Derek Yee

1.1. Kelahiran dan Hubungan Keluarga

Yee Tung-sing dilahirkan pada 28 Disember 1957 di Kowloon, Hong Kong British. Bapanya, Yee Kwong (爾光^{Bahasa Cina}), ialah seorang penerbit filem yang berasal dari Tianjin, China, dan meninggal dunia pada tahun 1974. Ibunya ialah Hung Wei (紅薇^{Bahasa Cina}), nama sebenarnya Luo Zhen (羅珍^{Bahasa Cina}), seorang pelakon terkenal yang dilahirkan di Beijing, China, pada tahun 1918 dan meninggal dunia pada 12 Oktober 2011. Beliau mempunyai keturunan campuran Manchu dan Mongol.

Yee mempunyai dua orang abang tiri yang juga merupakan tokoh terkenal dalam industri perfileman: Paul Chun (秦沛^{Bahasa Cina}, nama lahir Jiang Changnian 姜昌年^{Bahasa Cina}) dan David Chiang (姜大衛^{Bahasa Cina}). Kedua-duanya adalah pelakon dan pengarah filem Hong Kong. Beliau juga mempunyai seorang kakak tiri, Yim Wai, yang juga seorang pelakon.

1.2. Zaman Kanak-kanak dan Persekitaran Pembesaran

Derek Yee menghabiskan zaman kanak-kanaknya dan membesar di persekitaran yang unik di Kowloon Walled City (Bandar Berdinding Kowloon) di Hong Kong. Pengalaman ini mungkin telah membentuk pandangan dan pemahamannya tentang masyarakat, yang kemudiannya sering digambarkan dalam karya-karya perfilemannya yang menangani isu-isu sosial. Beliau juga pernah menghabiskan masa kanak-kanak awal di Tianjin, China.

2.1. Debut Sebagai Pelakon

Pada tahun 1977, Derek Yee memulakan kerjaya lakonannya di Shaw Brothers Studio di Hong Kong. Filem pertamanya sebagai pelakon utama ialah Lady Exterminator. Beliau dengan cepat menjadi pelakon prolifik, membintangi lebih daripada 40 buah filem yang dihasilkan oleh studio tersebut.

2.2. Debut Sebagai Penulis Skrip dan Penerbit

Selepas beberapa tahun sebagai pelakon, Derek Yee mula mengembangkan minatnya dalam aspek di sebalik tabir pembikinan filem. Beliau membuat debutnya sebagai penulis skrip pada tahun 1981 dengan filem Owl (貓頭鷹^{Bahasa Cina}). Pada tahun 1985, beliau turut menceburi bidang penerbitan, membuat debutnya sebagai penerbit dengan filem Chak Jeom Wonyang (錯點鴛鴦^{Bahasa Cina}), di mana beliau juga berlakon.

2.3. Debut Sebagai Pengarah

Langkah besar dalam kerjaya Derek Yee ialah debutnya sebagai pengarah. Pada tahun 1986, beliau mengarah filem pertamanya, The Lunatics (癲佬正傳^{Bahasa Cina}). Filem ini menandakan permulaan kerjaya pengarahannya yang sangat berjaya dan diiktiraf secara kritikal, memenangi pencalonan Pengarah Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong.

2.4. Aktiviti Pengarah Pembantu

Pada tahun 1987, Derek Yee juga mengambil peranan sebagai pengarah pembantu dalam filem Chung Hwa Jeonsa (中華戰士^{Bahasa Cina}), di mana beliau turut memegang watak utama. Kemudian, pada tahun 1997, beliau meneruskan pembabitan dalam bidang pengarahan melalui filem My dad is a jerk!, menunjukkan fleksibiliti dan dedikasinya dalam pelbagai aspek pembikinan filem.

3.1. Karya Utama Sebagai Pengarah dan Penulis Skrip

Derek Yee dikenali terutamanya sebagai pengarah dan penulis skrip, dengan banyak karyanya mendapat pengiktirafan meluas:

• The Lunatics (癲佬正傳^{Bahasa Cina}, 1986): Filem debut beliau sebagai pengarah ini adalah drama yang berani dan berasaskan kisah benar serangan rambang di sebuah tadika di Hong Kong pada tahun 1982. Filem ini mengeksplorasi isu-isu sosial yang kompleks berkaitan dengan kesihatan mental dan bagaimana masyarakat menangani individu yang terjejas. Walaupun beliau dicalonkan untuk Pengarah Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong, Paul Chun, abang tirinya, memenangi anugerah Pelakon Pembantu Terbaik untuk peranannya dalam filem ini.
• C'est la vie, mon chéri (新不了情^{Bahasa Cina}, 1993): Filem romantis ini merupakan salah satu kejayaan terbesar beliau. Ia memenangi Anugerah Filem Hong Kong untuk Filem Terbaik, Pengarah Terbaik, dan Penulis Skrip Terbaik. Filem ini juga dicalonkan untuk Pengarah Terbaik dan Skrip Asal Terbaik di Anugerah Golden Horse.
• Full Throttle (烈火戰車^{Bahasa Cina}, 1995): Sebuah filem aksi yang meraih pujian, Yee memenangi anugerah Pengarah Terbaik dari Anugerah Persatuan Pengkritik Filem Hong Kong dan dicalonkan untuk Pengarah Terbaik dan Penulis Skrip Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong.
• Viva Erotica (色情男女^{Bahasa Cina}, 1996): Filem ini menerima pencalonan untuk Pengarah Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong dan Anugerah Golden Horse, serta pencalonan Golden Bear di Festival Filem Antarabangsa Berlin ke-47.
• Lost in Time (忘不了^{Bahasa Cina}, 2003): Dicalonkan untuk Pengarah Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong dan menerima anugerah Filem Berjasa dari Anugerah Persatuan Pengkritik Filem Hong Kong.
• One Nite in Mongkok (旺角黑夜^{Bahasa Cina}, 2004): Filem ini memperkukuh reputasi Yee sebagai pengarah dan penulis skrip terkemuka. Ia memenangi Anugerah Filem Hong Kong untuk Pengarah Terbaik dan Penulis Skrip Terbaik, serta Pengarah Terbaik di Anugerah Golden Bauhinia dan Anugerah Persatuan Pengkritik Filem Hong Kong. Filem ini juga dicalonkan untuk Pengarah Terbaik di Anugerah Golden Horse dan Skrip Terbaik di Anugerah Golden Bauhinia.
• Protégé (門徒^{Bahasa Cina}, 2007): Yee dicalonkan untuk Pengarah Terbaik dan Penulis Skrip Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong, serta Pengarah Terbaik dan Skrip Asal Terbaik di Anugerah Golden Horse. Beliau juga berlakon dalam filem ini.
• Shinjuku Incident (新宿事件^{Bahasa Cina}, 2009): Yee dicalonkan untuk Pengarah Terbaik di Anugerah Filem Hong Kong dan menerima anugerah Filem Berjasa dari Anugerah Persatuan Pengkritik Filem Hong Kong.

Karya-karya pengarahan dan penulisan skripnya yang lain termasuk:

• People's Hero (人民英雄^{Bahasa Cina}, 1987)
• The Bachelor's Swan Song (1989)
• The Truth About Jane and Sam (1999)
• 2 Young (2005)
• Drink-Drank-Drunk (2005)
• Triple Tap (槍王之王^{Bahasa Cina}, 2010)
• The Great Magician (大魔術師^{Bahasa Cina}, 2011)
• I Am Somebody (我是路人甲^{Bahasa Cina}, 2015)
• Sword Master (三少爺的劍^{Bahasa Cina}, 2016)
• In Search of Lost Time (2022)

3.2. Karya Utama Sebagai Pelakon

Sebagai seorang pelakon, Derek Yee telah memegang pelbagai watak dalam filem-filem Shaw Brothers dan produksi lain:

3.3. Penyertaan Sebagai Penerbit

Sebagai penerbit, Derek Yee telah menyumbang kepada banyak filem, kadang-kadang juga menyediakan cerita asal atau skrip:

• Double Tap (鎗王^{Bahasa Cina}, 2000): Beliau bertindak sebagai penerbit dan penyedia cerita asal.
• Fighters' Blues (阿虎^{Bahasa Cina}, 2000): Sebagai penerbit.
• Karma (異度空間^{Bahasa Cina}, 2002): Yee berperanan sebagai penerbit dan penulis skrip.
• Lost in Time (夢影童年^{Bahasa Cina}, 2004): Sebagai penerbit.
• Siri Overheard (竊聽風雲^{Bahasa Cina}, 2009, 2011, 2014): Beliau adalah penerbit untuk ketiga-tiga filem dalam siri ini.

4.1. Kemenangan Anugerah Filem Hong Kong

Beliau telah memenangi anugerah berganda di Anugerah Filem Hong Kong, salah satu anugerah filem paling berprestij di Asia:

• Pengarah Terbaik:
  • 1994 untuk C'est la vie, mon chéri
  • 2005 untuk One Nite in Mongkok
• Penulis Skrip Terbaik:
  • 1994 untuk C'est la vie, mon chéri
  • 2005 untuk One Nite in Mongkok

4.2. Anugerah dan Pencalonan Utama Lain

Selain Anugerah Filem Hong Kong, Yee juga telah menerima pengiktirafan dari pelbagai festival filem dan persatuan pengkritik:

• Anugerah Golden Bauhinia:
  • Pengarah Terbaik pada tahun 2005 untuk One Nite in Mongkok. Beliau juga dicalonkan untuk Skrip Terbaik.
• Anugerah Persatuan Pengkritik Filem Hong Kong:
  • Pengarah Terbaik pada tahun 1995 untuk Full Throttle dan pada tahun 2004 untuk One Nite in Mongkok.
  • Filem Berjasa untuk Full Throttle (1995), Lost in Time (2003), One Nite in Mongkok (2004), Protégé (2007), dan Shinjuku Incident (2009).
• Anugerah Golden Horse (pencalonan): Beliau telah dicalonkan untuk Pengarah Terbaik beberapa kali (untuk C'est la vie, mon chéri, Viva Erotica, One Nite in Mongkok, Protégé) dan Skrip Asal Terbaik (untuk C'est la vie, mon chéri, Protégé).
• Festival Filem Antarabangsa Berlin: Dicalonkan untuk Golden Bear pada Festival Filem Antarabangsa Berlin ke-47 (1997) untuk filemnya Viva Erotica.
• Anugerah Filem Hong Kong (pencalonan): Selain kemenangannya, beliau juga menerima banyak pencalonan untuk Pengarah Terbaik (untuk The Lunatics, Full Throttle, Viva Erotica, Lost in Time, 2 Young, Protégé, Shinjuku Incident) dan Penulis Skrip Terbaik (untuk The Bachelor's Swan Song, Full Throttle, 2 Young, Protégé). Beliau juga dicalonkan untuk Pelakon Pembantu Terbaik pada tahun 1990 untuk persembahannya dalam Kawashima Yoshiko.

7.1. Penilaian Positif

Derek Yee dipuji atas kemampuannya untuk mengarah dan menulis skrip dalam pelbagai genre, dari drama yang menyentuh hati hingga thriller aksi yang mencengkam. Beliau sering bekerjasama dengan pelakon terkenal seperti Leslie Cheung, menghasilkan filem-filem yang mempunyai daya tarikan artistik dan komersial yang kuat. Kemenangan berganda di Anugerah Filem Hong Kong dan anugerah lain mengukuhkan kedudukannya sebagai salah seorang pembuat filem yang paling dihormati di Hong Kong. Filem-filem beliau sering dipuji kerana penceritaan yang kuat dan pembangunan watak yang mendalam.

7.2. Kritikan dan Kontroversi

Tiada kritikan utama atau kontroversi yang meluas berkaitan dengan aktiviti atau karya Derek Yee yang dilaporkan secara signifikan dalam sumber-sumber yang tersedia. Kebanyakan penilaian terhadap kerjanya adalah positif dan mengiktiraf sumbangan besarnya kepada industri.

7.3. Impak Sosial dan Budaya

Salah satu sumbangan paling penting Derek Yee adalah kemampuannya untuk menggunakan medium filem untuk menangani isu-isu sosial dan kemanusiaan yang mendalam. Filem debutnya, The Lunatics (1986), adalah contoh yang jelas. Berdasarkan kisah benar mengenai insiden keganasan yang melibatkan individu bermasalah mental, filem ini tidak hanya memberikan pandangan yang mencengkam tentang trauma sosial tetapi juga menimbulkan perbincangan penting mengenai cara masyarakat berinteraksi dengan penyakit mental. Melalui filem-filemn