Iveta Radičová

2.1. Zaman Kanak-Kanak dan Pendidikan

Iveta Karafiátová, nama kelahirannya, dilahirkan di Bratislava, Czechoslovakia pada 7 Disember 1956, di jalan Nedbalova di daerah Bandar Lama Bratislava. Bapanya, seorang bekas wartawan yang bercita-cita tinggi di Košice, bekerja di sebuah syarikat percetakan di Bratislava. Kehidupan keluarganya dicirikan oleh taraf hidup yang rendah, suatu keadaan yang beliau kaitkan dengan pemerintahan komunis pada masa itu dan kegagalan bapanya untuk berjaya dalam sistem tersebut. Abangnya telah meninggal dunia sebelum kelahirannya, menambah lagi kesukaran yang dihadapi keluarga.

Sejak usia muda, Radičová menunjukkan kebolehan yang luar biasa; beliau dibenarkan melangkau tadika apabila pengetua mendapati beliau sudah boleh membaca. Beliau terlibat dalam tarian sepanjang zaman kanak-kanaknya sehingga berusia enam belas tahun. Walaupun tidak dibenarkan menamatkan pengajian di sekolah menengah kerana beliau dan rakan sekelasnya menolak tema projek kelas sosialisme yang diwajibkan, beliau tetap diterima masuk ke universiti. Beliau melanjutkan pengajian di Universiti Comenius dari 1975 hingga 1979, di mana beliau mendalami bidang sosiologi. Beliau memilih subjek ini atas nasihat Tón Hirner, seorang rakan keluarga dan abang kepada ahli sosiologi Alexander Hirner. Pada mulanya, beliau bercita-cita untuk mengikuti ijazah hibrid sosiologi dan matematik, tetapi program itu dibatalkan kerana beliau adalah satu-satunya pemohon. Semasa belajar di sana, beliau bertemu Stano Radič, dan mereka berkahwin pada 1979, serta dikurniakan seorang anak perempuan bernama Eva pada 1980. Selepas memperoleh ijazah sarjana muda, Iveta Radičová menyambung pengajian di Akademi Sains Slovakia, di mana beliau memperoleh ijazah Doktor Falsafah (PhD) dalam bidang yang sama.

3.1. Kerjaya sebagai Ahli Sosiologi

Radičová memulakan kerjaya profesionalnya pada 1979 sebagai ketua pasukan penyelidikan keluarga di Akademi Sains Slovakia, dengan fokus kajian terhadap bagaimana negara-negara komunis seperti Slovakia dapat melaksanakan polisi keluarga. Berbeza dengan kebanyakan ahli akademik dalam bidangnya, beliau tidak menyertai Parti Komunis Slovakia dan tidak mempelajari Marxisme-Leninisme. Sebaliknya, beliau memilih untuk mengkhusus dalam metodologi, bidang yang menuntut kurang kepatuhan ideologi. Walaupun begitu, beliau secara terbuka menyatakan kepercayaan anti-komunisnya.

Pada 1989, Radičová meninggalkan Akademi Sains Slovakia dan menghabiskan setahun di Universiti Oxford, bekerjasama dengan Ralf Dahrendorf. Sekembalinya ke Slovakia pada 1990, beliau mula mengajar sosiologi dan sains politik di Universiti Comenius. Beliau juga mengasaskan Pusat Analisis Dasar Sosial pada 1992, di mana beliau berkhidmat sebagai pengarah sehingga 2005. Di Universiti Comenius dan Pusat Analisis Dasar Sosial, beliau mengkhusus dalam kajian isu gender. Beliau turut menjadi ketua lembaga bagi cawangan Slovakia Yayasan Masyarakat Terbuka. Pada tahun akademik 1998-1999, beliau berada di Universiti New York sebagai felo pelawat melalui Program Fulbright. Pada 2005, beliau dianugerahkan gelaran profesor penuh, menjadikan beliau wanita pertama di Slovakia yang menjadi profesor sosiologi. Pada tahun yang sama, beliau dilantik sebagai ketua Institut Sosiologi di Akademi Sains Slovakia.

3.2. Penglibatan dalam Revolusi Baldu

Ketika Revolusi Baldu bermula pada 1989, Radičová aktif terlibat dalam gerakan "Public Against Violence" (Masyarakat Menentang Keganasan), di mana beliau berkhidmat sebagai jurucakapnya. Dalam kapasiti ini, beliau adalah salah seorang daripada beberapa wanita yang memainkan peranan penting dalam revolusi tersebut, menyumbang kepada peralihan negara ke arah demokrasi.

3.3. Aktiviti Politik dan Sosial Awal

Selepas Revolusi Baldu, Radičová meninggalkan "Public Against Violence" untuk menjadi jurucakap Parti Demokratik Awam (Civic Democratic Party) berhaluan kanan, walaupun beliau tidak memegang jawatan rasmi dalam parti tersebut. Beliau menentang pembubaran Czechoslovakia pada 1993 dan menyokong demokrasi liberal semasa pemerintahan separa autoritarian Vladimír Mečiar. Pengalaman dan pendirian awalnya ini membentuk asas untuk kerjaya politiknya di kemudian hari.

4.1. Pelantikan Menteri dan Aktiviti Parlimen

Pada 1998, Mikuláš Dzurinda menggantikan Mečiar sebagai Perdana Menteri sebagai sebahagian daripada kerajaan gabungan demokratik. Pada 2005, Dzurinda melantik Radičová sebagai Menteri Buruh, Hal Ehwal Sosial, dan Keluarga. Walaupun beliau bukan ahli politik yang dipilih, beliau dipilih kerana kepakarannya dalam bidang tersebut. Beliau menghadapi kesukaran untuk menyesuaikan diri dan bekerjasama dengan rakan-rakannya, dan beliau tidak membentuk sekutu yang kuat di kalangan menteri-menteri lain atau di kalangan kakitangan bawahannya dalam kementerian sendiri.

Radičová meninggalkan jawatannya pada tahun berikutnya untuk bertanding dalam Pilihan raya Parlimen Slovakia 2006 untuk berkhidmat di Majlis Kebangsaan. Beliau dipilih sebagai calon bebas yang bersekutu dengan parti politik SDKÚ-DS (Slovak Democratic and Christian Union - Democratic Party) berhaluan kanan tengah, dan beliau secara rasmi menyertai parti itu pada November tahun yang sama. Radičová kemudian dipilih sebagai timbalan pengerusi parti. Sepanjang tempoh perkhidmatannya, beliau juga berkhidmat sebagai timbalan pengerusi Jawatankuasa Hal Ehwal Sosial dan Perumahan. Di sini, beliau mengkhusus dalam isu-isu berkaitan keluarga dan perbelanjaan kebajikan. Oleh kerana SDKÚ-DS merupakan parti pembangkang, keupayaannya untuk meluluskan perundangan adalah terhad. Pada 2006 juga, beliau memulakan hubungan romantis dengan atlet Paralimpik Ján Riapoš, yang berlangsung selama tiga tahun.

4.2. Kempen Pilihan Raya Presiden 2009

Iveta Radičová menjadi calon pembangkang dalam Pilihan Raya Presiden Slovakia 2009. Secara rasmi bertanding di bawah SDKÚ-DS, beliau turut disokong oleh Gerakan Demokratik Kristian, Parti Gabungan Hungary, dan Parti Konservatif Awam. Beliau terpaksa meyakinkan Gerakan Demokratik Kristian untuk menyokongnya melalui rundingan, memandangkan mereka tidak bersetuju dengan pendiriannya yang agak liberal mengenai keluarga dan gender. Beliau bersetuju untuk membuat kenyataan berkecuali mengenai perkara itu sebagai balasan untuk sokongan mereka. Beliau juga secara terang-terangan menentang pengguguran, kerana pengundi percaya beliau lebih bersimpati dengan isu pengguguran disebabkan jantinanya, dan isu ini menjadi sebahagian besar perbincangan berkaitan gender semasa pilihan raya. Walaupun Radičová sebelum ini pernah menyatakan bahawa jantinanya mungkin akan merugikannya dalam pilihan raya presiden, beliau kurang menumpukan perhatian kepada isu itu secara terbuka semasa berkempen.

Untuk menonjolkan perbezaan dirinya dengan pihak lawan, Radičová mengekalkan dasar kesopanan, bercakap dengan tenang, dan enggan terlibat dalam serangan peribadi. Pengkritiknya mengatakan bahawa kekurangannya dalam agresif menunjukkan ketidakmampuan untuk memperjuangkan kepentingan negara, dan penentangan beliau terhadap pembubaran Czechoslovakia sebelum ini digambarkan sebagai kesetiaan kepada bukan-Slovakia. Pengundi bimbang beliau lebih rapat dengan minoriti Hungary yang signifikan di negara itu dan mungkin akan memberikan autonomi kepada mereka. Dalam hal ini, sokongan daripada Parti Gabungan Hungary merugikan popularitinya di luar selatan Slovakia yang didiami etnik Hungary.

Radičová menerima 38.1% undi, jumlah kedua terbanyak secara keseluruhan, membolehkan beliau mara ke pusingan kedua menentang calon yang memperoleh undi terbanyak: presiden penyandang Ivan Gašparovič. Beliau tewas dalam pusingan kedua, hanya menerima 44.5% undi berbanding 55.5% undi yang diperoleh Gašparovič.

4.3. Laluan ke Jawatan Perdana Menteri

Selepas pilihan raya presiden, Radičová menjadi subjek skandal politik. Pada 21 April 2010, ketika rakan penggubal undang-undangnya, Tatiana Rosová, tidak hadir dari bangunan Parlimen, Radičová mengundi bagi pihaknya, melanggar peraturan Parlimen. Radičová meletak jawatan dari kerusinya dua hari kemudian. Beliau kekal sebagai timbalan ketua SDKÚ-DS, dan beliau mengalahkan Ivan Mikloš dalam persaingan untuk kedudukan teratas dalam senarai calon parti untuk pilihan raya Parlimen Slovakia 2010. Walaupun SDKÚ-DS tidak memenangi majoriti undi, Perdana Menteri Robert Fico dari parti Arah - Demokrasi Sosial tidak dapat membentuk gabungan. SDKÚ-DS kemudiannya dapat membentuk gabungan, dan Radičová menjadi ketuanya sebagai Perdana Menteri Slovakia pada 8 Julai 2010. Kerajaan Radičová adalah kabinet pertama dalam sejarah Slovakia pasca-demokratisasi di mana kesemua menteri tidak pernah menjadi ahli bekas Parti Komunis Czechoslovakia atau Parti Komunis Slovakia.

5.1. Pembentukan Kerajaan dan Dasar

Kerajaan gabungan Radičová, selain daripada parti beliau sendiri SDKÚ-DS, turut merangkumi Gerakan Demokratik Kristian, Kebebasan dan Solidariti, dan parti baharu antara etnik, Most-Híd. Keadaan pelantikannya sebagai Perdana Menteri menyebabkan beliau dikenali sebagai "perdana menteri tidak sengaja". Jawatan Radičová sebagai Perdana Menteri adalah rapuh. Hubungannya dengan tokoh-tokoh parti utama dalam kerajaannya, termasuk Mikuláš Dzurinda sebagai Menteri Kewangan dan Ivan Mikloš sebagai Menteri Hal Ehwal Luar dan Eropah, merosot dan akhirnya menjadi bersifat penentangan. Gabungan yang dibentuknya juga tidak boleh diharap, kerana parti-parti tersebut tidak semestinya bersetuju dalam isu-isu utama. Masalah selanjutnya timbul daripada skandal rasuah yang memerlukan beliau menggantikan beberapa pelantikannya. Apabila menteri pertahanan meletak jawatan daripada pejabatnya dalam skandal sedemikian pada November 2011, Radičová mengambil peranan kedua sebagai pemangku menteri pertahanan.

Ekonomi adalah isu utama semasa tempoh Radičová, kerana beliau menjadi perdana menteri pada akhir Kemelesetan Besar dan bertanggungjawab untuk pemulihan negara. Slovakia tidak sekuat dari segi kewangan seperti negara-negara Eropah lain, mengalami defisit besar, pengangguran tinggi, hutang yang signifikan, pendapatan purata rendah, taraf hidup yang rendah, dan infrastruktur yang tidak mencukupi. Radičová menyaksikan penurunan pengangguran sebanyak 0.8 mata peratusan semasa kerajaannya.

Radičová berjanji bahawa kerajaan baharunya akan memotong perbelanjaan negara untuk mengurangkan defisit belanjawan, sambil mengelakkan kenaikan cukai. Beliau menyatakan, "Kami bersedia untuk mengambil tanggungjawab ke atas negara pada masa ia menghadapi kesan krisis ekonomi yang mendalam dan keputusan tidak bertanggungjawab pendahulu politik kami." Beliau juga mengatakan bahawa jaminan Slovakia sebanyak 4.50 B EUR kepada dana penstabilan EU adalah terlalu besar, tetapi beliau juga menyatakan bahawa beliau tidak akan menghalang kelulusan skim itu di EU, walaupun beliau berusaha untuk merundingkan semula sumbangan negaranya kepada skim tersebut. Beliau juga berusaha untuk memperbaiki hubungan dengan Hungary, yang telah tegang akibat undang-undang yang memberi kesan negatif kepada populasi Hungary di Slovakia.

Radičová telah melaksanakan usaha untuk mengurangkan rasuah kerajaan, menubuhkan inisiatif kerajaan terbuka. Untuk mempromosikan ketelusan, beliau menghendaki semua kontrak perolehan awam disediakan secara dalam talian. Namun, kerajaannya sendiri menyaksikan beberapa skandal rasuah semasa tempohnya. Antara yang terbesar ialah Skandal Gorila, di mana didapati bahawa kepimpinan SDKÚ-DS dan pegawai-pegawai lain terlibat dalam pertemuan haram dengan perniagaan. Ini menyebabkan kehilangan kepercayaan terhadap kerajaannya dan merugikan parti dalam pilihan raya Parlimen Slovakia 2012.

Pada akhir tempoh kerajaannya, Radičová tidak dapat melihat kebanyakan objektif dasar beliau dilaksanakan, sebahagian besarnya kerana tempoh yang singkat beliau menjadi perdana menteri. Beliau juga menyebut Kemelesetan Besar sebagai komplikasi, dengan mengatakan bahawa ia menyebabkan kekacauan dan menyukarkan pentadbiran di seluruh Kesatuan Eropah.

5.2. Keruntuhan Kerajaan dan Pilihan Raya Awal

Pada 2011, gabungan Radičová runtuh apabila dihadapkan dengan undian mengenai Kemudahan Kestabilan Kewangan Eropah (EFSF). Apabila Parti Kebebasan dan Solidariti menyertai pembangkang, Radičová menegaskan bahawa undian menentang adalah bersamaan dengan undi tidak percaya terhadap kerajaan. Ini tidak meyakinkan mereka untuk mempertimbangkan semula, dan kerajaannya berakhir pada 11 Oktober 2011. Radičová dan ahli-ahli SDKÚ-DS yang lain mengeluarkan kenyataan selepas itu mempertahankan keputusan tersebut, berhujah bahawa integrasi dengan Eropah adalah lebih penting daripada kerajaan sedia ada.

Berikutan keruntuhan ini, Radičová bersetuju dengan parti pembangkang Arah - Demokrasi Sosial pimpinan Robert Fico untuk mengadakan pilihan raya awal pada 11 Mac 2012, dengan syarat parti pembangkang akan menyokong kelulusan EFSF. Cadangan EFSF kemudiannya diluluskan dalam undian semula pada 13 Oktober 2011, segera diikuti dengan pembubaran Parlimen.

6.1. Kembali ke Akademik dan Penulisan

Radičová digantikan oleh pendahulunya, Robert Fico, setelah beliau meninggalkan politik. Beliau kembali ke Universiti Comenius, di mana beliau meneruskan pengajarannya. Beliau menarik diri daripada keahlian SDKÚ-DS, termasuk jawatannya sebagai timbalan ketua parti, pada 3 Mei 2012. Pada 2017, Radičová dipilih sebagai Dekan Fakulti Media Massa di Universiti Pan-Eropah. Pada 2013, Radičová menerbitkan buku bertajuk Krajina hrubých čiar (Negara Tanda Titik), sebuah karya mengenai pengalamannya sebagai perdana menteri.

6.2. Penilaian Awam dan Anugerah

Iveta Radičová terus menikmati populariti awam dan pengiktirafan profesional selepas meninggalkan jawatan Perdana Menteri. Dalam tinjauan pendapat pada 2014 oleh Polis Slovakia, 23.2% responden menamakan Radičová sebagai salah seorang ahli politik terbaik baru-baru ini di negara itu, meletakkannya di tempat kedua selepas Robert Fico, manakala namanya tidak muncul dalam senarai dua belas ahli politik yang paling tidak berharga. Pada 2017, Radičová dihormati dengan anugerah Pemimpin Politik Wanita. Tinjauan pendapat 2018 oleh Focus mendapati beliau adalah pilihan paling popular untuk Presiden Slovakia, dengan 13.9%. Penilaian ini menyoroti impaknya dalam bidang kepimpinan wanita dan penerimaan positif oleh masyarakat Slovakia.

9.1. Penilaian Positif

Iveta Radičová secara meluas dipuji kerana peranan pentingnya dalam memajukan demokrasi di Slovakia. Penglibatan beliau sebagai jurucakap dalam Revolusi Baldu pada 1989 menunjukkan komitmen awal beliau terhadap nilai-nilai demokrasi. Penentangan beliau terhadap pembubaran Czechoslovakia pada 1993 dan sokongannya terhadap demokrasi liberal semasa pemerintahan Vladimír Mečiar yang autoritarian juga menegaskan pendiriannya yang teguh. Sebagai Perdana Menteri wanita pertama Slovakia, beliau menjadi simbol kemajuan dalam kepimpinan wanita di negara itu.

Dalam usahanya untuk pembaharuan, beliau berusaha keras untuk mengurangkan rasuah kerajaan dan mempromosikan ketelusan melalui inisiatif kerajaan terbuka, termasuk mewajibkan kontrak perolehan awam disediakan secara dalam talian. Beliau turut diiktiraf atas kepimpinannya dalam menghadapi masa ekonomi yang sukar selepas Kemelesetan Besar, dengan komitmen untuk mengurangkan defisit belanjawan tanpa menaikkan cukai. Walaupun tempoh jawatannya singkat, Radičová diingati kerana keberanian dan integritinya dalam arena politik.

9.2. Kritikan dan Kontroversi

Sepanjang kerjayanya, Iveta Radičová juga menghadapi pelbagai isu kontroversi dan kritikan. Sebagai Menteri Buruh, Hal Ehwal Sosial, dan Keluarga, beliau didapati sukar untuk menyesuaikan diri dan bekerjasama dengan rakan-rakan sekerjanya, dan gagal membentuk sekutu yang kuat. Semasa kempen pilihan raya presiden 2009, beliau dikritik kerana gaya kempennya yang kurang agresif, yang dianggap sesetengah pihak sebagai tanda ketidakmampuan untuk memperjuangkan kepentingan negara. Penentangannya terhadap pembubaran Czechoslovakia juga dijadikan sasaran, di mana beliau digambarkan sebagai mempunyai kesetiaan kepada "bukan-Slovakia". Terdapat juga kebimbangan dalam kalangan pengundi bahawa beliau mungkin terlalu rapat dengan minoriti Hungary yang signifikan di negara itu.

Skandal politik turut mewarnai kerjayanya apabila beliau terpaksa meletak jawatan dari Parlimen pada 2010 setelah mengundi bagi pihak rakan penggubal undang-undangnya. Sebagai Perdana Menteri, beliau menghadapi cabaran dalam pentadbiran yang rapuh, dengan hubungan yang merosot dengan tokoh-tokoh parti utama dalam kerajaannya dan ketidaksepakatan dalam kalangan parti gabungan. Kerajaannya juga dicemari oleh beberapa skandal rasuah, termasuk Skandal Gorila yang menyebabkan kehilangan kepercayaan awam dan menjejaskan parti beliau dalam pilihan raya 2012. Akhirnya, kegagalan kerajaannya untuk meluluskan undian Kemudahan Kestabilan Kewangan Eropah menyebabkan keruntuhan kerajaan dan pilihan raya awal. Walaupun beliau menyatakan bahawa Kemelesetan Besar dan tempoh jawatannya yang singkat menjadi faktor yang menghalang kebanyakan objektif dasarnya, kritikan terhadap keberkesanan pentadbirannya tetap wujud.