Francisco Suárez

1.1. Awal Kehidupan dan Pendidikan

Francisco Suárez dilahirkan di Granada, Andalusia (selatan Sepanyol), pada 5 Januari 1548. Beliau merupakan anak bongsu kepada keluarga bangsawan yang terdiri daripada peguam Gaspar Suárez de Toledo dan isterinya Antonia Vázquez de Utiel.

Pada usia 10 tahun, Suárez memulakan pengajian awal selama tiga tahun. Pada tahun 1561, beliau mendaftar di Universiti Salamanca untuk mempelajari undang-undang.

1.2. Kemasukan ke Persatuan Jesus dan Aktiviti Awal

Pada tahun 1564, ketika berusia enam belas tahun, Suárez menyertai Persatuan Jesus (Jesuit) di Salamanca. Beliau menjalani latihan rohani intensif selama dua tahun di bawah bimbingan Paderi Alonso Rodriguez. Pada Ogos 1566, Suárez mengambil ikrar pertamanya sebagai seorang Jesuit, dan kemudian pada Oktober 1566, beliau mula mengkaji Teologi di Salamanca.

Pada mulanya, beliau kelihatan kurang menjanjikan sebagai seorang pelajar; malah, beliau hampir mengalah setelah gagal dalam peperiksaan masuk dua kali. Walau bagaimanapun, setelah berjaya dalam percubaan ketiganya, keadaan mula berubah dan beliau menunjukkan kemajuan yang ketara.

1.3. Kerjaya Mengajar Utama

Pada tahun 1570, setelah menamatkan kursus pengajiannya, Suárez mula mengajar falsafah. Beliau bermula sebagai tutor Skolastik di Salamanca, kemudian menjadi profesor di kolej Jesuit di Segovia. Beliau ditahbiskan sebagai paderi pada Mac 1572 di Segovia. Beliau terus mengajar falsafah di Segovia sehingga September 1574, apabila beliau berpindah ke Kolej Jesuit di Valladolid untuk mengajar Teologi, subjek yang akan beliau ajar sepanjang hayatnya.

Beliau mengajar di pelbagai lokasi secara berturut-turut: Ávila (1575), Segovia (1575), Valladolid (1576), Rom (1580-85), Alcalá (1585-92), dan Salamanca (1592-97). Pada tahun 1597, beliau berpindah ke Coimbra, beberapa tahun selepas kenaikan Wangsa Habsburg Sepanyol (cabang tertua) ke takhta Portugal, untuk mengambil alih kerusi utama Teologi di Universiti Coimbra. Beliau kekal di sana, kecuali tempoh singkat mengajar di Rom, sehingga kematiannya pada tahun 1617.

Sepanjang hayatnya, Suárez dianggap sebagai ahli falsafah dan teologi terhebat. Beliau diberi jolokan Doctor Eximius et Pius ("Doktor Luar Biasa dan Saleh"). Paus Gregory XIII malah menghadiri kuliah pertamanya di Rom. Paus Paul V menjemput beliau untuk menyangkal hujah-hujah James I, dan berharap untuk mengekalkan beliau di sisinya demi memanfaatkan pengetahuannya. Raja Philip II dari Sepanyol pula menghantar beliau ke Universiti Coimbra untuk menaikkan prestijnya, dan ketika Suárez melawat Universiti Barcelona, para doktor universiti itu keluar menemuinya dengan memakai lencana fakulti mereka sebagai tanda penghormatan.

1.4. Kematian

Francisco Suárez meninggal dunia pada 25 September 1617, sama ada di Lisbon atau Coimbra, Portugal. Beliau dikebumikan di Igreja de São Roque (dahulunya sebuah gereja Jesuit) di Lisbon. Setelah kematiannya, reputasi beliau terus berkembang, dan beliau mempunyai pengaruh langsung terhadap ahli-ahli falsafah terkemuka seperti Hugo Grotius, René Descartes, John Norris, dan Gottfried Leibniz. Perpustakaan beliau dihantar ke Empayar Habsyah pada pertengahan abad ke-17, walaupun banyak buku yang hilang, dengan sebahagian daripadanya tiba di Goa Portugis.

2.1. Metafizik

Bagi Suárez, metafizik adalah sains tentang hakikat kewujudan (real essences) dan kewujudan; ia lebih banyak berkaitan dengan kewujudan sebenar berbanding kewujudan konsep, dan dengan kewujudan bukan material berbanding material. Beliau berpegang teguh (bersama-sama dengan ahli-ahli skolastik terdahulu) bahawa esensi dan kewujudan adalah sama dalam kes Tuhan (lihat argumen ontologi), tetapi tidak bersetuju dengan Thomas Aquinas dan yang lain bahawa esensi dan kewujudan makhluk terhingga adalah berbeza secara hakiki. Beliau berpendapat bahawa pada hakikatnya, kedua-duanya hanya berbeza secara konseptual: daripada dapat dipisahkan secara nyata, ia hanya boleh difahami secara logik sebagai berasingan.

Mengenai subjek universalis yang rumit, beliau berusaha untuk mengambil jalan tengah antara realisme abad pertengahan Duns Scotus dan nominalisme William dari Ockham. Kedudukan beliau sedikit lebih dekat kepada nominalisme berbanding Thomas Aquinas. Kadang-kadang beliau dikelaskan sebagai nominalist moderat, tetapi pengakuannya terhadap kejituan objektif (praecisio obiectiva) meletakkan beliau dalam kategori realis moderat. Satu-satunya kesatuan yang sebenar dan nyata dalam dunia kewujudan adalah individu; untuk menegaskan bahawa universal wujud secara berasingan ex parte rei akan mengurangkan individu kepada aksiden semata-mata bagi satu bentuk yang tidak dapat dipisahkan.

Suárez berpendapat bahawa, walaupun kemanusiaan Socrates tidak berbeza daripada kemanusiaan Plato, namun kedua-duanya tidak membentuk kemanusiaan yang satu dan sama secara realiter; terdapat seberapa banyak "kesatuan formal" (dalam kes ini, kemanusiaan) seperti bilangan individu, dan individu-individu ini tidak membentuk kesatuan fakta, tetapi hanya kesatuan esensi atau ideal. Beliau menyatakan, "Dengan cara sedemikian, bahawa banyak individu, yang dikatakan mempunyai sifat yang sama, adalah demikian: hanya melalui operasi intelek, bukan melalui substansi atau esensi benda yang menyatukan mereka." Walau bagaimanapun, kesatuan formal bukanlah ciptaan minda yang sewenang-wenangnya, tetapi wujud "dalam sifat sesuatu benda, sebelum [secara ontologi] sebarang operasi intelek."

Karya metafizik beliau, yang menunjukkan usaha sistematik yang luar biasa, adalah sejarah sebenar pemikiran abad pertengahan, menggabungkan tiga mazhab yang wujud pada masa itu: Thomisme, Skotisme, dan Nominalisme. Beliau juga seorang pengulas yang mendalam bagi karya-karya Arab atau abad pertengahan awal. Beliau menikmati reputasi sebagai ahli metafizik terhebat pada zamannya. Oleh itu, beliau mengasaskan mazhabnya sendiri, Suarism atau Suarezianism, yang prinsip-prinsip utamanya adalah:

• Prinsip individuasi oleh entiti konkrit yang sesuai bagi makhluk.
• Penolakan potensi semata-mata bagi jirim.
• Singular sebagai objek kognisi intelek langsung.
• Perbezaan distinctio rationis ratiocinatae antara esensi dan kewujudan makhluk ciptaan.
• Kemungkinan substansi rohani hanya berbeza secara nombor antara satu sama lain.
• Cita-cita untuk kesatuan hipostatik sebagai dosa malaikat yang jatuh.
• Inkarnasi Firman, walaupun Adam tidak berdosa.
• Kemuliaan ikrar hanya dalam undang-undang gerejawi.
• Sistem Kongruisme yang mengubah Molinisme dengan pengenalan keadaan subjektif, serta tempat dan masa, yang sesuai untuk tindakan rahmat yang berkesan, dan dengan predestinasi ante praevisa merita.
• Kemungkinan memegang kebenaran yang sama oleh sains dan iman.
• Kepercayaan kepada kuasa Ilahi yang terkandung dalam tindakan iman.
• Penghasilan tubuh dan darah Kristus melalui transubstansiasi sebagai pengorbanan Ekaristi.
• Rahmat terakhir Perawan Maria Diberkati yang lebih unggul daripada gabungan malaikat dan orang kudus.

Suárez membuat penyelidikan penting tentang kewujudan, sifat-sifatnya, dan pembahagiannya dalam Disputationes Metaphysicae (1597), yang mempengaruhi perkembangan teologi selanjutnya dalam Katolisisme. Dalam bahagian kedua buku itu, perdebatan 28-53, Suárez menetapkan perbezaan antara ens infinitum (Tuhan) dan ens finitum (makhluk ciptaan). Pembahagian pertama kewujudan adalah antara ens infinitum dan ens finitum. Daripada membahagikan kewujudan kepada tak terhingga dan terhingga, ia juga boleh dibahagikan kepada ens a se dan ens ab alio, iaitu, kewujudan yang berasal dari dirinya sendiri dan kewujudan yang berasal dari yang lain. Perbezaan kedua yang sepadan dengan ini: ens necessarium dan ens contingens, iaitu, kewujudan yang wajib dan kewujudan yang kontingen. Satu lagi rumusan perbezaan adalah antara ens per essentiam dan ens per participationem, iaitu, kewujudan yang wujud berdasarkan esensinya dan kewujudan yang wujud hanya melalui penyertaan dalam kewujudan yang wujud dengan sendirinya (eigentlich). Perbezaan ini baru sahaja diterima pakai secara formal oleh St. Thomas Aquinas dalam Summa Theologica beliau.

Perbezaan selanjutnya adalah antara ens increatum dan ens creatum, iaitu, kewujudan yang tidak dicipta dan kewujudan yang dicipta, atau makhluk. Perbezaan terakhir adalah antara kewujudan sebagai actus purus dan kewujudan sebagai ens potentiale, iaitu, kewujudan sebagai aktualitas murni dan kewujudan sebagai kewujudan potensial. Suárez memilih klasifikasi pertama kewujudan kepada ens infinitum dan ens finitum sebagai yang paling asas, yang berkaitan dengannya beliau memberikan peranan yang sewajarnya kepada klasifikasi lain. Dalam perdebatan terakhir 54, Suárez membincangkan entia rationis (kewujudan akal), yang merupakan objek intensional yang mustahil, iaitu objek yang dicipta oleh minda kita tetapi tidak dapat wujud dalam realiti sebenar.

2.2. Teologi

Dalam bidang teologi, Suárez menganut doktrin Luis de Molina, seorang profesor Jesuit terkemuka dari Évora. Molina berusaha untuk menyelaraskan doktrin predestinasi dengan kebebasan kehendak manusia dan ajaran predestinarian para Dominikan dengan mengatakan bahawa predestinasi adalah akibat daripada pengetahuan awal Tuhan tentang penentuan bebas kehendak manusia, yang oleh itu sama sekali tidak terjejas oleh fakta predestinasi tersebut.

Suárez berusaha untuk menyelaraskan pandangan ini dengan doktrin-doktrin yang lebih ortodoks mengenai keberkesanan rahmat dan pemilihan khusus. Beliau berpendapat bahawa, walaupun semua orang berkongsi rahmat yang benar-benar mencukupi, namun kepada golongan terpilih diberikan rahmat yang disesuaikan dengan kecenderungan dan keadaan khusus mereka, sehingga mereka secara tidak dapat dielakkan, namun pada masa yang sama sepenuhnya bebas, menyerahkan diri kepada pengaruh rahmat tersebut. Sistem mediatisasi ini dikenali dengan nama "kongruisme".

2.3. Falsafah Undang-undang

Di sini, kepentingan utama Suárez mungkin berasal dari karyanya mengenai undang-undang semula jadi, dan dari hujah-hujah beliau mengenai undang-undang positif serta status seorang raja. Dalam karyanya yang besar, Tractatus de legibus ac deo legislatore (1612), beliau adalah pendahulu Grotius dan Pufendorf pada tahap tertentu, dengan membuat perbezaan penting antara undang-undang semula jadi dan undang-undang antarabangsa, yang dilihatnya sebagai berasaskan adat. Walaupun kaedahnya sepanjang masa adalah skolastik, beliau meliputi bidang yang sama, dan Grotius bercakap tentangnya dengan penuh hormat. Kedudukan asas karya ini adalah bahawa semua kuasa perundangan serta semua kuasa bapa berasal dari Tuhan, dan bahawa kewibawaan setiap undang-undang akhirnya berasal dari undang-undang abadi Tuhan.

Suárez menafikan teori pemerintahan patriarkal dan hak ilahi raja-raja yang diasaskan kepadanya, doktrin-doktrin yang popular pada masa itu di England dan pada tahap tertentu di Benua Eropah. Beliau berhujah menentang teori kontrak sosial yang menjadi dominan di kalangan ahli falsafah politik awal zaman moden seperti Thomas Hobbes dan John Locke, tetapi sebahagian pemikirannya, yang disampaikan oleh Grotius, bergema dalam teori politik liberal kemudian.

Beliau berpendapat bahawa manusia mempunyai sifat sosial yang dianugerahkan oleh Tuhan, dan ini termasuk potensi untuk membuat undang-undang. Walau bagaimanapun, apabila masyarakat politik dibentuk, kuasa negara bukan berasal dari ilahi tetapi dari manusia; oleh itu, sifatnya dipilih oleh rakyat yang terlibat, dan kuasa perundangan semula jadi mereka diberikan kepada penguasa. Oleh kerana rakyat memberikan kuasa ini, mereka mempunyai hak untuk mengambilnya semula dan memberontak terhadap seorang penguasa, hanya jika penguasa itu bertindak buruk terhadap mereka, dan mereka mesti bertindak secara sederhana dan adil. Secara khusus, rakyat mesti menahan diri daripada membunuh penguasa, tidak kira betapa zalimnya beliau. Sebaliknya, jika kerajaan dikenakan ke atas rakyat, mereka mempunyai hak untuk mempertahankan diri dengan memberontak terhadapnya dan bahkan membunuh penguasa yang zalim.

Walaupun Suárez sangat dipengaruhi oleh Aquinas dalam falsafah undang-undangnya, terdapat beberapa perbezaan penting. Aquinas secara meluas mendefinisikan "undang-undang" sebagai "peraturan dan ukuran tindakan, di mana manusia didorong untuk bertindak atau dihalang daripada bertindak" (ST 1-11, qu. 90, art. 1). Suárez berpendapat bahawa definisi ini terlalu luas, kerana ia terpakai kepada perkara yang bukan undang-undang secara ketat, seperti perintah tidak adil dan nasihat kesempurnaan. Suárez juga tidak bersetuju dengan definisi "undang-undang" yang lebih formal oleh Aquinas sebagai "peraturan akal untuk kebaikan bersama, dibuat oleh orang yang menjaga masyarakat, dan diisytiharkan" (ST 1-11, qu. 90, art. 4). Definisi ini, menurutnya, gagal mengakui bahawa undang-undang terutamanya adalah tindakan kehendak dan bukannya tindakan akal, dan akan salah menganggap perintah kepada individu tertentu sebagai undang-undang. Akhirnya, Suárez tidak bersetuju dengan dakwaan Aquinas bahawa Tuhan boleh mengubah atau menggantung beberapa perintah sekunder undang-undang semula jadi, seperti larangan pembunuhan, pencurian, dan perzinaan (ST 1-11, qu. 94, art. 5). Suárez berpendapat bahawa undang-undang semula jadi adalah tidak berubah selagi sifat manusia kekal tidak berubah, dan apa yang mungkin kelihatan sebagai perubahan ilahi dalam undang-undang semula jadi sebenarnya hanyalah perubahan subjek. Sebagai contoh, apabila Tuhan memerintahkan Hosea untuk mengambil "isteri perzinaan" (iaitu, melakukan hubungan seks dengan pelacur), ini bukan pengecualian daripada larangan Tuhan terhadap perzinaan. "Kerana Tuhan mempunyai kuasa untuk memindahkan kepada seorang lelaki dominium ke atas seorang wanita tanpa persetujuannya, dan untuk mewujudkan ikatan sedemikian di antara mereka sehingga, berdasarkan ikatan ini, penyatuan itu tidak lagi menjadi perzinaan."

Pada tahun 1613, atas dorongan Paus Paul V, Suárez menulis sebuah risalah yang didedikasikan kepada para putera Kristian di Eropah, bertajuk Defensio catholicae fidei contra anglicanae sectae errores ("Pembelaan Iman Katolik Sejagat Terhadap Kesalahan Sekte Anglikan"). Karya ini ditujukan untuk menentang Sumpah Kesetiaan (1606) yang dituntut oleh Raja James I dari subjeknya. Raja James (yang sendiri seorang sarjana berbakat) menyebabkan buku itu dibakar oleh pelaksana hukuman dan melarang pemeriksaannya di bawah 'hukuman yang paling berat'. Beliau juga mengadu dengan pahit kepada Philip III dari Sepanyol kerana melindungi musuh yang terang-terangan terhadap takhta dan kemuliaan raja-raja di wilayahnya. Idea-idea radikal Jesuit yang diwakili Suárez, seperti hak untuk menggulingkan atau membunuh seorang monarki bidaah oleh bawahannya, menjadi dalih untuk penindasan kejam terhadap Protestan oleh Gereja Katolik Rom dan memburukkan perang agama antara Katolik dan Protestan. Akibatnya, buku-buku beliau dibakar atau diharamkan di England dan Perancis.

4.1. Penilaian Positif dan Pengaruh

Sebahagian daripada kekuatan pengaruh Suárez adalah disebabkan oleh keteguhan Persatuan Jesus yang dianggotainya. Karya beliau, terutama Disputationes Metaphysicae, diajar secara meluas di sekolah-sekolah Katolik di Sepanyol, Portugal, dan Itali. Selain itu, karya ini juga tersebar dari sekolah-sekolah tersebut ke banyak universiti Lutheran di Jerman, di mana teks tersebut dikaji terutamanya oleh mereka yang lebih menyukai Melanchthon berbanding sikap Luther terhadap falsafah. Di beberapa universiti Lutheran abad ketujuh belas, Disputationes berfungsi sebagai buku teks dalam falsafah.

Dengan cara yang serupa, Suárez mempunyai pengaruh besar dalam tradisi Reformasi sekolah-sekolah Jerman dan Belanda untuk kedua-dua metafizik dan undang-undang, termasuk undang-undang antarabangsa. Karya beliau sangat dipuji, misalnya, oleh Hugo Grotius (1583-1645), yang menganggap Suárez sebagai pendahulu penting dalam bidang undang-undang antarabangsa. Pengaruh Suárez jelas terlihat dalam tulisan-tulisan Bartholomaeus Keckermann (1571-1609), Clemens Timpler (1563-1624), Gilbertus Jacchaeus (1578-1628), Johann Heinrich Alsted (1588-1638), Antonius Walaeus (1573-1639), dan Johannes Maccovius (Jan Makowski; 1588-1644), antara lain.

Pengaruh ini begitu meluas sehinggakan pada tahun 1643, ia mendorong teolog Reformasi Belanda Jacobus Revius untuk menerbitkan respons sepanjang bukunya: Suarez repurgatus. Karya Suárez, De legibus, disebut sebagai antara buku terbaik mengenai undang-undang oleh Richard Baxter, seorang Puritan, dan rakan Baxter, Matthew Hale (seorang ahli perundangan), menggunakannya untuk teori undang-undang semula jadinya. Selain itu, Suárez juga mempengaruhi tokoh-tokoh penting dalam falsafah moden seperti René Descartes (terutama dalam perbahasan metafiziknya), George Berkeley (dalam teorinya tentang analogi), Gottfried Leibniz, Christian Wolff, dan Immanuel Kant.

4.2. Kritikan dan Kontroversi

Pandangan Suárez mengenai asal-usul manusia dalam susunan politik, dan pembelaannya terhadap pembunuhan tiran yang berasal dari pembangkangan popular, telah dikritik hebat oleh ahli falsafah Inggeris Robert Filmer dalam karyanya Patriarcha. Filmer percaya bahawa Calvinis dan Katolik seperti Suárez adalah musuh berbahaya bagi hak ilahi raja-raja monarki, yang dilegitimasikan oleh keunggulan bapa atas anak-anak mereka, yang didakwa Filmer dapat ditelusuri kembali kepada Adam.

Selain itu, idea-idea beliau, terutamanya yang dibentangkan dalam Defensio catholicae fidei contra anglicanae sectae errores (1613), yang menyatakan bahawa penguasa yang bidaah (seperti raja-raja Protestan) boleh digulingkan atau dibunuh oleh bawahannya, mencetuskan kontroversi besar. Pandangan ini dianggap sangat radikal dan berbahaya oleh banyak pihak, terutama di negara-negara Protestan. Akibatnya, pemikiran ini menjadi salah satu alasan bagi penindasan yang lebih kejam terhadap golongan Protestan oleh Gereja Katolik Rom, serta menyemarakkan konflik dan perang agama antara Katolik dan Protestan di Eropah. Oleh sebab itu, buku-buku beliau telah dibakar atau diharamkan di England dan Perancis, menunjukkan impak sosial dan politik yang serius daripada idea-idea tersebut terhadap konsep kedaulatan negara dan hubungan antara kuasa agama dan duniawi.