1. Kehidupan Awal dan Kerjaya Belia
Joseph Oluwaseyi Temitope Ayodele-Aribo dilahirkan pada 21 Julai 1996 di Camberwell, England. Beliau memulakan kerjaya bola sepaknya di peringkat belia dengan menyertai Akademi Kinetic dan kemudian Staines Town. Aribo beraksi untuk Staines Town di bawah bimbingan Marcus Gayle dalam Liga Perdana Isthmian, di mana beliau memenangi anugerah pemain akademi terbaik kelab pada April 2014.
2. Kerjaya Kelab
Kerjaya kelab Joe Aribo merangkumi beberapa perpindahan penting dan kejayaan di pelbagai peringkat liga, bermula dari Liga Isthmian hingga ke Liga Perdana Inggeris dan Liga Perdana Scotland. Beliau telah membuktikan dirinya sebagai pemain tengah yang serba boleh dan penting di setiap kelab yang diwakilinya.
2.1. Staines Town
Aribo memulakan kerjaya seniornya di Staines Town pada musim 2014-15. Beliau beraksi di bawah bimbingan Marcus Gayle dalam Liga Perdana Isthmian, satu divisyen bola sepak di England. Walaupun datanya dalam Piala FA pusingan kelayakan ketiga dan Piala FA (Trofi) pusingan kelayakan ketiga tidak lengkap, Aribo telah membuat 22 penampilan liga tanpa menjaringkan sebarang gol. Secara keseluruhan, beliau tampil sebanyak 25 penampilan untuk kelab tersebut dalam semua pertandingan. Pada April 2014, Aribo menerima anugerah pemain akademi terbaik kelab, menunjukkan bakatnya sejak awal kerjaya.
2.2. Charlton Athletic
Aribo menyertai Charlton Athletic pada September 2015 selepas menjalani sesi percubaan yang berjaya. Beliau menandatangani kontrak satu tahun pada Mei 2016. Penampilan sulung beliau untuk pasukan utama adalah pada 16 Oktober 2016, apabila beliau masuk sebagai pemain gantian pada minit ke-62 menggantikan Andrew Crofts dalam kekalahan 2-0 kepada Crawley Town dalam perlawanan peringkat kumpulan EFL Trophy di The Valley.
Debutan liga Aribo dalam EFL League One berlaku pada 17 Disember dalam kekalahan 2-0 di tempat sendiri kepada Peterborough United, di mana beliau masuk pada minit ke-70 menggantikan Fredrik Ulvestad. Enam hari kemudian, beliau melanjutkan kontraknya dengan Charlton sehingga tahun 2019.
Gol pertama Aribo dalam kerjayanya tiba pada 1 November 2017, menjaringkan gol kemenangan dalam kemenangan 3-2 di tempat sendiri ke atas pasukan bawah 21 Fulham dalam peringkat kumpulan EFL Trophy. Gol liga pertamanya pula dicetak pada 23 Disember, membuka jaringan dalam keputusan seri 1-1 menentang Blackpool di The Valley. Beliau menjaringkan empat lagi gol sepanjang musim tersebut untuk membantu Charlton Athletic menduduki tempat keenam dan mara ke pusingan playoff, termasuk dua gol pada 2 April 2018 dalam kemenangan 3-1 menentang Rotherham United.
Pada musim 2018-19, Aribo menjaringkan gol dalam setiap tiga perlawanan terakhir, membantu Charlton menduduki tempat ketiga dan menyumbang kepada kemenangan ke atas Scunthorpe United, Gillingham dan Rochdale. Pada 12 Mei, beliau kemudian menjaringkan gol dalam kemenangan 2-1 di tempat lawan menentang Doncaster Rovers dalam perlawanan pertama separuh akhir playoff, akhirnya membawa pasukannya dinaikkan pangkat. Secara keseluruhan bersama Charlton Athletic, Aribo membuat 81 penampilan liga dengan 14 gol, dan sejumlah 97 penampilan serta 16 gol dalam semua pertandingan.
2.3. Rangers
Walaupun Charlton menawarkan kontrak baharu pada akhir musim 2018-19, Joe Aribo memilih untuk menandatangani perjanjian empat tahun dengan kelab Liga Perdana Scotland, Rangers, pada 27 Jun 2019.
Beliau membuat penampilan sulung kompetitif untuk kelab baharunya pada 9 Julai 2019 dalam kemenangan 4-0 ke atas St Joseph's dari Gibraltar dalam Liga Europa. Lapan hari kemudian, dalam perlawanan kedua, beliau menjaringkan gol pertamanya untuk membuka kemenangan 6-0 di Ibrox. Pada 25 September, beliau mengalami kecederaan kepala akibat pertembungan dengan Ricki Lamie dari Livingston dan terpaksa dikeluarkan selepas 20 minit perlawanan, memerlukan 20 jahitan dan terpaksa berehat selama sebulan. Sekembalinya ke Almondvale, beliau menjaringkan gol liga pertamanya dalam kemenangan 2-0 pada 10 November.
Aribo menyumbang 7 gol kepada musim kemenangan Rangers dalam Liga Perdana Scotland, termasuk dua gol dalam kemenangan 8-0 ke atas Hamilton Academical pada 8 November. Pada Mei 2021, beliau mendapat pujian daripada pengurus Steven Gerrard kerana beraksi sebagai bek kiri kecemasan akibat ketiadaan Borna Barišić dalam kemenangan 3-0 di Livingston. Gerrard menyatakan bahawa "persembahan bek kiri itu adalah antara yang terbaik yang kami lihat dalam tiga tahun saya berada di sini. Jadi syabas kepadanya kerana mengetepikan egonya dan melakukan tugas yang hebat untuk rakan sepasukannya."
Pada musim 2021-22, Aribo bermain dalam 17 perlawanan Liga Europa ketika Rangers menamatkan saingan sebagai naib juara, dan beliau membuka jaringan dalam perlawanan akhir yang berakhir dengan keputusan seri 1-1 menentang Eintracht Frankfurt pada 18 Mei sebelum tewas dalam penentuan sepakan penalti. Dalam semua pertandingan, beliau beraksi dalam 57 perlawanan, menjaringkan 9 gol dan membuat 10 bantuan gol. Secara keseluruhan bersama Rangers, Aribo mencatatkan 92 penampilan liga dengan 18 gol, dan sejumlah 149 penampilan serta 26 gol dalam semua pertandingan.
2.4. Southampton
Pada 9 Julai 2022, Joe Aribo menyertai Southampton dan menandatangani kontrak empat tahun. Beliau membuat penampilan sulung dalam Liga Perdana Inggeris pada 6 Ogos 2022, dalam kekalahan 4-1 Southampton kepada Tottenham Hotspur. Seminggu kemudian, Aribo menjaringkan gol pertamanya untuk kelab dalam keputusan seri 2-2 mereka menentang Leeds United. Dalam musim pertamanya bersama Southampton, kelab tersebut telah disingkirkan daripada Liga Perdana.
Pada 26 Disember 2023, Aribo menjaringkan gol pertamanya dalam musim 2023-24 dalam kemenangan 5-0 menentang Swansea City. Beliau bermain dalam perlawanan akhir playoff Liga Kejuaraan EFL menentang Leeds United pada 26 Mei 2024, yang berakhir dengan kemenangan 1-0 untuk Southampton dan memastikan kenaikan pangkat ke Liga Perdana. Aribo bermain dalam 49 perlawanan dan menjaringkan 4 gol dalam semua pertandingan sepanjang musim 2023-24. Secara keseluruhan bersama Southampton, Aribo telah membuat 82 penampilan liga dengan 9 gol, dan sejumlah 98 penampilan serta 9 gol dalam semua pertandingan.
3. Kerjaya Antarabangsa
Pada Ogos 2019, Joe Aribo dipanggil oleh pengurus Nigeria, Gernot Rohr, untuk perlawanan persahabatan menentang Ukraine. Beliau membuat penampilan sulungnya dalam perlawanan di Dnipro pada 10 September, dan menjaringkan gol pada minit keempat dalam keputusan seri 2-2. Ini merupakan penampilan pertamanya untuk pasukan kebangsaan.
Pada 13 Oktober, beliau menjaringkan gol untuk pasukan kebangsaan Nigeria dalam perlawanan persahabatan menentang Brazil di Singapura, yang berakhir dengan keputusan seri.
Aribo merupakan sebahagian daripada skuad Nigeria untuk Piala Negara-Negara Afrika 2021 di Cameroon. Beliau bermain dalam dua kemenangan di peringkat kumpulan, tetapi pasukan Nigeria kemudiannya disingkirkan pada pusingan 16 terakhir dengan kekalahan 1-0 kepada Tunisia. Pada Piala Negara-Negara Afrika 2023, beliau juga merupakan sebahagian daripada skuad Nigeria yang mara ke perlawanan akhir, di mana mereka menamatkan saingan sebagai naib juara. Sehingga Februari 2024, Aribo telah membuat 34 penampilan untuk pasukan kebangsaan Nigeria dan menjaringkan 2 gol.
4. Gaya Permainan
Joe Aribo dikenali sebagai pemain yang serba boleh yang mampu beraksi di bahagian tengah atau di posisi sayap. Beliau mempunyai kemahiran teknikal yang tinggi dan mampu menggunakan kakinya yang panjang untuk melindungi bola daripada pihak lawan dengan berkesan. Pada Oktober 2016, Aribo sendiri menyatakan bahawa kekuatan utamanya ialah "menggerakkan bola dan mara ke atas padang". Ini menunjukkan keupayaannya untuk membawa bola ke hadapan dan menyertai serangan.
5. Statistik Kerjaya
Statistik kerjaya Joe Aribo di peringkat kelab dan antarabangsa sehingga 25 Februari 2025 (untuk kelab) dan 11 Februari 2024 (untuk pasukan kebangsaan).
| Kelab | Musim | Liga | Piala Kebangsaan (Termasuk Piala FA, Piala Scotland) | Piala Liga (Termasuk Piala EFL, Piala Liga Scotland) | Eropah | Lain-lain (Termasuk Piala FA (Trofi), Piala EFL, Playoff Liga) | Jumlah | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Divisyen | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | ||
| Staines Town | 2014-15 | Conference South | 22 | 0 | 2 | 0 | - | - | 1 | 0 | 25 | 0 | ||
| Charlton Athletic | 2015-16 | Championship | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | - | - | 0 | 0 | ||
| 2016-17 | League One | 19 | 0 | 1 | 0 | 0 | 0 | - | 2 | 0 | 22 | 0 | ||
| 2017-18 | League One | 26 | 5 | 1 | 0 | 2 | 0 | - | 7 | 1 | 36 | 6 | ||
| 2018-19 | League One | 36 | 9 | 0 | 0 | 0 | 0 | - | 3 | 1 | 39 | 10 | ||
| Jumlah | 81 | 14 | 2 | 0 | 2 | 0 | - | 12 | 2 | 97 | 16 | |||
| Rangers | 2019-20 | Scottish Premiership | 27 | 3 | 3 | 1 | 4 | 1 | 15 | 4 | - | 49 | 9 | |
| 2020-21 | Scottish Premiership | 31 | 7 | 2 | 0 | 1 | 0 | 9 | 1 | - | 43 | 8 | ||
| 2021-22 | Scottish Premiership | 34 | 8 | 2 | 0 | 3 | 0 | 18 | 1 | - | 57 | 9 | ||
| Jumlah | 92 | 18 | 7 | 1 | 8 | 1 | 42 | 6 | - | 149 | 26 | |||
| Southampton | 2022-23 | Premier League | 21 | 2 | 3 | 0 | 3 | 0 | - | - | 27 | 2 | ||
| 2023-24 | Championship | 35 | 4 | 1 | 0 | 1 | 0 | - | 3 | 0 | 40 | 4 | ||
| 2024-25 | Premier League | 26 | 3 | 2 | 0 | 3 | 0 | - | - | 31 | 3 | |||
| Jumlah | 82 | 9 | 6 | 0 | 7 | 0 | - | 3 | 0 | 98 | 9 | |||
| Jumlah Kerjaya | 277 | 41 | 17 | 1 | 17 | 1 | 42 | 6 | 16 | 2 | 369 | 51 | ||
| Pasukan Kebangsaan | Tahun | Penampilan | Jaringan |
|---|---|---|---|
| Nigeria | 2019 | 4 | 2 |
| 2020 | 2 | 0 | |
| 2021 | 6 | 0 | |
| 2022 | 9 | 0 | |
| 2023 | 7 | 0 | |
| 2024 | 6 | 0 | |
| Jumlah | 34 | 2 | |
Jaringan dan keputusan menyenaraikan jumlah gol Nigeria dahulu.
| No. | Tarikh | Lokasi | Cap | Lawan | Jaringan | Keputusan | Pertandingan |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 10 September 2019 | Dnipro-Arena, Dnipro, Ukraine | 1 | Ukraine | 1-0 | 2-2 | Persahabatan |
| 2 | 13 Oktober 2019 | Stadium Nasional, Singapura, Kallang, Singapura | 2 | Brazil | 1-0 | 1-1 | Persahabatan |
6. Pencapaian
Berikut adalah senarai anugerah dan pencapaian yang diraih oleh Joe Aribo sepanjang kerjayanya:
Charlton Athletic
- EFL League One play-offs: 2019
Rangers
- Scottish Premiership: 2020-21
- Piala Scotland: 2021-22
- Naib juara Piala Liga Scotland: 2019-20
- Naib juara Liga Europa UEFA: 2021-22
Southampton
- EFL Championship play-offs: 2024
Nigeria
- Naib juara Piala Negara-Negara Afrika: 2023
Individu
- Pemain Muda Terbaik Rangers: 2019-20
- Gol Terbaik Musim Rangers: 2019-20
Darjah Kebesaran
- Ahli Darjah Kebesaran Order of the Niger
