Jacques-Nicolas Billaud-Varenne

1. Tinjauan

Jacques-Nicolas Billaud-Varenne (lahir 23 April 1756 - meninggal 3 Jun 1819) adalah seorang peguam Perancis dan tokoh utama dalam Revolusi Perancis. Dikenali dengan julukan "Patriot Saleh" atau "Harimau", beliau merupakan sekutu rapat Georges Danton dan Maximilien Robespierre. Billaud-Varenne memegang peranan kritikal sebagai salah seorang ahli paling militan dalam Jawatankuasa Keselamatan Awam dan sering dianggap sebagai arkitek utama di sebalik Pemerintahan Pengganasan. Beliau memainkan peranan penting dalam menjayakan revolusi, namun tindakannya dalam tempoh ini telah menimbulkan kontroversi dan kritikan, terutamanya disebabkan oleh penekanannya terhadap pemusatan kuasa dan pelaksanaan tindakan yang tegas. Walaupun beliau kemudiannya berpecah dengan Robespierre dan memainkan peranan besar dalam kejatuhan Robespierre pada 9 Thermidor, Billaud-Varenne kemudian melahirkan rasa kesal atas tindakannya. Selepas Revolusi, beliau ditangkap dan dibuang negeri ke Cayenne, di mana beliau menolak pengampunan Napoleon Bonaparte dan menghabiskan sisa hidupnya dalam pengasingan, terus mempertahankan pandangan radikalnya tentang kebebasan.

2. Kehidupan Awal dan Latar Belakang

Bahagian ini menerangkan latar belakang peribadi, pendidikan, dan kerjaya awal Jacques-Nicolas Billaud-Varenne sebelum penglibatannya yang mendalam dalam Revolusi Perancis, membentuk landasan ideologi dan wataknya.

2.1. Kelahiran dan Keluarga

Jacques-Nicolas Billaud-Varenne dilahirkan pada 23 April 1756 di La Rochelle, sebuah bandar pelabuhan di barat Perancis. Beliau adalah anak sulung dalam keluarganya, yang mempunyai sejarah panjang dalam bidang undang-undang. Bapa dan datuknya adalah peguam kepada parlimen Paris, yang menjamin beliau mendapat pendidikan yang kukuh dan kerjaya yang sama dalam bidang perundangan. Persekitaran keluarga yang berorientasikan undang-undang ini membentuk asas watak dan pemikiran kritikalnya.

2.2. Pendidikan

Billaud-Varenne menerima pendidikannya di kolej yang dikendalikan oleh Oratorian Perancis di Niort dan kemudian di La Rochelle, di mana beliau belajar falsafah. Pendekatan pendidikan di Niort sangat penting dalam membentuk wataknya, kerana kaedah pengajarannya tidak lazim pada zaman revolusi. Di Niort, penekanan diberikan kepada kemodenan dan toleransi, berbeza dengan kebanyakan sekolah lain pada masa itu yang lebih konservatif. Beliau juga dihantar ke sebuah lagi sekolah Oratory of Jesus, iaitu Kolej Juilly, di mana beliau menjadi pengawas dewan pengajian. Kemudian, beliau menjadi profesor di sana setelah tidak berpuas hati dengan kerjaya undang-undang. Beliau kekal sebagai profesor untuk tempoh yang singkat sehingga penulisannya mengenai sebuah `comédie^{Bahasa Perancis}` telah merenggangkan hubungannya dengan pihak pengurusan sekolah, menyebabkan beliau terpaksa meninggalkan institusi itu pada tahun 1785.

2.3. Kerjaya Undang-undang dan Penulisan

Selepas meninggalkan Kolej Juilly, Billaud-Varenne berpindah ke Paris. Di sana, beliau berkahwin dengan anak perempuan seorang pemungut cukai dan membeli jawatan sebagai peguam di parlimen. Pada awal tahun 1789, beliau menerbitkan sebuah karya tiga jilid di Amsterdam berjudul `Despotisme des ministres de la France^{Bahasa Perancis}` (Despotisme menteri-menteri Perancis), yang mengkritik keras kuasa menteri dan menyeru hak-hak negara serta undang-undang asas. Beliau juga menerbitkan teks anti-ulama yang diterima baik berjudul "Serangan Terakhir Terhadap Prasangka dan Takhayul". Dalam teks ini, beliau menyuarakan pandangannya terhadap Gereja Katolik dengan tegas, menyatakan: "Walau sesakit mana pun amputasi, apabila anggota tubuh telah dijangkiti gangren, ia mesti dikorbankan jika kita ingin menyelamatkan tubuh." Ketika peristiwa-peristiwa semakin menghampiri Hari Bastille, beliau dengan penuh semangat menerima prinsip-prinsip Revolusi Perancis.

3. Aktiviti Semasa Revolusi Perancis

Jacques-Nicolas Billaud-Varenne muncul sebagai tokoh utama dalam peristiwa-peristiwa penting Revolusi Perancis, dari aktivisme awalnya yang lantang menentang monarki hingga penglibatannya yang tidak tergugat dalam pelaksanaan Pemerintahan Pengganasan.

3.1. Aktivisme Awal dan Kelab Jacobin

Pada tahun 1790, Billaud-Varenne menyertai Kelab Jacobin dan dengan cepat menjadi salah seorang orator anti-monarki yang paling lantang dan radikal, menjalin hubungan rapat dengan Jean-Marie Collot d'Herbois. Selepas penerbangan ke Varennes oleh Raja Louis XVI, beliau menerbitkan sebuah risalah berjudul `L'Acéphocratie^{Bahasa Perancis}` (yang bermaksud 'kuasa tanpa ketua') di mana beliau menuntut penubuhan republik persekutuan. Pada 1 Julai, dalam satu ucapan di Kelab Jacobin, beliau secara terbuka bercakap mengenai republik, walaupun ia menimbulkan cemuhan daripada penyokong monarki berperlembagaan. Namun, apabila beliau mengulangi tuntutannya untuk sebuah republik dua minggu kemudian, ucapan tersebut dicetak dan dihantar kepada semua cawangan masyarakat Jacobin di seluruh Perancis, menandakan pengaruhnya yang semakin meningkat.

Pada malam 10 Ogos 1792, semasa serangan ke atas Istana Tuileries, beliau bertemu dengan Georges Danton, Camille Desmoulins, dan ahli-ahli Komun Paris (Revolusi Perancis) yang memberontak. Beberapa jam sebelum penggulingan monarki, beliau terlibat dalam perancangan strategik ini. Pada hari yang sama, beliau dilantik sebagai salah seorang timbalan pesuruhjaya seksyen Sans-culottes, yang tidak lama kemudian membentuk majlis umum Komun Paris. Billaud-Varenne kemudiannya dituduh terlibat sebagai rakan sejenayah dalam Pembunuhan Beramai-ramai September di Penjara Abbaye, satu peristiwa yang mencemari reputasinya.

3.2. Peranan dalam Konvensyen Kebangsaan

Billaud-Varennes dilukis oleh Auguste Raffet dan diukir oleh Robinson, untuk Furne et Coquebert.

Bersama-sama Maximilien Robespierre, Georges Danton, dan Jean-Marie Collot d'Herbois, Billaud-Varenne dipilih sebagai timbalan dari Paris ke Konvensyen Kebangsaan. Beliau dengan segera menyokong penghapusan mutlak monarki Bourbon. Keesokan harinya, beliau menuntut agar semua tindakan bermula dari `An I de la République française_{Tahun Pertama Republik Perancis}^{Bahasa Perancis}`, satu langkah yang kemudiannya diterima pakai dalam bentuk Takwim Revolusi Perancis lebih kurang setahun kemudian.

Semasa perbicaraan Louis XVI, Billaud-Varenne menambah tuduhan baharu ke dalam dakwaan, mencadangkan agar raja tidak dibenarkan menggunakan peguam bela, dan mengundi untuk hukuman mati yang dilaksanakan "dalam tempoh 24 jam". Pada 2 Jun 1793, di tengah-tengah hasutan anti-Girondin oleh Jean-Paul Marat, beliau mencadangkan dekri tuduhan terhadap golongan Girondin. Seminggu kemudian, di Kelab Jacobin, beliau menggariskan sebuah program radikal yang akan dipenuhi oleh Konvensyen tidak lama selepas itu. Program tersebut merangkumi pengusiran orang asing, pengenaan cukai ke atas golongan kaya, pelucutan hak kewarganegaraan ke atas semua individu "anti-sosial", penubuhan Tentera Revolusi Perancis, pemantauan semua pegawai dan `ci-devant^{Bahasa Perancis}` bangsawan (iaitu, mereka dari keluarga bangsawan yang tidak lagi memegang status selepas penghapusan feudalisme), serta hukuman mati bagi jeneral-jeneral yang tidak berjaya dalam Perang Revolusi Perancis.

3.3. Pemerintahan Pengganasan dan Jawatankuasa Keselamatan Awam

Pada 15 Julai, Billaud-Varenne menyampaikan ucapan keras di Konvensyen yang menuduh golongan Girondin. Pada bulan Ogos, beliau dihantar sebagai wakil pesuruhjaya ke Jabatan Perancis di Nord dan Pas-de-Calais, di mana beliau menunjukkan ketegasan yang tidak berbelah bahagi terhadap semua suspek.

Sekembalinya, malapetaka pada musim panas 1793 menyebabkan Komun Paris (Revolusi Perancis) mula menganjurkan pemberontakan, yang membawa kepada kenaikan Billaud-Varenne ke badan paling berkuasa di seluruh Perancis. Apabila pemberontakan rakyat berlaku pada 5 September dan Komun bergerak menuju Konvensyen Kebangsaan, Billaud-Varenne merupakan salah seorang pembicara utama yang mendesak perubahan kepimpinan. Beliau menyeru rancangan perang baharu dari Kementerian Perang dan penubuhan Jawatankuasa baharu untuk mengawasi seluruh kerajaan, sekaligus menggantikan Jawatankuasa Keselamatan Awam yang sedia ada. Untuk menenangkan pemberontak, pada malam itu Billaud-Varenne dilantik sebagai Presiden Konvensyen Kebangsaan selama sesi dua minggu khas, diikuti dengan pelantikannya ke Jawatankuasa Keselamatan Awam pada keesokan harinya. Bersama dengan Collot d'Herbois, yang dilantik pada hari yang sama, penambahannya dilihat sebagai cara untuk mengkooptasi Komun Paris. Setelah dilantik ke Jawatankuasa Keselamatan Awam, beliau memainkan peranan utama dalam mempertahankannya, menyeru perpaduan dan bukannya perubahan, pada 25 Oktober apabila Konvensyen Kebangsaan mengadu tentang jawatankuasa tersebut lalu meratifikasi tindakan mereka secara rasmi. Beliau terlibat dalam Jawatankuasa Keselamatan Awam Pemerintahan Pengganasan, yang telah memerintahkan penahanan besar-besaran semua suspek dan penubuhan tentera revolusioner. Jawatankuasa ini juga menyebabkan tribunal jenayah luar biasa dinamakan secara rasmi sebagai "Tribunal Revolusi" (pada 29 Oktober 1793), menuntut pelaksanaan hukuman mati terhadap Marie Antoinette, dan kemudian menyerang Jacques René Hébert dan Danton. Sementara itu, beliau menerbitkan `Les Éléments du républicanisme^{Bahasa Perancis}` (Elemen-elemen Republikanisme), di mana beliau menuntut pengagihan semula harta dalam kalangan rakyat. Setelah dilantik ke jawatankuasa, Billaud-Varenne menjadi penyokong kuat badan tersebut. Berpusat di Paris sepanjang tahun ini, Billaud-Varenne dan Bertrand Barère berusaha untuk membangunkan aparat pentadbiran dan mengukuhkan kuasa jawatankuasa.

3.3.1. Pembelaan Pemerintahan Pengganasan

Billaud-Varenne secara aktif mempertahankan Pemerintahan Pengganasan, percaya bahawa ia adalah tindakan yang perlu untuk kelangsungan revolusi. Bagi mencapai tujuan tersebut, pada awal Disember, beliau mencadangkan pemusatan kuasa yang radikal, undang-undang yang kemudian dikenali sebagai Undang-undang 14 Frimaire. Undang-undang ini membawa pengawasan, pengambilan ekonomi, penyebaran berita perundangan, pentadbir tempatan, dan wakil-wakil dalam misi di bawah kawalan jawatankuasa.

Beliau juga memainkan peranan penting dalam mempertahankan Pemerintahan Pengganasan. Apabila satu langkah diluluskan menjadi undang-undang pada pertengahan November 1793 yang membenarkan hak pembelaan bagi tertuduh, Billaud-Varenne melafazkan kata-kata terkenal beliau yang mempertahankan Pemerintahan Pengganasan: "Tidak, kita tidak akan berundur, semangat kita hanya akan padam di dalam kubur; sama ada revolusi akan berjaya atau kita semua akan mati." Undang-undang yang membenarkan hak pembelaan dibatalkan pada keesokan harinya, menunjukkan ketegasannya dalam menegakkan Pemerintahan Pengganasan.

3.3.2. Perubahan Hubungan dengan Robespierre

Seiring berjalannya tahun 1794, hubungan antara Billaud-Varenne dan Robespierre mula meregang dan memburuk secara signifikan, disebabkan oleh konflik ideologi dan politik yang semakin mendalam mengenai pemusatan kuasa dan tahap keganasan yang diperlukan. Robespierre mula bersuara menentang puak-puak yang terlalu bersemangat, percaya bahawa kedua-dua kedudukan pro-Terror dan terlalu memanjakan berbahaya kepada kesejahteraan Revolusi. Robespierre melihat bahaya pada ahli Revolusi seperti Billaud-Varenne, Collot d'Herbois, dan Marc-Guillaume Alexis Vadier yang terlalu komited terhadap serangan ke atas harta Gereja atau terlalu bersemangat dalam mengejar keadilan revolusioner (seperti Collot di Lyon). Program Dekristianisasi Perancis dianggap sebagai pemecah-belah dan tidak perlu oleh sesetengah pihak dalam konvensyen. Tambahan pula, Undang-undang 22 Prairial telah mengasingkan sayap polis konvensyen, iaitu Jawatankuasa Keselamatan Umum, sebuah badan yang sangat anti-ulama dan telah melihat kuasa mereka berkurang dengan teruk oleh undang-undang tersebut.

Undang-undang 22 Prairial mengurangkan hak pembelaan kepada hanya penampilan di hadapan mahkamah, sambil meluaskan senarai jenayah yang boleh dihukum mati. Ini secara langsung membawa kepada Kegananasan Agung, di mana lebih ramai orang dibunuh oleh Tribunal Revolusi di Paris dalam tempoh tujuh minggu tersebut berbanding empat belas bulan sebelumnya. Walaupun Billaud-Varenne secara terbuka mempertahankannya dalam konvensyen, undang-undang ini adalah faktor pendorong dalam pembalasan terhadap jawatankuasa tersebut. Pertengkaran serius mula memecah-belahkan jawatankuasa, dengan Billaud-Varenne dan Collot d'Herbois bertentangan dengan Robespierre dan Louis Antoine de Saint-Just. Pada 26 Jun, mereka bertengkar mengenai pengenaan pendakwa raya baharu kepada Tribunal Revolusi. Pada 29 Jun, pertengkaran sekali lagi berlaku antara ahli Jawatankuasa Keselamatan Awam. Walaupun ia mungkin mengenai urusan Catherine Théot atau Undang-undang 22 Prairial, ia menyebabkan Billaud-Varenne melabelkan Robespierre sebagai seorang diktator, dan Robespierre meninggalkan ibu pejabat Jawatankuasa dan berhenti menghadiri mesyuarat. Dengan ketegangan yang semakin meningkat dan lebih ramai orang yang digerilitin setiap hari-kadar pelaksanaan hukuman mati setiap hari di Paris meningkat daripada lima sehari pada Germinal kepada dua puluh enam sehari pada Messidor-Billaud-Varenne dan Collot d'Herbois mula bimbang akan keselamatan mereka sendiri.

3.4. Reaksi Thermidor dan Kejatuhan Robespierre

Sepanjang hari-hari awal Thermidor, Bertrand Barère cuba mencapai kompromi antara Jawatankuasa yang berpecah-belah. Namun, Robespierre masih yakin bahawa Konvensyen memerlukan pembersihan lanjut, dan pada 8 Thermidor beliau bangkit di hadapan badan tersebut untuk menyampaikan ucapan yang akan mencetuskan Reaksi Thermidor. Bercakap tentang "raksasa" yang mengancam Republik dengan konspirasi, ucapannya cukup tajam untuk berfungsi sebagai amaran sambil cukup samar-samar untuk membimbangkan ramai ahli badan tersebut. Apabila beliau diminta untuk menamakan mereka yang terlibat dalam konspirasi, Robespierre enggan memberikan nama-nama tersebut, dan beliau dituduh mendakwa ahli Konvensyen secara beramai-ramai tanpa perbicaraan.

Malam itu, Robespierre berundur ke Kelab Jacobin, di mana beliau menyampaikan ucapan yang sama kepada tepukan gemuruh. Collot d'Herbois dan Billaud-Varenne, sebagai ahli yang mungkin menjadi sasaran ucapan tersebut, cuba mempertahankan diri tetapi dibidas dan diusir dari kelab ketika laungan "ke guillotine" membanjiri mereka. Mereka kembali ke Jawatankuasa Keselamatan Awam di mana mereka mendapati Saint-Just, protégé Robespierre, sedang mengusahakan ucapan yang beliau berhasrat untuk sampaikan pada keesokan harinya. Sebagai salah satu utusan utama pengganasan, Collot dan Billaud-Varenne menganggap bahawa Saint-Just sedang menulis kecaman terhadap mereka. Pada saat ini, pertengkaran terakhir Jawatankuasa meletus, dengan Collot, Billaud-Varenne, dan Barère menyerang Saint-Just kerana "membahagikan negara." Selepas beberapa ketika, mereka meninggalkan jawatankuasa tersebut dan menganjurkan elemen-elemen terakhir Reaksi Thermidor.

Pada keesokan harinya, 9 Thermidor, Billaud-Varenne memainkan peranan kritikal dalam serangan terakhir terhadap Robespierre dan sekutunya. Ketika Saint-Just menyampaikan ucapannya, beliau diganggu pada permulaan oleh seorang konspirator lain, Jean-Lambert Tallien. Billaud-Varenne kemudian berucap, dengan Collot d'Herbois mengawal perbahasan dari Kerusi Presiden, dan dalam kecaman terancang yang fasih, secara langsung menuduh Robespierre melakukan konspirasi terhadap Republik. Ucapan ini dan ucapan-ucapan lain diterima dengan baik, dan selepas perdebatan berterusan, waran tangkap dikeluarkan untuk Robespierre, Saint-Just, dan sekutu mereka. Selepas pertempuran bersenjata singkat, para konspirator memenangi hari itu, dan Robespierre serta sekutunya dihukum mati pada keesokan harinya.

4. Pasca-Revolusi dan Pengasingan

Selepas kejatuhan Robespierre, nasib Billaud-Varenne berubah secara drastik. Beliau menghadapi akibat daripada peranannya dalam Pemerintahan Pengganasan, yang membawa kepada penahanan dan pengasingan seumur hidupnya.

4.1. Penangkapan dan Pembuangan

Namun, selepas 9 Thermidor, Billaud-Varenne tidak lama kemudian mendapati dirinya dipenjarakan. Terlalu rapat dikaitkan dengan keterlaluan Pemerintahan Pengganasan, beliau sendiri tidak lama kemudian diserang dalam konvensyen kerana kekejamannya, dan sebuah suruhanjaya dilantik untuk memeriksa tingkah lakunya dan beberapa ahli lain dari bekas Jawatankuasa Keselamatan Awam. Billaud-Varenne ditangkap, dan akibat daripada pemberontakan yang dipimpin Jacobin pada 12 Germinal Tahun III (1 April 1795), Konvensyen mengarahkan pembuangan tahanan serta-merta ke Guiana Perancis, bersama dengan Collot d'Herbois dan Bertrand Barère de Vieuzac. Keputusan ini dibuat tanpa perbicaraan penuh, mencerminkan perubahan iklim politik yang drastik.

4.2. Kehidupan dalam Pengasingan dan Tahun-tahun Akhir

Di Cayenne, Billaud-Varenne mula berkebun sebagai petani dan mengambil seorang bekas hamba wanita kulit hitam bernama Brigitte sebagai pasangannya, yang kemudian dinikahinya. Selepas rampasan kuasa 18 Brumaire oleh Napoleon Bonaparte, beliau menolak pengampunan yang ditawarkan oleh Konsulat Perancis, kerana beliau tidak dapat menerima kerajaan Napoleon yang dianggapnya bertentangan dengan prinsip republikanisme radikalnya.

Pada tahun 1816, beliau meninggalkan Guiana dan pergi ke Bandar Raya New York selama beberapa bulan, sebelum akhirnya berpindah ke Port-au-Prince, Haiti. Di Haiti, beliau menjadi penasihat dan peguam cara kepada mahkamah tinggi. Presiden Haiti, Alexandre Pétion, memberikan beliau pencen yang diterimanya sehingga kematiannya. Mengenai penjajahan Haiti oleh Kerajaan Perancis dan percubaan Louis XVIII untuk mendapatkan semula kawalan pulau itu melalui cara diplomatik, beliau menyatakan kepada Pétion: "Kesilapan terbesar yang anda lakukan, dalam perjalanan Revolusi Haiti ini, adalah tidak mengorbankan semua peneroka, hingga yang terakhir. Di Perancis kami melakukan kesilapan yang sama, dengan tidak menyebabkan yang terakhir dari Bourbon binasa."

Billaud-Varenne meninggal dunia di Port-au-Prince pada 3 Jun 1819. Antara kata-kata terakhirnya, beliau menyatakan: "Tulang-tulang saya, sekurang-kurangnya, akan bersemadi di tanah yang mahukan Kebebasan; tetapi saya mendengar suara generasi akan datang menuduh saya telah terlalu banyak mengampuni darah para tiran Eropah." Dalam wasiatnya, beliau mewariskan semua harta miliknya kepada isterinya, Brigitte, menyatakan: "Saya memberikan lebihan ini, walau apa pun nilainya, kepada gadis yang jujur ini; sama ada untuk membalas budinya atas perkhidmatan besar yang telah diberikannya kepada saya selama lebih lapan belas tahun dan juga untuk mengakui bukti baharu dan paling lengkap kesetiaan teguhnya, dengan bersetuju untuk mengikuti saya ke mana sahaja saya pergi."

Billaud-Varenne dalam gambaran yang lebih tua.

5. Ideologi dan Falsafah

Ideologi dan falsafah Jacques-Nicolas Billaud-Varenne sangat dipengaruhi oleh prinsip republikanisme radikal dan pandangan anti-monarki yang mendalam. Sejak awal penglibatannya dalam Revolusi Perancis, beliau dengan konsisten menyeru penghapusan segera monarki Bourbon. Beliau menganggap Gereja Katolik sebagai institusi yang perlu dihapuskan, mengibaratkannya sebagai anggota tubuh yang telah gangren dan perlu diamputasi demi keselamatan badan.

Dalam karyanya `Les Éléments du républicanisme^{Bahasa Perancis}`, beliau menganjurkan pengagihan semula harta dalam kalangan rakyat, mencerminkan sokongannya terhadap kesaksamaan ekonomi yang lebih besar. Billaud-Varenne percaya bahawa kebebasan sejati hanya dapat dicapai melalui republikanisme yang teguh, walaupun ini memerlukan tindakan keras seperti Pemerintahan Pengganasan. Beliau berhujah bahawa semangat revolusi adalah penting untuk kelangsungan Revolusi, dan tidak akan padam melainkan revolusi itu berjaya atau semua pihak yang terlibat mati. Pandangan ekstrem ini menunjukkan dedikasinya yang tidak berbelah bahagi terhadap cita-cita revolusi, walaupun ia bermaksud mengorbankan hak individu demi tujuan yang lebih besar.

6. Karya

Jacques-Nicolas Billaud-Varenne meninggalkan beberapa karya tulisan penting yang mencerminkan pemikiran politik dan ideologi radikalnya. Antara karya-karya utamanya termasuk:

`Despotisme des ministres de France, combattu par les droits de la Nation, par les loix fondamentales, par les ordonnances...^{Bahasa Perancis}` ("Despotisme menteri-menteri Perancis, ditentang oleh hak-hak Bangsa, oleh undang-undang asas, oleh ordinan-ordinan..."), diterbitkan di Paris pada tahun 1789. Karya tiga jilid ini merupakan kritikan awal yang pedas terhadap sistem monarki absolut dan kekuasaan menteri di Perancis sebelum Revolusi.
`Mémoires écrits au Port-au-Prince en 1818, contenant la relation de ses voyages et aventures dans le Mexique, depuis 1815 jusqu'en 1817^{Bahasa Perancis}` ("Memoir yang ditulis di Port-au-Prince pada 1818, mengandungi hubungan pelayaran dan pengembaraannya di Mexico, dari 1815 hingga 1817"). Karya ini diterbitkan di Paris pada tahun 1821, walaupun terdapat kemungkinan besar ia adalah pemalsuan.
`Billaud Varenne membre du comité de salut public : Mémoires inédits et Correspondance. Accompagnés de notices biographiques sur Billaud Varenne dan Collot d'Herbois^{Bahasa Perancis}` ("Billaud Varenne, ahli Jawatankuasa Keselamatan Awam: Memoir dan Korespondensi yang belum diterbitkan. Disertai nota biografi mengenai Billaud Varenne dan Collot d'Herbois"), diterbitkan di Paris oleh Librairie de la Nouvelle Revue pada tahun 1893 (disunting oleh Alfred Begis). Karya ini memberikan pandangan yang lebih mendalam tentang peranan dan pemikirannya semasa era Pemerintahan Pengganasan, walaupun sebahagiannya adalah memoir yang tidak diterbitkan semasa hidupnya.

7. Penilaian dan Impak

Jacques-Nicolas Billaud-Varenne adalah salah satu tokoh pusat dalam bahagian pertama Revolusi Perancis, namun beliau tetap kurang dikaji atau kurang difahami dalam naratif sejarah yang lebih luas. Penilaian terhadap sumbangan dan warisannya terus menjadi topik perdebatan di kalangan sejarawan.

7.1. Penilaian Sejarah

Dari sudut pandangan sejarah, Billaud-Varenne diiktiraf sebagai seorang ahli politik yang radikal dan tegas, memainkan peranan penting dalam mendorong Revolusi ke arah yang lebih ekstrem. Sumbangannya dalam pembentukan dan pengukuhan Jawatankuasa Keselamatan Awam serta pelaksanaan `Undang-undang 14 Frimaire^{Bahasa Perancis}` yang memusatkan kuasa adalah kritikal dalam memantapkan pemerintahan revolusioner. Walaupun beliau bukan antara tokoh paling terkenal, penglibatannya dalam peristiwa penting seperti serangan ke atas Istana Tuileries, perbicaraan Louis XVI, dan kejatuhan Girondin menunjukkan pengaruhnya yang besar. Kenaikannya sebagai Presiden Konvensyen Kebangsaan dan ahli Jawatankuasa Keselamatan Awam selepas pemberontakan 5 September 1793 menunjukkan keupayaannya untuk mengumpul sokongan rakyat dan menggerakkan agenda radikal. Walaupun beliau kemudian berpecah dengan Robespierre, ia berlaku pada detik yang genting, dan beliau memainkan peranan penting dalam mengakhiri pemerintahan yang semakin tidak stabil.

7.2. Kritikan dan Kontroversi

Peranan Billaud-Varenne dalam Pemerintahan Pengganasan adalah aspek yang paling banyak dikritik dan menimbulkan kontroversi. Beliau secara aktif mempertahankan kekejaman Pemerintahan Pengganasan, menegaskan bahawa ia adalah "perlu revolusioner" untuk kelangsungan Revolusi. Kata-kata beliau seperti "Tidak, kita tidak akan berundur, semangat kita hanya akan padam di dalam kubur; sama ada revolusi akan berjaya atau kita semua akan mati" mencerminkan pendekatan tanpa belas kasihan beliau. Beliau dituduh kejam dan tanpa kompromi dalam pemburuan suspek, terutamanya semasa menjadi wakil pesuruhjaya di Nord dan Pas-de-Calais. Penglibatannya dalam meluluskan Undang-undang 22 Prairial, yang secara drastik mengurangkan hak pembelaan dan meningkatkan hukuman mati, secara langsung menyumbang kepada "Kegananasan Agung".

Hubungannya dengan Robespierre juga menjadi titik perdebatan. Walaupun beliau membantu menggulingkan Robespierre, tindakannya mungkin didorong oleh rasa takut terhadap pembersihan yang akan datang daripada perpecahan ideologi murni, terutamanya selepas Robespierre mula mengkritik puak-puak yang terlalu bersemangat. Remorsenya yang kemudiannya dinyatakan terhadap peranannya dalam kejatuhan Robespierre menimbulkan pertanyaan tentang motif sebenar dan perubahan pandangannya. Walaupun beliau menolak pengampunan Napoleon dan terus memperjuangkan "kebebasan" sehingga akhir hayatnya, kenyataan terakhir beliau di Haiti tentang "terlalu banyak mengampuni darah para tiran Eropah" menunjukkan betapa radikalnya pandangan beliau kekal, yang boleh dilihat sebagai pendirian yang konsisten terhadap pemerintahan penindas, tetapi juga sebagai refleksi dari pandangan yang tidak mengiktiraf nilai nyawa manusia dalam mencapai tujuan politik.