1. Gambaran Keseluruhan
Dmitri Kirichenko adalah seorang figura penting dalam bola sepak Rusia, terkenal sebagai penyerang prolifik dan kemudiannya sebagai jurulatih. Sepanjang kerjayanya, beliau telah menunjukkan kebolehan menjaringkan gol yang luar biasa, memenangi gelaran penjaring terbanyak Liga Perdana Rusia sebanyak dua kali. Antara pencapaian paling diingati adalah rekod gol terpantas dalam sejarah Kejohanan Bola Sepak Eropah UEFA pada tahun 2004. Selepas bersara sebagai pemain, Kirichenko beralih ke bidang kejurulatihan, memegang peranan pengurus sementara di beberapa kelab sebelum dilantik sebagai pengurus tetap. Artikel ini akan memperincikan perjalanan kerjaya beliau dari awal sebagai pemain belia sehingga peranan terkini sebagai jurulatih.
2. Kehidupan Awal dan Permulaan Kerjaya Profesional
Dmitri Kirichenko memulakan langkahnya dalam dunia bola sepak pada usia muda, menunjukkan bakat yang menjanjikan sejak awal.
2.1. Kelahiran dan Zaman Kanak-kanak
Dmitri Sergeyevich Kirichenko dilahirkan pada 17 Januari 1977 di Novoalexandrovsk, Stavropol Krai, yang ketika itu merupakan sebahagian daripada Republik Sosialis Persekutuan Soviet Rusia di bawah Kesatuan Soviet. Beliau dibesarkan dalam persekitaran yang mendorong minatnya terhadap sukan, khususnya bola sepak.
2.2. Kerjaya Belia dan Permulaan Profesional
Kirichenko memulakan kerjaya profesionalnya pada tahun 1994 dengan menyertai Lokomotiv Mineralnye Vody, sebuah kelab yang berpangkalan di Mineralnye Vody, Stavropol Krai. Meskipun membuat 24 penampilan, beliau tidak berjaya menjaringkan sebarang gol pada musim pertamanya. Pada tahun 1995, beliau kembali ke kampung halamannya untuk bermain bersama Iskra Novoaleksandrovsk, di mana beliau menunjukkan peningkatan ketara dengan menjaringkan 9 gol dalam 16 perlawanan.
Kerjaya beliau terus berkembang apabila beliau berpindah ke Torpedo Taganrog pada tahun 1996, yang ketika itu bermain di divisyen ketiga liga Rusia. Meskipun musim pertamanya kurang memberangsangkan, tahun 1997 menyaksikan ledakan gol daripada Kirichenko, apabila beliau menjaringkan 32 gol dalam 37 perlawanan. Prestasi cemerlang ini menarik perhatian kelab-kelab yang lebih besar.
3. Kerjaya Pemain
Kerjaya Dmitri Kirichenko sebagai pemain bola sepak telah melalui pelbagai fasa di beberapa kelab utama Rusia serta di peringkat antarabangsa.
3.1. Kerjaya Kelab
Kerjaya kelab profesional Kirichenko bermula dari kelab-kelab kecil dan berkembang ke pasukan-pasukan terkemuka di Liga Perdana Rusia.
3.1.1. Awal Kerjaya di Kelab Kecil
Setelah memulakan kerjaya di Lokomotiv Mineralnye Vody dan Iskra Novoaleksandrovsk, Kirichenko menyertai Torpedo Taganrog pada tahun 1996. Pada musim 1997, beliau menunjukkan kemampuannya sebagai penjaring gol yang prolifik dengan menghasilkan 32 gol dalam 37 perlawanan. Keupayaan menjaringkan gol ini menjadi faktor utama perpindahannya ke kelab divisyen teratas.
3.1.2. FC Rostov (Tempoh Pertama)
Pada tahun 1998, Kirichenko menyertai Rostselmash, nama asal FC Rostov, berikutan persembahan yang mengagumkan bersama Torpedo Taganrog pada tahun sebelumnya. Beliau dengan pantas menjadi salah seorang penyerang Rusia yang paling menjanjikan. Pada musim 2000, beliau menjaringkan 14 gol, menduduki tempat kedua dalam senarai penjaring terbanyak liga, di belakang Dmitri Loskov. Pada musim 2001, beliau mencapai hatrik pertamanya dalam kerjaya profesional menentang Krylia Sovetov Samara pada perlawanan ke-14. Dengan persembahan yang konsisten di Rostselmash, beliau menarik perhatian CSKA Moscow, dan akhirnya berpindah ke kelab gergasi tersebut pada tahun 2002.
3.1.3. CSKA Moscow
Di CSKA Moscow, Kirichenko mencapai kemuncak kerjayanya. Beliau membuat penampilan sulung yang mengagumkan dengan menjaringkan hatrik pada 8 Mac 2002, dalam perlawanan pembukaan musim. Beliau juga mencatatkan satu lagi hatrik menentang bekas kelabnya, Rostselmash, pada perlawanan ke-19 musim tersebut. Pada tahun 2002, beliau berkongsi gelaran penjaring terbanyak liga dengan rakan sepasukannya, Rolan Gusev, masing-masing dengan 15 gol.
Semasa bersama CSKA, Kirichenko memenangi Liga Perdana Rusia sebanyak dua kali, iaitu pada tahun 2003 dan 2004. Beliau juga memenangi Piala Rusia pada musim 2001-02 dan Piala Super Rusia pada tahun 2004. Pada tahun 2002, CSKA menduduki tempat kedua liga. Walaupun menghadapi sedikit kemerosotan prestasi pada tahun 2003 dengan 5 gol dalam 22 perlawanan, beliau pulih pada tahun 2004 dengan 9 gol dalam 26 perlawanan. Pada tahun 2005, beliau meninggalkan CSKA untuk menyertai FC Moscow.
3.1.4. FC Moscow
Selepas meninggalkan CSKA, Kirichenko menyertai FC Moscow pada tahun 2005. Di kelab barunya, beliau sekali lagi membuktikan keupayaannya sebagai penjaring gol, mengulangi kejayaannya dengan menjadi penjaring terbanyak liga buat kali kedua pada musim 2005, dengan 14 gol. Beliau meneruskan prestasi yang baik pada musim 2006, menjaringkan 12 gol dalam 29 penampilan.
3.1.5. Saturn Ramenskoye
Dari tahun 2007 hingga 2010, Kirichenko beraksi untuk Saturn Ramenskoye. Pada 25 Ogos 2007, dalam perlawanan ke-22 menentang Lokomotiv Moscow, beliau menjaringkan gol ke-100 dalam liga utama Rusia, menjadi pemain ketiga terpantas mencapai pencapaian ini selepas Oleg Veretennikov dan Dmitri Loskov.
Pada tahun 2008, dalam perlawanan pertama pasukannya di Piala Intertoto UEFA, beliau menjaringkan 4 gol dalam kemenangan 7-0. Beliau tidak bermain pada perlawanan kedua pusingan itu. Pada pusingan seterusnya, beliau menjaringkan gol tunggal dalam kemenangan 1-0 menentang juara Jerman 2007, VfB Stuttgart. Dengan jumlah 5 gol, beliau menjadi penjaring terbanyak Piala Intertoto UEFA 2008. Kerjaya beliau di Saturn berakhir pada penghujung musim 2010 apabila kelab tersebut dibubarkan kerana masalah kewangan.
3.1.6. FC Rostov (Tempoh Kedua) dan Persaraan
Pada tahun 2011, selepas pembubaran Saturn, Kirichenko kembali ke Rostov, kelab di mana beliau telah menempa nama pada tahun 1990-an. Beliau menandatangani kontrak selama dua setengah tahun dengan kelab tersebut. Rostov merupakan kelab terakhir dalam kerjaya profesionalnya. Beliau secara rasmi mengumumkan persaraannya daripada bola sepak profesional pada 3 Mac 2014. Selepas persaraan, Kirichenko kekal aktif dalam arena bola sepak, beralih fokus kepada kerjaya kejurulatihan.
3.2. Kerjaya Antarabangsa
Kirichenko mewakili Rusia di peringkat antarabangsa, membuat penampilan sulung pada 12 Februari 2003 menentang Cyprus. Beliau menjaringkan gol pertamanya untuk pasukan kebangsaan pada 28 April 2004 menentang Norway.
3.2.1. UEFA Euro 2004 dan Gol Rekod
Beliau menjadi sebahagian daripada skuad Rusia untuk Euro 2004 di Portugal. Walaupun Rusia telah pun tersingkir daripada kejohanan, Kirichenko mencatatkan sejarah pada perlawanan terakhir peringkat kumpulan pada 20 Jun 2004 menentang Greece. Beliau menjaringkan gol pada minit kedua perlawanan, tepat pada saat ke-63, membantu Rusia menang 2-1. Gol ini kekal sebagai gol terpantas yang pernah dijaringkan dalam sejarah Kejohanan Bola Sepak Eropah sehingga Nedim Bajrami dari Albania menjaringkan gol pada saat ke-23 di Euro 2024. Perlawanan terakhir beliau untuk pasukan kebangsaan adalah pada 27 Mei 2006 menentang Sepanyol. Secara keseluruhan, beliau membuat 12 penampilan dan menjaringkan 4 gol untuk Rusia.
4. Kerjaya Kejurulatihan
Selepas menamatkan kerjaya pemainnya, Dmitri Kirichenko beralih kepada kerjaya kejurulatihan, memulakan perjalanan baharu dalam dunia bola sepak.
4.1. Peranan Jurulatih dan Pengurus Sementara
Kirichenko memulakan kerjaya kejurulatihannya pada April 2014, dilantik sebagai penolong jurulatih di bekas kelabnya, Rostov. Pada 6 Ogos 2016, beliau dilantik sebagai pengurus sementara FC Rostov berikutan peletakan jawatan Kurban Berdyev. Tempohnya sebagai pengurus sementara berakhir pada 9 September 2016. Beliau sekali lagi memegang peranan pengurus sementara untuk Rostov pada tahun 2017.
Pada 7 November 2018, Kirichenko dilantik sebagai pengurus sementara FC Ufa. Di bawah bimbingannya, Ufa memenangi perlawanan pertamanya menentang Spartak Moscow. Walau bagaimanapun, dalam 6 perlawanan berikutnya, kelab hanya mencatatkan 2 seri dan 4 kekalahan. Akibatnya, Kirichenko meninggalkan Ufa secara persetujuan bersama pada 27 Mac 2019.
4.2. Pelantikan Sebagai Pengurus Tetap
Pada 6 Disember 2017, beliau dilantik sebagai pengurus tetap FC Rostov. Kemudian, beliau kini merupakan pengurus Tekstilshchik Ivanovo.
5. Statistik Kerjaya
Berikut adalah statistik kerjaya Dmitri Kirichenko sebagai pemain di peringkat kelab dan antarabangsa.
5.1. Statistik Kelab
| Kelab | Musim | Liga | Piala Rusia | Eropah | Lain-lain | Jumlah | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Divisyen | Perlawanan | Gol | Perlawanan | Gol | Perlawanan | Gol | Perlawanan | Gol | Perlawanan | Gol | ||||
| Torpedo Taganrog | 1996 | 37 | 7 | - | - | 37 | 7 | |||||||
| 1997 | 36 | 32 | - | - | 36 | 32 | ||||||||
| Jumlah | 73 | 39 | - | - | 73 | 39 | ||||||||
| Rostselmash | 1998 | Divisyen Teratas Rusia | 23 | 5 | 2 | 1 | - | 25 | 6 | |||||
| 1999 | 28 | 6 | 2 | 0 | 6 | 0 | - | 36 | 6 | |||||
| 2000 | 29 | 14 | 1 | 0 | 2 | 1 | - | 32 | 15 | |||||
| 2001 | 28 | 13 | - | - | 28 | 13 | ||||||||
| Jumlah | 108 | 38 | 5 | 1 | 8 | 1 | - | 121 | 40 | |||||
| CSKA Moscow | 2002 | Liga Perdana Rusia | 26 | 15 | 2 | 0 | 1 | 0 | - | 29 | 15 | |||
| 2003 | 22 | 5 | 4 | 1 | 2 | 1 | 1a | 0 | 29 | 7 | ||||
| 2004 | 26 | 9 | 5 | 2 | 3 | 0 | 1a | 1 | 35 | 12 | ||||
| Jumlah | 74 | 29 | 11 | 3 | 6 | 1 | 2 | 1 | 93 | 34 | ||||
| Moscow | 2005 | Liga Perdana Rusia | 26 | 14 | - | - | 26 | 14 | ||||||
| 2006 | 29 | 12 | 4 | 4 | 4 | 0 | - | 37 | 16 | |||||
| Jumlah | 55 | 26 | 4 | 4 | 4 | 0 | - | 63 | 30 | |||||
| Saturn Ramenskoye | 2007 | Liga Perdana Rusia | 27 | 9 | 2 | 1 | - | - | 29 | 10 | ||||
| 2008 | 17 | 1 | 1 | 0 | 3 | 5 | - | 21 | 6 | |||||
| 2009 | 27 | 8 | - | - | 27 | 8 | ||||||||
| 2010 | 28 | 8 | - | - | 28 | 8 | ||||||||
| Jumlah | 99 | 26 | 3 | 1 | 3 | 5 | - | 105 | 32 | |||||
| Rostov | 2011-12 | Liga Perdana Rusia | 19 | 5 | 3 | 0 | - | 2b | 1 | 24 | 6 | |||
| 2012-13 | 22 | 5 | 4 | 1 | - | 1b | 0 | 27 | 6 | |||||
| Jumlah | 41 | 10 | 7 | 1 | - | 3 | 1 | 51 | 12 | |||||
| Mordovia Saransk | 2013-14 | Liga Bola Sepak Kebangsaan Rusia | 12 | 1 | 2 | 0 | - | - | 13 | 1 | ||||
| Jumlah Kerjaya | 462 | 169 | 32 | 10 | 21 | 7 | 5 | 2 | 520 | 188 | ||||
a Penampilan dalam Piala Super Rusia
b Penampilan dalam perlawanan Play-off promosi dan penyingkiran Liga Perdana Rusia
5.2. Statistik Antarabangsa
6. Anugerah dan Pencapaian
Dmitri Kirichenko telah menerima pelbagai anugerah dan pengiktirafan sepanjang kerjaya beliau sebagai pemain.
6.1. Anugerah Kelab
CSKA Moscow
- Liga Perdana Rusia:
- Juara: 2003
- Naib Juara: 2002, 2004
- Piala Rusia:
- Juara: 2001-02
- Piala Super Rusia:
- Juara: 2004
- Naib Juara: 2003
6.2. Anugerah Individu
- Liga Perdana Rusia Penjaring Terbanyak: 2002, 2005
- Piala Intertoto UEFA 2008 Penjaring Terbanyak: 2008
- UEFA Euro 2004 Pemain Terbaik Perlawanan: Rusia lawan Greece (Peringkat Kumpulan)