di tempat duduk lain, dan Dennis Viollet. Kemudian Harry Gregg muncul dan kami cuba melihat apa yang boleh kami lakukan untuk membantu."

Dua puluh tiga mangsa yang terselamat dimasukkan ke hospital, tetapi Foulkes dibenarkan keluar dan bermalam di hotel bersama Gregg. Keesokan paginya, Foulkes melawat rakan sepasukannya di hospital. Beliau melawat Duncan Edwards, Johnny Berry, Jackie Blanchflower, Viollet, Scanlon, Charlton, dan Ray Wood. Kemudian, beliau mengimbas kembali, "Saya baru mula berfikir ia tidak terlalu teruk apabila saya bertanya di mana yang lain. Jururawat hanya menggelengkan kepala dan berkata: 'Itu sahaja, yang lain semuanya telah meninggal dunia.'"

Hanya pada masa itulah Foulkes menyedari kengerian penuh tragedi itu. Tujuh rakan sepasukannya - Mark Jones, David Pegg, Roger Byrne, Geoff Bent, Eddie Colman, Liam Whelan, dan Tommy Taylor - telah meninggal dunia di tempat kejadian, begitu juga 14 orang lain termasuk tiga pegawai Manchester United. Duncan Edwards meninggal dunia 15 hari kemudian akibat kecederaannya. Setiausaha kelab Walter Crickmer dan jurulatih Tom Curry dan Bert Whalley juga terbunuh serta-merta. Berry dan Blanchflower terselamat tetapi tidak pernah bermain lagi kerana tahap kecederaan mereka. Foulkes sendiri terselamat, bersama Busby, Charlton, Gregg, Morgans, Scanlon, Viollet, dan Wood.

Selama bertahun-tahun sejak bencana itu, Foulkes merasa marah tentang fakta bahawa juruterbang telah cuba berlepas kali ketiga, walaupun bahaya yang jelas. "Jelas sekali kami akan bergelut untuk berlepas dan mereka mengambil risiko. Mereka tidak sepatutnya melakukan itu. Saya tidak merasa bersalah kerana menjadi mangsa yang terselamat. Saya hanya bernasib baik. Tetapi saya menyimpan perasaan bahawa ia tidak perlu, itu membuat saya marah. Ia merugikan kelab, ia merugikan negara begitu banyak."

2.3. Pasca-Munich (1958-1966)

Sejurus selepas kemalangan itu, Foulkes mengambil alih jawatan kapten kelab menggantikan Byrne, yang terbunuh dalam kemalangan itu. Selepas perlawanan menentang Sheffield Wednesday, West Bromwich Albion, dan Fulham, United mencapai perlawanan akhir Piala FA 1958, tewas 2-0 kepada Bolton Wanderers. Walau bagaimanapun, pasukan itu tidak begitu berjaya dalam liga, hanya memenangi satu perlawanan menentang Sunderland, seri lima perlawanan, dan kalah lapan, dan menamatkan musim di tempat kesembilan. Dalam separuh akhir Piala Eropah, United menang 2-1 dalam perlawanan pertama menentang Milan, tetapi tewas 4-0 dalam perlawanan kedua di San Siro, tewas 5-2 secara agregat.

Manchester United menamatkan musim sebagai naib juara liga pada musim pertama selepas Munich pada 1958-59, tetapi kemudian menamatkan musim di tempat ketujuh pada musim 1959-60 dan 1960-61 sebelum menamatkan musim di tempat ke-15 pada 1961-62 - pada masa itu ini adalah kedudukan terendah kelab selepas perang. Dalam Piala FA, kelab itu tersingkir dari pertandingan pada pusingan ketiga, pusingan kelima, pusingan keempat, dan separuh akhir masing-masing dalam empat musim selepas Munich.

Pada musim 1962-63, United beraksi buruk dalam liga, menamatkan musim di tempat ke-19, tetapi memenangi Piala FA selepas memenangi perlawanan akhir Piala FA 1963 3-1 menentang Leicester City pada 25 Mei 1963. Sepanjang masa ini, Foulkes banyak bergelut dengan kesan kemalangan. Beliau kemudian berkata, "Saya kehilangan banyak berat badan, saya tidak dapat makan, tidak dapat tidur, saya kehilangan kecergasan dan prestasi dan saya benar-benar sudah cukup."

Pada 10 Oktober 1960, Busby memainkan Foulkes di posisi pertahanan tengah buat kali pertama, setelah bereksperimen dengan beberapa pemain untuk mengisi posisi itu selepas kemalangan itu meragut nyawa Mark Jones dan menamatkan kerjaya bermain Jackie Blanchflower lebih daripada dua tahun sebelumnya. Pertahanan tengah akan terbukti menjadi posisi kegemarannya sepanjang sisa kerjaya bermainnya, tetapi beliau tidak mula menikmati permainan itu lagi sehingga tahun 1963. Pada musim 1963-64, United menamatkan musim di tempat kedua dalam liga, dan akhirnya memenangi kejuaraan pada musim 1964-65, selepas 13 kemenangan dalam 15 perlawanan. Pada masa itu, Foulkes dan Bobby Charlton adalah satu-satunya dua mangsa Munich yang terselamat dalam pasukan. Pada 11 November 1964, dalam perlawanan Piala Eropah menentang Borussia Dortmund, Foulkes bermain dalam perlawanan United ke-511 dan menjadi pemegang rekod penampilan kelab, mengambil gelaran ini daripada Joe Spence yang memegangnya selama lebih daripada 36 tahun. Pada 1966-67, Foulkes membantu United memenangi kejuaraan sekali lagi, melengkapkan empat pingat kejuaraan, lebih daripada mana-mana pemain United lain pada eranya, dan sememangnya mana-mana pemain lain di kelab itu selama 32 tahun berikutnya.

2.4. Kejayaan Piala Eropah (1967-1968)

Dengan memenangi gelaran liga pada 1966-67, United sekali lagi layak ke Piala Eropah untuk musim 1967-68. Selepas menewaskan Hibernians, Sarajevo, dan Górnik Zabrze, United berhadapan dengan Real Madrid di separuh akhir. Foulkes tidak bermain pada perlawanan pertama di Old Trafford, yang dimenangi United dengan kemenangan tipis 1-0. Walau bagaimanapun, beliau bermain pada perlawanan kedua di Bernabéu pada 15 Mei 1968, di mana Real mendahului 3-1 pada separuh masa. David Sadler menjaringkan gol pada separuh masa kedua untuk menyamakan kedudukan 3-3 secara agregat. Menjelang akhir perlawanan, George Best menghantar hantaran silang ke dalam kawasan penalti. Foulkes menyepak bola ke dalam jaring, menjaringkan salah satu gol terpenting dalam kerjayanya dan menghantar United ke perlawanan akhir.

Perlawanan akhir diadakan di Stadium Wembley pada 29 Mei 1968. Menentang Benfica, Foulkes memulakan perlawanan di pertahanan tengah. Apabila perlawanan memasuki masa tambahan, kedudukan adalah 1-1, dengan gol United datang dari Charlton. Kemudian, Best, Brian Kidd, dan Charlton masing-masing menjaringkan satu gol, dan United menang 4-1, menjadi pasukan England pertama yang memenangi Piala Eropah. Sepuluh tahun selepas bencana udara Munich, Foulkes akhirnya memenangi pingat juara Piala Eropah pada usia 36 tahun. Foulkes kemudian berkata bahawa memenangi Piala itu membantunya untuk "melupakan kemalangan itu". Beliau dan Charlton adalah satu-satunya pemain yang tinggal di kelab itu dari masa bencana. Sesungguhnya, semua mangsa yang terselamat yang lain kecuali Harry Gregg (yang kekal di Old Trafford sehingga 1966) telah meninggalkan kelab itu dalam tempoh empat tahun selepas bencana.

2.5. Tahun Akhir Kerjaya dan Persaraan

Selepas memenangi Piala Eropah, Foulkes merasakan beliau telah mencapai semua yang beliau mampu dan ingin bersara. Walau bagaimanapun, Busby berjaya meyakinkannya untuk kekal selama dua tahun lagi, walaupun beliau kurang bermain secara tetap pada masa ini. Musim berikutnya, United menamatkan musim di tempat ke-11 dalam liga. Pada musim 1968-69, Wilf McGuinness (yang pernah bermain bersama Foulkes pada akhir 1950-an) menggantikan Busby yang bersara sebagai pengurus United. Foulkes hanya bermain tiga perlawanan di bawah McGuinness, yang terakhir datang awal pada musim 1969-70 dalam kekalahan 1-4 menentang Southampton di Old Trafford pada 16 Ogos 1969. Pada tahap ini, beliau adalah pemain tertua dalam pasukan pada usia 37 tahun, dan sememangnya salah seorang yang tertua masih aktif dalam Football League. Beliau secara rasmi bersara dari bermain pada 1 Jun 1970 pada usia 38 tahun.

Pada akhir kerjayanya yang panjang, Foulkes telah membuat 688 penampilan untuk United, dan menjaringkan sembilan gol. Beliau sebelum ini memegang rekod penampilan kelab sehingga Charlton (758 penampilan) mengatasi beliau beberapa ketika kemudian dan, kemudian, Ryan Giggs dan Paul Scholes, walaupun beliau masih berada di tempat keempat untuk penampilan untuk United. Beliau juga membuat tiga penampilan sebagai pemain gantian pada musim 1968-69 dalam Divisyen Pertama. Beliau juga memulakan setiap perlawanan yang dimainkan United pada musim 1957-58, 1959-60, 1963-64, dan 1964-65. Beliau berkhidmat untuk United dalam Divisyen Pertama selama 18 musim, kebanyakannya sebagai pemain tetap, dan merupakan pemain paling lama berkhidmat di kelab itu pada masa perlawanan terakhirnya. Beliau menjaringkan sembilan gol untuk United, yang pertama dalam kemenangan liga 2-1 di Newcastle United pada 2 Januari 1954, dan yang terakhir pada 15 Mei 1968 dalam perlawanan timbal balik separuh akhir Piala Eropah yang dimenangi di Madrid.

Selepas bersara, beliau kekal di Old Trafford sebagai jurulatih pasukan muda dari 1970 hingga 1975, apabila beliau akhirnya meninggalkan United selepas 25 tahun perkhidmatan tanpa henti.