1. Kehidupan Awal dan Latar Belakang
Rika Takayama (高山 莉加Takayama RikaBahasa Jepun) dilahirkan pada 27 Ogos 1994 di Miyakonojo, Wilayah Miyazaki, Jepun. Beliau mula menceburi sukan judo pada usia tiga tahun di dojo Zaibe Jushinkan (財部柔心館Zaibe JushinkanBahasa Jepun). Di dojo tersebut, beliau berlatih bersama Ai Shishime (志々目愛Shishime AiBahasa Jepun), seorang judoka yang kemudiannya menjadi juara dunia dalam kategori 52 kg, yang setahun lebih tua daripadanya. Pengalaman awal ini meletakkan asas kukuh bagi kerjaya judo Takayama.
Semasa di tahun enam sekolah rendah, Takayama menyertai Kejohanan Judo Peringkat Umur Pelajar Sekolah Rendah Kebangsaan dalam kategori lebih 45 kg, tetapi tewas di pusingan awal. Di peringkat sekolah menengah, beliau menyertai Kejohanan Judo Sekolah Menengah Kebangsaan ketika di tahun kedua di Sekolah Menengah Rendah Okimizu, Miyakonojo, di mana beliau berjaya menduduki tempat kelima dalam kategori 63 kg. Namun, pada tahun ketiganya, beliau tewas di pusingan kedua kejohanan yang sama.
2. Kerjaya Junior
Kerjaya judo Rika Takayama di peringkat junior menunjukkan perkembangan yang konsisten, bermula dari zaman persekolahan menengahnya sehingga sebelum beralih ke peringkat senior. Selepas menamatkan sekolah menengah rendah, Takayama melanjutkan pelajaran ke Sekolah Tinggi Kagoshima Minami, di mana beliau terus mengasah kemahiran judonya.
Pada tahun pertamanya di sekolah tinggi, beliau menyertai Kejohanan Judo Antara Sekolah Tinggi Kebangsaan dalam kategori 70 kg, tetapi tewas di pusingan ketiga. Pada tahun keduanya, beliau meraih tempat ketiga di Kejohanan Judo Sekolah Tinggi Kinshuki bersama rakan sepasukan seperti Nami Inamori (稲森奈見Inamori NamiBahasa Jepun), yang setahun lebih tua. Walaupun begitu, beliau sekali lagi tewas di pusingan ketiga dalam kategori 78 kg di Kejohanan Antara Sekolah Tinggi Kebangsaan pada tahun yang sama. Beliau juga tewas di pusingan ketiga Kejohanan Judo Sekolah Tinggi Kebangsaan dalam kategori tanpa berat.
Pada tahun ketiganya di sekolah tinggi, Takayama mencapai kejayaan besar di Kejohanan Antara Sekolah Tinggi Kebangsaan. Beliau memenangi kategori 78 kg, meraih semua lima kemenangan melalui teknik ippon (一本ipponBahasa Jepun) yang mahir, terutamanya dengan menggunakan kepakarannya dalam newaza (寝技newazaBahasa Jepun, teknik pertempuran di atas lantai). Di Kejohanan Judo Berat Badan Junior Seluruh Jepun, beliau menduduki tempat ketiga dalam kategori 70 kg, tewas kepada Chizuru Arai (新井千鶴Arai ChizuruBahasa Jepun) dari Mitsui Sumitomo Insurance di separuh akhir. Beliau juga meraih kemenangan di Kejohanan Antarabangsa Junior Aix-en-Provence dalam kategori 78 kg.
3. Kerjaya Senior dan Pencapaian Utama
Kerjaya senior Rika Takayama sebagai judoka profesional dicirikan oleh perkembangan yang stabil dan peningkatan prestasi di pentas antarabangsa. Selepas menamatkan pendidikan junior, beliau menyertai Mitsui Sumitomo Insurance, sebuah pasukan judo korporat terkemuka di Jepun.
3.1. Permulaan Kerjaya Senior (2013-2015)
Takayama memulakan kerjaya seniornya pada tahun 2013, tahun yang sama beliau menyertai Mitsui Sumitomo Insurance. Pada tahun itu, beliau meraih pingat emas di Kejohanan Judo Junior Asia dalam kategori 78 kg yang diadakan di Hainan.
Pada September 2014, beliau memenangi Kejohanan Judo Berat Badan Junior Seluruh Jepun. Walau bagaimanapun, pada Kejohanan Dunia Junior Oktober 2014, beliau tewas di pusingan ketiga kepada Beata Pacyut dari Poland. Pada November 2014, beliau menduduki tempat ketiga di Piala Kodokan.
Tahun 2015 menyaksikan Takayama membuat penampilan sulung yang cemerlang di pentas antarabangsa senior. Pada Februari, beliau memenangi Terbuka Eropah Sofia, meraih semua kemenangan melalui `ippon`, termasuk menewaskan Madeleine Malonga dari Perancis dengan Kesa-gatame (袈裟固Kesa-gatameBahasa Jepun) di final. Pada April, beliau menduduki tempat kedua di Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun, tewas kepada Shori Hamada (濱田尚里Hamada ShoriBahasa Jepun) selepas menewaskan Mami Umeki (梅木真美Umeki MamiBahasa Jepun) di separuh akhir. Pada Julai, beliau meraih tempat ketiga di Grand Prix Ulaanbaatar. Pada November, beliau sekali lagi menduduki tempat kedua di Piala Kodokan, tewas kepada Hamada dengan Tate-shiho-gatame (縦四方固Tate-shiho-gatameBahasa Jepun). Beliau menamatkan tahun 2015 dengan tempat ketiga di Grand Prix Jeju.
3.2. Perkembangan dan Pengiktirafan (2016-2019)
Tempoh ini menyaksikan peningkatan dalam pengiktirafan antarabangsa Takayama. Pada April 2016, beliau meraih pingat perak di Kejohanan Judo Asia, tewas kepada Zhang Zhehui (张浙慧Zhang ZhehuiBahasa Cina) dari China. Pada Julai tahun yang sama, beliau meraih kemenangan pertamanya dalam Jelajah Judo Dunia IJF di Grand Slam Tyumen 2016, menewaskan Klara Apotekar dari Slovenia dengan Ude-hishigi-juji-gatame (腕挫十字固Ude-hishigi-juji-gatameBahasa Jepun). Beliau menduduki tempat kelima di Piala Kodokan November 2016. Kemudian, beliau memenangi Grand Prix Qingdao 2016 dengan semua kemenangan `ippon`. Pada Disember, beliau meraih tempat ketiga di Grand Slam Tokyo 2016.
Pada Februari 2017, Takayama menduduki tempat ketiga di Grand Prix Düsseldorf. Beliau tewas di pusingan pertama Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun April 2017. Walau bagaimanapun, beliau mencapai tempat ketiga di Kejohanan Wanita Seluruh Jepun, menewaskan pemenang pingat gangsa Olimpik Rio 2016, Kanae Yamabe, di suku akhir sebelum tewas kepada Sara Asahina di separuh akhir. Beliau juga meraih tempat ketiga di Piala Kodokan November 2017.
Tahun 2018 adalah tahun yang sangat berjaya bagi Takayama. Pada Mac, beliau memenangi Grand Slam Ekaterinburg 2018, menewaskan juara dunia Mayra Aguiar dari Brazil dan Luise Malzahn dari Jerman dengan kemenangan `ippon` sepenuhnya. Pada April, beliau memenangi Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun buat kali pertama, dengan semua kemenangan `ippon` menentang lawan yang kuat seperti Mami Umeki (梅木真美Umeki MamiBahasa Jepun), Ruka Sato (佐藤瑠香Sato RukaBahasa Jepun), dan Shori Hamada (濱田尚里Hamada ShoriBahasa Jepun). Walaupun berjaya, beliau tidak terpilih untuk menyertai Kejohanan Dunia atau Sukan Asia tahun itu. Pada Jun, beliau memenangi acara pasukan di Kejohanan Berpasukan Industri Seluruh Jepun. Pada Ogos, beliau meraih tempat kedua di Grand Prix Budapest, tewas kepada Umeki di final. Beliau kemudian memenangi Kejohanan Individu Industri Seluruh Jepun. Pada Oktober, beliau memenangi Grand Prix Cancún, sekali lagi dengan semua kemenangan `ippon`. Pada November, beliau menduduki tempat ketiga di Piala Kodokan, tetapi tewas di pusingan pertama Grand Slam Osaka 2018.
Pada Mac 2019, Takayama meraih tempat ketiga di Grand Slam Ekaterinburg 2019. Pada April, beliau tewas di pusingan pertama Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun. Pada Mei, beliau menduduki tempat kelima di Grand Prix Hohhot.
3.3. Kejayaan Domestik dan Antarabangsa (2020-2022)
Takayama terus menunjukkan peningkatan prestasi yang ketara dalam kejohanan domestik dan antarabangsa. Pada Januari 2020, beliau tewas di pusingan kedua Grand Prix Tel Aviv. Walau bagaimanapun, pada Oktober 2020, beliau memenangi Piala Kodokan buat kali pertama, menewaskan Mao Izumi (泉真生Izumi MaoBahasa Jepun) di final. Pada Disember, beliau tewas di pusingan ketiga Kejohanan Wanita Seluruh Jepun.
Pada April 2021, beliau memenangi Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun. Pada Oktober, beliau meraih pingat perak di Grand Slam Paris 2021, tewas kepada Aleksandra Babintseva dari Rusia di final.
Pada Februari 2022, Takayama tewas di pusingan pertama Grand Slam Paris 2022. Pada April, beliau meraih tempat kedua di Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun, tewas kepada Shori Hamada (濱田尚里Hamada ShoriBahasa Jepun). Pada Mei, pasukannya memenangi Kejohanan Berpasukan Industri Seluruh Jepun. Pada Oktober, beliau memenangi Piala Kodokan buat kali kedua. Pada Disember, beliau meraih kemenangan besar di Grand Slam Tokyo 2022, menewaskan Hamada dengan Yoko-shiho-gatame (横四方固Yoko-shiho-gatameBahasa Jepun). Ini merupakan kali pertama Hamada tewas kepada teknik newaza dalam pertandingan antarabangsa dalam tujuh tahun. Selepas kemenangan ini, Takayama menyatakan matlamatnya untuk memenangi pingat emas di Sukan Olimpik Paris. Beliau mengakhiri tahun 2022 dengan menduduki tempat kelima di Masters Dunia.
3.4. Menjelang Sukan Olimpik Paris (2023-2024)
Perjalanan Rika Takayama menuju Sukan Olimpik Paris 2024 adalah satu siri pencapaian cemerlang. Pada Mac 2023, beliau memenangi Grand Slam Tashkent 2023, menewaskan Giorgia Stangherlin dari Itali dengan Ude-garami (腕緘Ude-garamiBahasa Jepun) di final. Pada April, beliau memenangi Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun dengan semua kemenangan `ippon`. Pada Jun, pasukannya menduduki tempat kedua di Kejohanan Berpasukan Industri Seluruh Jepun. Pada Julai, beliau meraih tempat ketiga di Grand Slam Ulaanbaatar 2023.
Pada Sukan Asia 2022 yang diadakan pada September 2023, Takayama berjaya ke final dengan semua kemenangan `ippon`, tetapi meraih pingat perak setelah tewas kepada Ma Zhenzhao (马振昭Ma ZhenzhaoBahasa Cina) dari China. Pada Disember 2023, beliau menduduki tempat ketiga di Grand Slam Tokyo 2023. Walaupun meraih gangsa, ini sudah cukup untuk melayakkannya ke Sukan Olimpik Paris 2024, kerana pesaing utama beliau, Hamada dan Umeki, gagal meraih pingat.
Pada Mac 2024, Takayama memenangi Grand Slam Tashkent 2024, menewaskan Anna-Maria Wagner dari Jerman di separuh akhir dan Fanny-Estelle Posvite dari Perancis di final. Pada April, beliau memenangi Kejohanan Judo Asia 2024, menewaskan Yoon Hyun-ji (윤현지Yoon Hyun-jiBahasa Korea) dari Korea Selatan dengan Kami-shiho-gatame (上四方固Kami-shiho-gatameBahasa Jepun).
Di Sukan Olimpik Paris 2024, Takayama menduduki tempat kelima dalam kategori 78 kg perseorangan. Walaupun tidak meraih pingat individu, beliau memainkan peranan penting dalam acara berpasukan campuran. Beliau menyertai semua perlawanan akibat kecederaan rakan sepasukan Akira Sone (素根輝Sone AkiraBahasa Jepun). Dalam final menentang Perancis, beliau meraih kemenangan penting dengan waza-ari (技ありwaza-ariBahasa Jepun) (Ouchi-gari (大内刈Ouchi-gariBahasa Jepun)) menentang pemenang pingat gangsa 78 kg+ Romane Dicko. Walaupun usaha beliau, pasukan Jepun akhirnya meraih pingat perak.
Takayama kini berada di kedudukan ke-10 dalam ranking dunia IJF dengan 3,791 mata, setakat 22 Julai 2024.
4. Gaya Perlawanan dan Ciri-ciri
Rika Takayama dikenali dengan gaya perlawanan yang cekap dan fizikal yang sesuai untuk kategori 78 kg. Beliau mempunyai ketinggian 169 cm, yang memberikannya kelebihan jangkauan dan kestabilan. Beliau adalah seorang judoka bertangan kanan (gaya kumite (組み手kumiteBahasa Jepun) kanan), yang bermaksud beliau cenderung untuk mendapatkan pegangan utama dengan tangan kanan ke baju lawan.
Dua teknik kegemaran beliau yang sering digunakan dan berkesan ialah Harai goshi (払腰Harai goshiBahasa Jepun, sapuan pinggang) dan newaza (寝技newazaBahasa Jepun, teknik pertempuran di atas lantai). Kepakaran beliau dalam `newaza` telah membolehkannya meraih banyak kemenangan `ippon`, terutamanya di peringkat junior dan kejohanan domestik. Beliau memegang pangkat Judo Dan Kedua (弐段NidanBahasa Jepun), menunjukkan penguasaan dan kemahirannya dalam judo. Beliau kini bernaung di bawah pasukan judo Mitsui Sumitomo Insurance, sebuah pasukan korporat yang terkenal dengan melahirkan judoka-judoka terkemuka Jepun.
5. Rekod Kejohanan Utama
Berikut adalah rekod pencapaian Rika Takayama dalam kejohanan judo utama:
| Tahun | Kejohanan | Kategori | Kedudukan |
|---|---|---|---|
| 2008 | Kejohanan Judo Sekolah Menengah Kebangsaan | 63 kg | Tempat ke-5 |
| 2011 | Kejohanan Judo Sekolah Tinggi Kinshuki | - | Tempat ke-3 |
| 2012 | Kejohanan Antara Sekolah Tinggi Kebangsaan | 78 kg | Juara |
| 2012 | Kejohanan Judo Berat Badan Junior Seluruh Jepun | 70 kg | Tempat ke-3 |
| 2012 | Antarabangsa Junior Aix-en-Provence | 78 kg | Juara |
| 2013 | Kejohanan Judo Berat Badan Junior Seluruh Jepun | - | Tempat ke-5 |
| 2013 | Kejohanan Judo Junior Asia (Hainan) | 78 kg | Juara |
| 2014 | Antarabangsa Junior Poland | - | Tempat ke-2 |
| 2014 | Kejohanan Judo Berat Badan Junior Seluruh Jepun | - | Juara |
| 2014 | Piala Kodokan | - | Tempat ke-3 |
| 2015 | Terbuka Eropah Sofia | - | Juara |
| 2015 | Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun | - | Tempat ke-2 |
| 2015 | Grand Prix Ulaanbaatar | - | Tempat ke-3 |
| 2015 | Piala Kodokan | - | Tempat ke-2 |
| 2015 | Grand Prix Jeju | - | Tempat ke-3 |
| 2016 | Kejohanan Judo Asia (Tashkent) | 78 kg | Tempat ke-2 |
| 2016 | Grand Slam Tyumen | 78 kg | Juara |
| 2016 | Kejohanan Individu Industri Seluruh Jepun | - | Tempat ke-3 |
| 2016 | Piala Kodokan | - | Tempat ke-5 |
| 2016 | Grand Prix Qingdao | 78 kg | Juara |
| 2016 | Grand Slam Tokyo | 78 kg | Tempat ke-3 |
| 2017 | Grand Prix Düsseldorf | - | Tempat ke-3 |
| 2017 | Kejohanan Wanita Seluruh Jepun | - | Tempat ke-3 |
| 2017 | Kejohanan Individu Industri Seluruh Jepun | - | Tempat ke-3 |
| 2017 | Piala Kodokan | - | Tempat ke-3 |
| 2018 | Grand Slam Ekaterinburg | 78 kg | Juara |
| 2018 | Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun | - | Juara |
| 2018 | Kejohanan Wanita Seluruh Jepun | - | Tempat ke-5 |
| 2018 | Kejohanan Berpasukan Industri Seluruh Jepun | - | Juara (Pasukan) |
| 2018 | Grand Prix Budapest | - | Tempat ke-2 |
| 2018 | Kejohanan Individu Industri Seluruh Jepun | - | Juara |
| 2018 | Grand Prix Cancún | 78 kg | Juara |
| 2018 | Piala Kodokan | - | Tempat ke-3 |
| 2019 | Grand Slam Ekaterinburg | 78 kg | Tempat ke-3 |
| 2019 | Kejohanan Wanita Seluruh Jepun | - | Tempat ke-5 |
| 2019 | Grand Prix Hohhot | - | Tempat ke-5 |
| 2019 | Kejohanan Individu Industri Seluruh Jepun | - | Juara |
| 2019 | Piala Kodokan | - | Tempat ke-3 |
| 2020 | Piala Kodokan | - | Juara |
| 2021 | Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun | - | Juara |
| 2021 | Grand Slam Paris | 78 kg | Tempat ke-2 |
| 2022 | Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun | - | Tempat ke-2 |
| 2022 | Kejohanan Berpasukan Industri Seluruh Jepun | - | Juara (Pasukan) |
| 2022 | Piala Kodokan | - | Juara |
| 2022 | Grand Slam Tokyo | 78 kg | Juara |
| 2022 | Masters Dunia | - | Tempat ke-5 |
| 2023 | Grand Slam Tashkent | 78 kg | Juara |
| 2023 | Kejohanan Berat Badan Terpilih Seluruh Jepun | - | Juara |
| 2023 | Kejohanan Berpasukan Industri Seluruh Jepun | - | Tempat ke-2 (Pasukan) |
| 2023 | Grand Slam Ulaanbaatar | 78 kg | Tempat ke-3 |
| 2023 | Sukan Asia (Hangzhou) | 78 kg | Tempat ke-2 |
| 2023 | Grand Slam Tokyo | 78 kg | Tempat ke-3 |
| 2024 | Grand Slam Tashkent | 78 kg | Juara |
| 2024 | Kejohanan Judo Asia (Hong Kong) | 78 kg | Juara |
| 2024 | Sukan Olimpik Paris | 78 kg | Tempat ke-5 |
| 2024 | Sukan Olimpik Paris | Pasukan Campuran | Tempat ke-2 |
6. Penilaian dan Impak
Rika Takayama telah memberikan impak yang signifikan kepada komuniti judo Jepun dan antarabangsa melalui kerjaya dan pencapaiannya yang cemerlang. Dikenali kerana ketekunan dan kemahirannya dalam judo, beliau telah menjadi contoh teladan bagi judoka muda yang bercita-cita tinggi. Kejayaannya yang berterusan di peringkat Grand Slam dan kejohanan domestik, terutamanya kemampuannya untuk bangkit semula selepas kekalahan, menunjukkan semangat juang yang tinggi dan komitmen yang tidak berbelah bahagi terhadap sukan ini.
Takayama telah menunjukkan keupayaan untuk beradaptasi dan berkembang, seperti yang dilihat dalam peningkatan prestasi newaza serta kemampuannya menewaskan lawan-lawan yang kuat. Walaupun menghadapi cabaran seperti tidak terpilih untuk Kejohanan Dunia pada 2018, beliau tetap fokus dan terus berusaha keras, akhirnya meraih tempat di Sukan Olimpik Paris 2024. Walaupun tidak memenangi pingat individu di Olimpik, sumbangannya kepada pasukan campuran yang meraih pingat perak adalah bukti nilai kerjanya dalam konteks pasukan dan semangat kesukanan.
Beliau juga telah menginspirasikan ramai dengan matlamatnya yang jelas untuk memenangi pingat emas Olimpik, menunjukkan aspirasi dan keazaman tinggi. Secara keseluruhan, Takayama melambangkan nilai-nilai teras judo seperti disiplin, kehormatan, dan ketabahan, menjadikan beliau seorang judoka yang bukan sahaja berjaya tetapi juga pemberi inspirasi.