Elsa Lanchester

1.1. Kelahiran dan Keluarga

Elsa Sullivan Lanchester dilahirkan di Lewisham, London, pada 28 Oktober 1902. Ibu bapanya, James "Séamus" Sullivan (1872-1945) dan Edith "Biddy" Lanchester (1871-1966), adalah pengikut Bohemian dan sosialisme. Mereka menolak untuk berkahwin secara keagamaan atau undang-undang sebagai satu bentuk pemberontakan terhadap masyarakat era Edwardian. Abang sulungnya, Waldo Sullivan Lanchester, yang dilahirkan lima tahun lebih awal, ialah seorang dalang terkenal yang mempunyai syarikat marionet sendiri yang berpusat di Malvern, Worcestershire dan kemudian di Stratford-upon-Avon.

1.2. Pendidikan dan Kegiatan Seni Awal

Sejak kecil, Elsa Lanchester telah menunjukkan minat dalam seni persembahan. Beliau belajar tarian di Paris di bawah bimbingan Isadora Duncan, seorang tokoh tarian moden yang berpengaruh, namun beliau tidak begitu menyukai Duncan. Sekolah tarian tersebut terpaksa ditutup akibat meletusnya Perang Dunia Pertama. Setelah kembali ke United Kingdom, pada usia sekitar 12 tahun, Lanchester mula mengajar tarian gaya Duncan kepada kanak-kanak di kawasan selatan London, yang memberikan pendapatan tambahan yang penting untuk keluarganya.

2.1. Aktiviti Panggung dan Kabaret

Selepas Perang Dunia Pertama, Lanchester memulakan Children's Theatre, dan kemudiannya Cave of Harmony, sebuah kelab malam di mana pementasan moden dan persembahan kabaret diadakan. Beliau dikenali kerana menghidupkan semula lagu-lagu dan balada lama era Victoria, banyak daripadanya dikekalkan untuk persembahannya dalam sebuah revue berjudul Riverside Nights. Kemasyhurannya dalam persembahan kabaret dan kelab malam membawa Columbia Records menjemputnya ke studio rakaman untuk menghasilkan piringan 78 rpm. Beliau merakam empat lagu yang dinyanyikannya dalam revue-revue tersebut, dengan susunan piano dan iringan oleh Kay Henderson. Lagu-lagu tersebut termasuk "Please Sell No More Drink to My Father", "He Didn't Oughter" (dirakam pada 1926), "Don't Tell My Mother I'm Living in Sin", dan "The Ladies Bar" (dirakam pada 1930).

Pada tahun 1950-an, beliau mengeluarkan tiga album LP. Dua daripadanya, Songs for a Shuttered Parlour dan Songs for a Smoke-Filled Room, mengandungi lagu-lagu yang agak lucah, dengan pengenalan lisan oleh Laughton untuk setiap nombor, malah beliau turut menyanyi duet dengan Lanchester dalam lagu "She Was Poor but She Was Honest". LP ketiganya, Cockney London, adalah koleksi lagu-lagu lama London yang nota sarungnya ditulis oleh Laughton.

2.2. Penampilan Filem Awal dan Pertemuan dengan Charles Laughton

Penampilan filem pertamanya adalah pada tahun 1924 dalam produksi amatur The Scarlet Woman, yang ditulis oleh Evelyn Waugh yang turut muncul dalam dua watak. Pada tahun 1928, beliau muncul dalam tiga filem pendek senyap yang ditulis khas untuknya oleh H. G. Wells dan diarahkan oleh Ivor Montagu: Blue Bottles, Daydreams, dan The Tonic, di mana Laughton turut membuat penampilan singkat. Mereka juga muncul bersama dalam sebuah filem revue pada tahun 1930 yang berjudul Comets, di mana mereka menyanyikan lagu duet "The Ballad of Frankie and Johnnie".

Persembahan kabaretnya juga membuka jalan kepada kerja pentas yang lebih serius. Dalam sebuah drama oleh Arnold Bennett yang berjudul Mr Prohack (1927), Lanchester pertama kali bertemu dengan rakan pelakonnya, Charles Laughton. Mereka berkahwin dua tahun kemudian, pada tahun 1929, dan meneruskan lakonan bersama dari semasa ke semasa, baik di pentas mahupun di layar. Beliau melakonkan watak anak perempuan Laughton dalam drama pentas Payment Deferred (1931), walaupun bukan dalam versi filem Hollywood berikutnya. Lanchester dan Laughton muncul dalam musim Old Vic 1933-34, melakonkan karya-karya Shakespeare, Chekhov, dan Wilde. Pada tahun 1936, beliau melakonkan watak Peter Pan manakala Laughton sebagai Captain Hook dalam drama J. M. Barrie di London Palladium. Penampilan pentas terakhir mereka bersama ialah dalam The Party (1958) oleh Jane Arden di New Theatre, London.

3.1. Kemasukan ke Hollywood dan Peranan Utama Awal

Lanchester muncul dalam beberapa filem awal British yang bersuara, termasuk Potiphar's Wife (1931), sebuah filem yang turut dibintangi oleh Laurence Olivier. Beliau muncul bersama Laughton sekali lagi sebagai Anne dari Cleves dalam The Private Life of Henry VIII (1933), dengan Laughton dalam peranan utama sebagai Henry VIII. Memandangkan Laughton sudah mula membuat filem di Hollywood, Lanchester menyertainya di sana. Beliau membuat penampilan kecil dalam David Copperfield (1935) dan Naughty Marietta (1935). Penampilan ini, bersama dengan filem-filem Britishnya, membantunya memperoleh peranan utama sebagai pengantin wanita dalam Bride of Frankenstein (1935), yang boleh dikatakan peranan yang paling sering dikaitkan dengannya.

Beliau dan Laughton kembali ke Britain untuk muncul bersama dalam Rembrandt (1936) dan kemudian dalam Vessel of Wrath (di AS dikenali sebagai The Beachcomber, 1938). Mereka berdua kembali ke Hollywood, di mana Laughton membintangi The Hunchback of Notre Dame (1939), namun Lanchester tidak muncul dalam filem lain sehingga Ladies in Retirement (1941). Beliau dan Laughton melakonkan watak suami isteri (watak mereka dinamakan Charles dan Elsa Smith) dalam Tales of Manhattan (1942) dan mereka berdua muncul sekali lagi dalam barisan pelakon bertaraf bintang, yang kebanyakan dari British, dalam Forever and a Day (1943). Beliau mendapat bil nama teratas dalam Passport to Destiny (1944) untuk satu-satunya kali dalam kerjaya Hollywoodnya.

3.2. Peranan Sokongan dan Pencalonan Anugerah Akademi

Lanchester melakonkan watak sokongan dalam The Spiral Staircase dan The Razor's Edge (kedua-duanya pada 1946). Beliau muncul sebagai pembantu rumah dalam The Bishop's Wife (1947) bersama David Niven sebagai biskop, Loretta Young sebagai isterinya, dan Cary Grant sebagai malaikat. Lanchester melakonkan watak lucu sebagai seorang pelukis dalam filem seram The Big Clock (1948), di mana Laughton membintangi sebagai taikun akhbar yang megalomaniak. Beliau mempunyai peranan sebagai seorang pelukis yang pakar dalam pemandangan kelahiran Yesus dalam Come to the Stable (1949), di mana beliau telah dicalonkan untuk Anugerah Akademi bagi Pelakon Pembantu Wanita Terbaik.

Sepanjang akhir 1940-an dan 1950-an, beliau muncul dalam peranan sokongan yang kecil tetapi sangat pelbagai dalam beberapa filem, sambil pada masa yang sama muncul di pentas di Turnabout Theatre di Hollywood. Di sana, beliau mempersembahkan aksi vaudeville solo beliau bersama-sama dengan persembahan marionet, menyanyikan lagu-lagu yang agak tidak senonoh yang kemudiannya dirakamkan untuk beberapa album LP. Di layar, beliau muncul bersama Danny Kaye dalam The Inspector General (1949), melakonkan watak pemilik rumah yang memeras ugut dalam Mystery Street (1950), dan menjadi teman seperjalanan Shelley Winters dalam Frenchie (1950). Lebih banyak peranan sokongan menyusul pada awal 1950-an, termasuk kameo dua minit sebagai Wanita Berjanggut dalam 3 Ring Circus (1954), yang akan dicukur oleh Jerry Lewis. Beliau mempunyai satu lagi peranan penting dan tidak dapat dilupakan apabila beliau muncul sekali lagi bersama suaminya dalam Witness for the Prosecution (1957), sebuah versi skrin drama Agatha Christie 1953, di mana kedua-duanya menerima pencalonan Anugerah Akademi - beliau untuk kali kedua sebagai Pelakon Pembantu Wanita Terbaik, dan Laughton untuk kali ketiga sebagai Pelakon Lelaki Terbaik. Tiada siapa yang menang. Namun begitu, beliau memenangi Anugerah Golden Globe untuk Pelakon Pembantu Wanita Terbaik bagi filem tersebut.

3.3. Kerjaya Akhir dan Penampilan Televisyen

Selepas kematian Charles Laughton pada tahun 1962, Lanchester meneruskan kerjayanya dengan penampilan dalam filem-filem Disney seperti Mary Poppins (1964) sebagai Katie Nanna, di mana anak baptis suaminya, Karen Dotrice, turut membintangi. Beliau juga muncul dalam Pajama Party (1964) sebagai Aunt Wendy, That Darn Cat! (1965) sebagai Mrs. MacDougall, dan Blackbeard's Ghost (1968) sebagai Emily Stowecroft.

Pada 9 April 1959, beliau muncul di ''The Ford Show'', Starring Tennessee Ernie Ford'' di NBC. Beliau juga membuat persembahan dalam dua episod ''Walt Disney's Wonderful World of Color'' di NBC. Selain itu, beliau mempunyai peranan tetamu yang tidak dapat dilupakan dalam episod ''I Love Lucy'' pada tahun 1956 sebagai Mrs. Edna Grundy, dan dalam episod-episod ''The Eleventh Hour'' (1964) dan ''The Man From U.N.C.L.E.'' (1965) sebagai Dr. Agnes Dabree. Lanchester terus membuat penampilan filem sekali-sekala, menyanyikan duet bersama Elvis Presley dalam ''Easy Come, Easy Go'' (1967), dan melakonkan watak ibu, Henrietta Stiles, dalam versi asal ''Willard'' (1971) bersama Bruce Davison dan Ernest Borgnine, yang mencatat kejayaan di box office. Beliau ialah Jessica Marbles, seorang penyiasat yang berdasarkan watak Agatha Christie iaitu Jane Marple, dalam parodi misteri pembunuhan tahun 1976 ''Murder by Death''. Filem terakhirnya ialah ''Die Laughing'' (1980), di mana beliau melakonkan watak Sophie.

5.1. Perkahwinan dengan Charles Laughton

Lanchester berkahwin dengan Charles Laughton pada tahun 1929. Pada tahun 1938, beliau menerbitkan sebuah buku mengenai hubungannya dengan Laughton, berjudul ''Charles Laughton and I''. Pada Mac 1983, beliau mengeluarkan autobiografi berjudul ''Elsa Lanchester Herself''. Dalam buku tersebut, beliau menulis bahawa beliau dan Laughton tidak pernah mempunyai anak kerana Laughton ialah seorang homoseksual.

Walau bagaimanapun, rakan dan bintang bersama Laughton, Maureen O'Hara, menafikan ini adalah sebab ketidakberanakkan pasangan tersebut. O'Hara mendakwa Laughton telah memberitahunya bahawa sebab beliau dan isterinya tidak mempunyai anak adalah kerana satu pengguguran yang tidak berjaya yang Lanchester alami pada awal kerjayanya ketika melakukan burlesque. Lanchester mengakui dalam autobiografinya bahawa beliau telah menjalani dua pengguguran pada usia mudanya (satu daripadanya adalah anak Laughton), tetapi tidak jelas sama ada pengguguran kedua menyebabkan beliau tidak dapat hamil lagi. Menurut penulis biografi Charles Higham, sebab beliau tidak mempunyai anak adalah kerana beliau sendiri tidak mahu anak.

5.2. Aspek Peribadi Lain

Elsa Lanchester secara terbuka mengisytiharkan dirinya sebagai seorang ateis. Dalam arena politik, beliau adalah seorang penyokong Parti Demokrat dan bersama Laughton, mereka menyokong kempen Adlai Stevenson II semasa pilihan raya presiden Amerika Syarikat 1952.

Pada tahun 1984, kesihatan Lanchester mula merosot. Dalam tempoh 30 bulan, beliau mengalami dua strok, yang menyebabkannya hilang upaya sepenuhnya. Beliau memerlukan penjagaan berterusan dan terpaksa terlantar di katil. Pada Mac 1986, Motion Picture and Television Fund memfailkan permohonan untuk menjadi penjaga Lanchester dan hartanya, yang bernilai sekitar 900.00 K USD.