1. Gambaran Keseluruhan
Hannelore "Hanni" Wenzel (lahir 14 Disember 1956) ialah bekas peluncur ski alp dari Liechtenstein yang telah bersara. Beliau diiktiraf sebagai salah seorang atlet ski alp terhebat dalam sejarah, menjadi juara Olimpik, Piala Dunia, dan dunia. Wenzel membuat sejarah dengan memenangi pingat Olimpik pertama bagi Liechtenstein di Sukan Olimpik Musim Sejuk 1976 di Innsbruck, Austria, dan empat tahun kemudian di Lake Placid, New York, beliau meraih dua pingat emas Olimpik pertama negara itu. Kerjaya cemerlangnya yang penuh dengan pencapaian dan sumbangan kepada sukan ski, di samping legasi keluarganya yang terus aktif dalam sukan, telah mengukuhkan kedudukannya sebagai ikon sukan di Liechtenstein dan di peringkat antarabangsa.
2. Kehidupan Awal dan Latar Belakang
Hanni Wenzel dilahirkan dengan nama Hannelore Wenzel pada 14 Disember 1956 di Straubing, Bavaria, Jerman Barat. Pada usia muda, beliau berpindah ke Liechtenstein. Setelah beliau dan adik lelakinya, Andreas Wenzel, menunjukkan bakat cemerlang dalam sukan ski dan mencapai kejayaan awal, keluarga Wenzel diberikan kewarganegaraan Liechtenstein. Hanni mencapai kejayaan awal yang signifikan di Kejohanan Dunia Ski Alp FIS 1974, di mana beliau memenangi pingat emas dalam disiplin slalom dan pingat perak dalam gabungan. Kemenangan beliau dalam acara slalom pada 8 Februari 1974, menjadikannya juara dunia ski alp wanita termuda dalam disiplin slalom pada usia 17 tahun, 1 bulan, dan 25 hari.
3. Kerjaya Ski Alp
Kerjaya Hanni Wenzel dalam ski alp ditandai dengan pelbagai pencapaian gemilang, termasuk kejayaan awal di Kejohanan Dunia, rekod Olimpik yang luar biasa, dan dominasi dalam Piala Dunia.
3.1. Kejayaan Awal dan Debut Kejohanan Dunia
Hanni Wenzel memulakan kerjaya Piala Dunia beliau pada 1 Mac 1972, ketika berusia 15 tahun. Penampilan sulungnya di kejohanan besar adalah di Kejohanan Dunia Ski Alp FIS 1974 di St. Moritz, Switzerland. Di sana, beliau meraih pingat emas dalam disiplin slalom dan pingat perak dalam acara gabungan. Kemenangan slalom ini sangat bersejarah kerana menjadikannya peluncur ski alp wanita termuda yang memenangi kejuaraan dunia dalam disiplin tersebut, mengatasi rekod sebelumnya yang dipegang oleh Esme Mackinnon pada tahun 1931.
3.2. Kejayaan Olimpik
Hanni Wenzel mencatatkan sejarah bagi Liechtenstein dalam Sukan Olimpik Musim Sejuk. Di Sukan Olimpik Musim Sejuk 1976 di Innsbruck, Austria, beliau memenangi pingat gangsa dalam acara slalom di Axamer Lizum, yang merupakan pingat Olimpik pertama dalam sejarah negara Liechtenstein. Beliau juga meraih pingat kejohanan dunia dalam acara gabungan pada temasya yang sama, memandangkan Sukan Olimpik pada waktu itu juga dianggap sebagai Kejohanan Dunia.
Empat tahun kemudian, di Sukan Olimpik Musim Sejuk 1980 di Lake Placid, New York, Wenzel mencapai kemuncak kerjayanya dengan memenangi dua pingat emas dalam acara slalom dan giant slalom. Beliau hampir menyapu bersih semua pingat emas apabila turut memenangi pingat perak dalam acara downhill di Whiteface Mountain. Kejayaan bergandanya ini menjadikannya atlet pertama dari Liechtenstein yang memenangi pingat emas Olimpik. Di Sukan Olimpik yang sama, adiknya, Andreas Wenzel, turut memenangi pingat perak, meletakkan Liechtenstein di kedudukan tinggi dalam senarai pingat.
Sehingga Sukan Olimpik Musim Sejuk 2018, Liechtenstein telah memenangi sejumlah sepuluh pingat di Sukan Olimpik Musim Sejuk, dengan lapan daripadanya dimenangi oleh dua pasang adik-beradik: enam pingat oleh keluarga Wenzel (Hanni dan Andreas), dan dua lagi oleh adik-beradik Willi Frommelt dan Paul Frommelt.
3.3. Pencapaian Piala Dunia FIS
Hanni Wenzel menikmati kejayaan besar dalam Piala Dunia Ski Alp FIS. Beliau memenangi gelaran keseluruhan Piala Dunia sebanyak dua kali, iaitu pada musim Piala Dunia Ski Alp 1978 dan Piala Dunia Ski Alp 1980.
Selain gelaran keseluruhan, Wenzel juga memenangi tujuh gelaran disiplin Piala Dunia:
- Giant slalom: 1974, 1980
- Slalom: 1978
- Gabungan: 1980, 1983
Beliau mencatatkan 33 kemenangan perlumbaan Piala Dunia dan 89 podium sepanjang kerjayanya. Musim 1980 adalah tahun paling cemerlang bagi Wenzel, di mana beliau memenangi sembilan perlumbaan Piala Dunia dan merangkul gelaran keseluruhan, giant slalom, dan gabungan. Pada musim yang sama, adiknya, Andreas, memenangi gelaran keseluruhan lelaki, melengkapkan kemenangan keluarga Wenzel dalam gelaran keseluruhan.
Berikut adalah ringkasan kedudukan musim Piala Dunia dan kemenangan perlumbaan beliau:
| Musim | Usia | Keseluruhan | Slalom | Giant slalom | Super G | Downhill | Gabungan |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1972 | 15 | 40 | - | 27 | tidak dilaksanakan | - | tidak dianugerahkan |
| 1973 | 16 | 5 | 6 | 3 | 18 | ||
| 1974 | 17 | 3 | 4 | 1 | 16 | ||
| 1975 | 18 | 2 | 2 | 5 | 12 | ||
| 1976 | 19 | 9 | 9 | 13 | 16 | 6 | |
| 1977 | 20 | 5 | 5 | 8 | 11 | tidak dianugerahkan | |
| 1978 | 21 | 1 | 1 | 2 | 15 | ||
| 1979 | 22 | 2 | 5 | 2 | 10 | ||
| 1980 | 23 | 1 | 2 | 1 | 3 | 1 | |
| 1981 | 24 | 3 | 6 | 3 | 9 | 2 | |
| 1982 | 25 | 19 | 9 | 14 | - | - | |
| 1983 | 26 | 2 | 4 | 5 | tidak dianugerahkan | - | 1 |
| 1984 | 27 | 2 | 7 | 5 | 3 | 4 |
| Musim | Tarikh | Lokasi | Disiplin |
|---|---|---|---|
| 1974 | 19 Dis 1973 | Zell am See, Austria | Giant slalom |
| 1975 | 21 Feb 1975 | Naeba, Jepun | Slalom |
| 14 Mac 1975 | Sun Valley, Amerika Syarikat | Slalom | |
| 1977 | 19 Jan 1977 | Schruns, Austria | Gabungan |
| 1978 | 15 Dis 1977 | Madonna di Campiglio, Itali | Giant slalom |
| 10 Jan 1978 | Les Mosses, Switzerland | Giant slalom | |
| 22 Jan 1978 | Maribor, Republik Persekutuan Sosialis Yugoslavia | Slalom | |
| 24 Jan 1978 | Berchtesgaden, Jerman Barat | Slalom | |
| 25 Jan 1978 | Slalom | ||
| 2 Mac 1978 | Stratton Mountain, Amerika Syarikat | Giant slalom | |
| 1979 | 12 Dis 1978 | Piancavallo, Itali | Giant slalom |
| 3 Feb 1979 | Pfronten, Jerman Barat | Slalom | |
| 4 Feb 1979 | Gabungan | ||
| 8 Feb 1979 | Maribor, Republik Persekutuan Sosialis Yugoslavia | Slalom | |
| 1980 | 8 Dis 1979 | Limone Piemonte, Itali | Giant slalom |
| 14 Dis 1979 | Gabungan | ||
| 10 Jan 1980 | Berchtesgaden, Jerman Barat | Giant slalom | |
| 16 Jan 1980 | Arosa, Switzerland | Giant slalom | |
| 21 Jan 1980 | Bad Gastein, Austria | Slalom | |
| Gabungan | |||
| 23 Jan 1980 | Maribor, Republik Persekutuan Sosialis Yugoslavia | Slalom | |
| 26 Jan 1980 | Saint-Gervais, Perancis | Giant slalom | |
| 25 Feb 1980 | Waterville Valley, Amerika Syarikat | Giant slalom | |
| 1981 | 27 Jan 1981 | Les Gets, Perancis | Gabungan |
| 8 Feb 1981 | Zwiesel, Jerman Barat | Gabungan | |
| 1982 | 12 Dis 1981 | Piancavallo, Itali | Gabungan |
| 18 Mac 1982 | Furano, Jepun | Giant slalom | |
| 1983 | 30 Jan 1983 | Les Diablerets, Switzerland | Gabungan |
| 1984 | 21 Dis 1983 | Haus im Ennstal, Austria | Downhill |
| 22 Dis 1983 | Giant slalom | ||
| 14 Jan 1984 | Bad Gastein, Austria | Downhill | |
| 15 Jan 1984 | Gabungan | ||
| 20 Mac 1984 | Zwiesel, Jerman Barat | Slalom |
3.4. Kontroversi dan Persaraan
Hanni Wenzel dilarang daripada menyertai Sukan Olimpik Musim Sejuk 1984 di Sarajevo oleh Persekutuan Ski Antarabangsa (FIS) kerana menerima bayaran promosi secara langsung, bukannya melalui persekutuan ski kebangsaan. Larangan ini juga dikenakan ke atas Ingemar Stenmark dari Sweden, yang juga merupakan pemenang dua pingat emas di Sukan Olimpik 1980. Insiden ini menyerlahkan konflik antara peraturan ketat mengenai amaturisme dalam sukan Olimpik dan realiti komersial yang dihadapi atlet pada masa itu.
Wenzel bersara daripada sukan ski selepas musim Piala Dunia Ski Alp 1984, pada usia 27 tahun. Pada masa persaraannya, beliau telah mengumpul rekod cemerlang yang termasuk dua gelaran Olimpik, empat gelaran Dunia, dua gelaran Piala Dunia keseluruhan, tujuh gelaran disiplin Piala Dunia (dua dalam giant slalom, satu dalam slalom, empat dalam gabungan), dan 33 kemenangan dalam perlumbaan Piala Dunia. Perlu diingatkan bahawa dari Sukan Olimpik Musim Sejuk 1948 hingga 1980, Sukan Olimpik Musim Sejuk juga merupakan Kejohanan Dunia bagi ski alp.
Berikut adalah rekod beliau di Kejohanan Dunia dan Sukan Olimpik:
| Tahun | Usia | Slalom | Giant slalom | Super-G | Downhill | Gabungan |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1974 | 17 | 1 | 7 | tidak dilaksanakan | 13 | 2 |
| 1976 | 19 | 3 | 20 | 11 | 3 | |
| 1978 | 21 | 6 | 5 | 29 | 2 | |
| 1980 | 23 | 1 | 1 | 2 | 1 | |
| 1982 | 25 | DNF | DNF | - | - |
Dari 1948 hingga 1980, Sukan Olimpik Musim Sejuk juga merupakan Kejohanan Dunia bagi ski alp. Di Kejohanan Dunia dari 1954 hingga 1980, acara gabungan adalah "perlumbaan kertas" menggunakan keputusan daripada tiga acara (downhill, giant slalom, slalom).
| Tahun | Usia | Slalom | Giant slalom | Super-G | Downhill | Gabungan |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1976 | 19 | 3 | 20 | tidak dilaksanakan | 11 | tidak dilaksanakan |
| 1980 | 23 | 1 | 1 | 2 | ||
| 1984 | 27 | - | - | - |
Wenzel dan Ingemar Stenmark dilarang daripada Sukan Olimpik 1984 (pampasan penajaan).
4. Kehidupan Peribadi dan Keluarga
Hanni Wenzel berasal dari keluarga atlet ski yang berbakat. Beliau adalah adik-beradik kepada peluncur ski Piala Dunia, Petra Wenzel dan Andreas Wenzel. Andreas sendiri adalah pemenang pingat perak dalam giant slalom di Sukan Olimpik Musim Sejuk 1980 dan juara keseluruhan Piala Dunia lelaki pada tahun yang sama, melengkapkan kejayaan berganda keluarga Wenzel.
Hanni Wenzel berkahwin dengan Harti Weirather, seorang peluncur ski Austria yang memenangi kejuaraan dunia dalam disiplin downhill pada tahun 1982. Pasangan ini bersama-sama mengendalikan agensi pemasaran sukan mereka sendiri, dikenali sebagai Weirather-Wenzel & Partner GmbH ([http://www.wwp-group.com/en wwp-group.com]). Anak perempuan mereka, Tina Weirather, meneruskan warisan keluarga sebagai peluncur ski Piala Dunia yang berjaya, memenangi pingat perak dalam Super-G di Kejohanan Dunia 2017 dan pingat gangsa dalam Super-G bagi Liechtenstein di Sukan Olimpik Musim Sejuk 2018 di PyeongChang.
5. Penghargaan dan Legasi
Penghargaan yang diterima Hanni Wenzel dan impak legasinya telah mengukuhkan statusnya sebagai ikon sukan.
5.1. Penghargaan
Sebagai pengiktirafan kepada kerjayanya yang cemerlang, Hanni Wenzel telah dianugerahkan beberapa penghargaan berprestij:
- Commander's Cross of the Order of Merit of the Principality of Liechtenstein pada 6 September 2017. Ini adalah pengiktirafan rasmi tertinggi daripada Prinsipaliti Liechtenstein.
- Beliau juga dinamakan sebagai Atlet Wanita Terbaik United Press International pada tahun 1980, mengiktiraf dominasinya pada musim tersebut.
5.2. Legasi dan Pengaruh
Legasi Hanni Wenzel jauh melangkaui pingat dan gelaran yang dimenanginya. Beliau adalah seorang perintis bagi Liechtenstein dalam arena sukan Olimpik, memecah halangan dengan memenangi pingat Olimpik pertama negara itu dan kemudian pingat emas pertamanya. Kejayaannya telah meningkatkan profil sukan Liechtenstein di peringkat antarabangsa dan memberi inspirasi kepada generasi atlet baharu di negara kecil itu.
Di samping itu, keluarga Wenzel telah menubuhkan sebuah dinasti ski, dengan adik-beradiknya Andreas dan Petra, suaminya Harti Weirather, dan anak perempuannya Tina Weirather, semuanya mencapai kejayaan dalam ski alp. Kesinambungan kejayaan ini melalui tiga generasi menekankan impak berkekalan Hanni terhadap sukan itu. Kedudukannya sebagai salah seorang peluncur ski alp wanita terhebat sepanjang zaman kekal tidak tercabar, dan sumbangannya kepada sukan dan warisan keluarga yang berterusan memastikan pengaruhnya akan kekal dalam sejarah ski.