1. Kehidupan
Kehidupan Majda Vrhovnik dicirikan oleh penglibatannya yang mendalam dalam gerakan revolusioner pelajar dan kemudiannya dalam gerakan penentangan bawah tanah menentang pendudukan kuasa Paksi.
1.1. Zaman Kanak-kanak dan Pendidikan
Majda Vrhovnik dilahirkan pada 14 April 1922 di Ljubljana, Slovenia. Abang sulungnya, Vladimir Vrhovnik (17 Ogos 1916 - 28 April 1945), yang juga dikenali sebagai Volodja atau Mirko, dilahirkan di Vienna. Beliau juga merupakan ahli Parti Komunis. Keluarga mereka berpindah ke Ljubljana selepas Perang Dunia Pertama.
Selepas menamatkan pengajian di sekolah menengah atas, Majda mendaftar di Fakulti Perubatan Universiti Ljubljana. Semasa pengajiannya, beliau merupakan ahli Kelab Slovenia dan gerakan revolusioner pelajar, menunjukkan penglibatan awal dalam aktiviti sosial dan politik.
1.2. Aktiviti Awal dan Penyertaan Parti Komunis
Majda Vrhovnik diterima sebagai ahli Parti Komunis Yugoslavia pada tahun 1940, menandakan permulaan rasmi penglibatannya dalam gerakan politik komunis. Sejurus selepas pendudukan Yugoslavia oleh kuasa Paksi, beliau menyertai gerakan bawah tanah, menunjukkan komitmennya terhadap penentangan. Beliau menjadi kurier untuk setiausaha organisasi Jawatankuasa Pusat Parti Komunis Slovenia, Tone Tomšič (1910-1942).
Disebabkan aktivitinya, pihak berkuasa pendudukan mengetahui penglibatannya dan menjatuhkan hukuman penjara seumur hidup kepadanya tanpa kehadirannya. Ibu bapanya ditahan sebagai tebusan selama beberapa bulan, tetapi ini tidak menghalang Majda daripada terus berada di Ljubljana dan meneruskan perjuangannya.
1.3. Aktiviti Penentangan Bawah Tanah
Majda Vrhovnik memainkan peranan penting dalam mengorganisasikan percetakan bawah tanah untuk gerakan penentangan di Ljubljana. Sebagai kurier, beliau membawa manuskrip untuk percetakan bawah tanah di Ljubljana yang dinamakan Podmornica (Kapal Selam) di Jalan Brdo (Cesta na BrdoBahasa Slovenia) No. 95 dan Tunel di Jalan Emona (Emonska cestaBahasa Slovenia) No. 2.
1.3.1. Pengeluaran dan Penyebaran Bahan Bercetak
Dengan bantuan abangnya, Majda berjaya menubuhkan sebuah bunker di mana, bermula pada 4 Mei 1943, beliau menghasilkan salinan Ljudska pravica (Keadilan Rakyat), Slovenski poročevalec (Wartawan Slovenia), Radio vestnik (Radio Utusan), dan pelbagai brosur lain selama sembilan bulan. Aktiviti ini adalah penting untuk menyebarkan maklumat dan propaganda penentangan kepada orang ramai.
1.3.2. Aktiviti di Wilayah Carinthia
Atas pilihannya sendiri, pada 22 Januari 1944, Majda dihantar ke Pesisir Slovenia. Di sana, beliau berkhidmat sebagai instruktor untuk Liga Komunis Muda Yugoslavia (SKOJ) untuk Idrija dan instruktor untuk kursus latihan SKOJ bagi Jawatankuasa Wilayah SKOJ untuk Pesisir. Walau bagaimanapun, beliau tidak kekal lama di sana, sebaliknya secara sukarela memilih untuk bekerja di Carinthia.
Pada tahun 1944, beliau dilantik sebagai setiausaha Jawatankuasa Daerah Parti Komunis Slovenia untuk Mežica. Beliau melintasi Sungai Drava dan melalui Pergunungan Sattnitz, mula-mula bekerja di kawasan Völkermarkt dan kemudian di Klagenfurt. Pada musim luruh tahun 1944, beliau menjadi ahli Jawatankuasa Daerah Parti Komunis Slovenia untuk Klagenfurt. Menyamar sebagai gadis petani, beliau menghabiskan beberapa bulan di Klagenfurt dan mengambil bahagian dalam mengorganisasikan jawatankuasa untuk Barisan Pembebasan Rakyat Slovenia, pengintipan, dan penerbitan haram untuk bandar itu.
2. Penangkapan dan Kematian
Pada 28 Februari 1945, Majda Vrhovnik berjaya dikesan oleh Gestapo melalui pengkhianatan, dan beliau ditangkap di sebuah rumah di bawah bukit Kreuzbergl di Klagenfurt. Semasa dalam tahanan, beliau diseksa dengan kejam. Tragisnya, Majda Vrhovnik ditembak mati pada 4 Mei 1945.
3. Legasi dan Penilaian
Walaupun hayatnya singkat, Majda Vrhovnik meninggalkan legasi yang penting sebagai seorang wira penentangan anti-fasis, yang dikenang dan dihargai melalui pelbagai cara.
3.1. Penghargaan Selepas Kematian dan Gelaran Wira
Majda Vrhovnik diisytiharkan sebagai Wira Rakyat Yugoslavia pada 5 Julai 1951, atau menurut sumber lain, pada 20 Disember 1951. Gelaran ini merupakan pengiktirafan tertinggi atas keberanian dan pengorbanannya dalam perjuangan menentang pendudukan.
3.2. Peringatan dan Pengaruh
Pada tahun 1958, Sekolah Rendah Majda Vrhovnik (Osnovna šola Majde VrhovnikBahasa Slovenia) di Jalan Gregorčič (Gregorčičeva ulicaBahasa Slovenia) No. 16 di Ljubljana dinamakan sempena Majda Vrhovnik. Sekolah ini ditubuhkan melalui penggabungan Sekolah Rendah No. 5 di Jalan Šubic (Šubičeva ulicaBahasa Slovenia) dan Sekolah Rendah No. 6 di Jalan Vrtača.
Pada tahun 1961, sebuah patung dada Majda Vrhovnik, yang dicipta oleh pengukir Slovenia Stojan Batič, diletakkan di hadapan sekolah tersebut sebagai tanda penghormatan.
Nama "Majda Vrhovnik" juga digunakan sebagai nama samaran oleh Franci Zavrl, editor majalah Mladina, selepas penangkapannya. Pada masa yang sama, wartawan Mladina, Vlado Miheljak, turut menggunakan nama samaran "Majda Vrhovnik". Ini menunjukkan bagaimana namanya menjadi simbol penentangan dan kebebasan bersuara.
3.3. Ketidakpastian Lokasi Makam
Walaupun pengorbanannya diiktiraf secara meluas, lokasi makam Majda Vrhovnik kekal tidak ditanda dan tidak dapat dikenal pasti sehingga hari ini. Ketidakpastian ini menambah lapisan misteri kepada penghujung tragis kehidupannya dan mencerminkan kesukaran yang dihadapi oleh ramai wira perang yang gugur.