1. Gambaran Keseluruhan
Rubén Hugo Ayala Sanabria (lahir 8 Januari 1950) ialah bekas pemain bola sepak dan jurulatih Argentina yang beraksi sebagai penyerang. Dikenali dengan jolokan Ratón (Tikus) kerana ketinggiannya yang rendah, beliau membina kerjaya cemerlang sebagai pemain di CA San Lorenzo de Almagro di Argentina dan Atlético Madrid di Sepanyol, memenangi pelbagai gelaran. Beliau juga mewakili pasukan kebangsaan Argentina dalam Piala Dunia FIFA 1974. Selepas bersara sebagai pemain, Ayala meneruskan kerjayanya sebagai jurulatih, terutamanya di Mexico, di mana beliau meraih kejayaan bersama C.F. Pachuca sebagai penolong jurulatih. Artikel ini akan memperincikan perjalanan kerjayanya sebagai pemain dan jurulatih, gaya permainannya, serta pencapaian dan legasinya dalam dunia bola sepak.
2. Kehidupan Awal
Rubén Hugo Ayala Sanabria dilahirkan pada 8 Januari 1950 di Humboldt, Jabatan Las Colonias, Wilayah Santa Fe, Argentina. Sejak awal kerjayanya, Ayala telah dikenali dengan jolokan Ratón, yang bermaksud 'Tikus' dalam bahasa Sepanyol. Julukan ini diberikan kepadanya kerana ketinggiannya yang rendah sebagai seorang pemain, iaitu sekitar 175 cm dan berat 71 kg. Walaupun bertubuh kecil, beliau dikenali kerana kelincahan dan kepantasannya di padang.
3. Kerjaya Pemain
Rubén Ayala mengukir nama sebagai seorang penyerang prolifik dan berkesan sepanjang kerjaya pemainnya, yang merangkumi tempoh di Argentina, Sepanyol, dan Mexico, serta penampilan di peringkat antarabangsa bersama pasukan kebangsaan Argentina.
3.1. Kerjaya Kelab
Ayala memulakan kerjaya profesionalnya bersama CA San Lorenzo de Almagro di Argentina. Beliau merupakan sebahagian daripada pasukan yang mencipta sejarah dengan kekal tanpa kalah sepanjang kejohanan Nacional 1972, yang menarik perhatian dunia bola sepak. Dengan San Lorenzo, beliau memenangi gelaran Metropolitano 1972 dan Nacional 1972. Selain itu, pada tahun 1970, beliau merupakan penjaring terbanyak Copa Argentina dengan 5 gol, walaupun perlawanan akhir pada tahun tersebut dibatalkan. Sepanjang tempoh 1968 hingga 1973 bersama San Lorenzo, beliau membuat 123 penampilan dan menjaringkan 47 gol.
Pada tahun 1973, Ayala berpindah ke Sepanyol untuk menyertai Atlético Madrid. Debutnya dalam La Liga ialah pada 12 Oktober 1973, menentang RCD Espanyol. Pada musim 1973-74, Atlético Madrid menduduki tempat kedua dalam liga. Mereka juga berjaya mara ke perlawanan akhir Piala Eropah 1973-74, tetapi tewas kepada FC Bayern Munich. Ayala sendiri tidak dapat beraksi dalam perlawanan akhir tersebut kerana penggantungan akibat pengumpulan kad kuning. Walau bagaimanapun, beliau memenangi beberapa gelaran penting bersama kelab tersebut, termasuk Piala Interkontinental 1974, Copa del Rey 1975-76, dan gelaran La Liga 1976-77. Dalam kira-kira enam musim di Atlético Madrid, Ayala menjaringkan 58 gol dalam semua pertandingan rasmi, dengan 45 daripadanya dalam 169 penampilan liga.
Pada tahun 1979, Ayala berpindah ke Mexico dan bermain untuk Club Jalisco selama satu musim, di mana beliau membuat 29 penampilan dan menjaringkan 16 gol. Kemudian, beliau menyertai Atlante F.C. dan bermain selama tiga musim sehingga tahun 1984. Bersama Atlante, beliau memenangi Piala Juara-Juara CONCACAF pada tahun 1983 dan menjadi naib juara Primera División pada musim 1981-82. Di Atlante, beliau mencatat 135 penampilan dan menjaringkan 29 gol sebelum bersara sebagai pemain.
3.2. Kerjaya Antarabangsa
Rubén Ayala membuat penampilan sulung untuk pasukan kebangsaan Argentina pada tahun 1969 dalam perlawanan persahabatan menentang pasukan kebangsaan Korea Utara. Beliau telah membuat 25 penampilan antarabangsa dan menjaringkan 11 gol untuk Argentina.
Ayala merupakan sebahagian daripada skuad Argentina yang mengambil bahagian dalam Piala Dunia FIFA 1974 yang diadakan di Jerman Barat. Dalam kejohanan tersebut, beliau beraksi dalam kesemua enam perlawanan dan berjaya menjaringkan satu gol penting menentang pasukan kebangsaan Haiti.
4. Gaya Permainan dan Ciri-ciri
Rubén Ayala dikenali dengan jolokan Ratón (Tikus) kerana ketinggiannya yang rendah, iaitu sekitar 175 cm, dan berat badan 71 kg. Meskipun tidak tinggi, beliau merupakan penyerang yang lincah dan pantas. Gaya permainannya sebagai penyerang utama (CF - centre forward) dicirikan oleh keupayaan larian yang dinamik, kecekapan dalam ruang sempit, dan penyelesaian gol yang tajam. Beliau juga menggunakan kaki kanannya dengan mahir. Kemampuan ini membolehkannya menjadi ancaman berterusan kepada pertahanan lawan, terutama di kawasan penalti.
5. Kerjaya Jurulatih
Setelah bersara sebagai pemain, Rubén Ayala beralih kepada bidang kejurulatihan, terutamanya di Mexico. Beliau memulakan kerjaya kejurulatihan sebagai pengurus pasukan Cobras de Querétaro (1986-1987) dan kemudian Cobras de Ciudad Juárez (1988-1989). Antara pasukan lain yang pernah diuruskannya termasuk Tampico-Madero (1987-1988) dan Correcaminos (1992-1994).
Tempoh yang paling menonjol dalam kerjaya kejurulatihannya ialah bersama C.F. Pachuca. Beliau berkhidmat sebagai penolong jurulatih dari tahun 2000 hingga 2005. Semasa tempoh ini, beliau memainkan peranan penting dalam membimbing Pachuca meraih dua gelaran liga: Invierno 2001 dan Apertura 2003. Selain itu, beliau juga pernah menjadi pengurus sementara Pachuca pada tahun 2005. Ayala kemudiannya terlibat dalam pasukan remaja Pachuca dari 2007-2008 dan 2010-2011, serta mengendalikan Universida de Futbol (2008-2010), Titanes de Tulancingo (2011-2012), dan Murciélagos F.C. (2012). Dari 2013 hingga 2019, beliau berkhidmat sebagai jurulatih belia di Club León, malah pernah menjadi pengurus sementara pada tahun 2017.
6. Pencapaian
Rubén Ayala telah mengumpulkan pelbagai gelaran dan anugerah sepanjang kerjaya pemain dan kejurulatihannya:
San Lorenzo
- Metropolitano: 1972
- Nacional: 1972
- Copa Argentina: Naib Juara 1970 (perlawanan akhir dibatalkan)
Atlético Madrid
- Piala Eropah: Naib Juara 1973-74
- Piala Interkontinental: 1974
- Copa del Rey: 1975-76
- La Liga: 1976-77
Atlante F.C.
- Piala Juara-Juara CONCACAF: 1983
- Primera División: Naib Juara 1981-82
Pencapaian Individu
- Penjaring Terbanyak Copa Argentina: 1970 (5 gol)
7. Statistik Kerjaya
Statistik kerjaya profesional Rubén Ayala sepanjang tempoh di Sepanyol adalah seperti berikut:
| Kelab | Musim | Liga | Piala | UEFA | Jumlah | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Divisyen | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | Penampilan | Jaringan | ||
| Atlético Madrid | 1973-74 | La Liga | 21 | 5 | 0 | 0 | 4 | 1 | 25 | 6 |
| 1974-75 | 30 | 5 | 0 | 0 | 5 | 3 | 35 | 8 | ||
| 1975-76 | 34 | 13 | 9 | 1 | 4 | 1 | 47 | 15 | ||
| 1976-77 | 34 | 13 | 1 | 1 | 8 | 4 | 43 | 18 | ||
| 1977-78 | 24 | 4 | 4 | 0 | 6 | 0 | 34 | 4 | ||
| 1978-79 | 24 | 4 | 3 | 2 | 0 | 0 | 27 | 6 | ||
| 1979-80 | 2 | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 | 3 | 1 | ||
| Jumlah Kelab | 169 | 45 | 17 | 4 | 28 | 9 | 214 | 58 | ||
8. Legasi
Rubén Ayala meninggalkan impak yang signifikan dalam sejarah bola sepak di Argentina, Sepanyol, dan Mexico. Di Argentina, beliau diingati sebagai anggota penting pasukan CA San Lorenzo de Almagro yang mencipta rekod tanpa kalah dalam kejohanan Nacional 1972, sebuah pencapaian yang masih disanjung.
Di Sepanyol, beliau menjadi salah seorang pemain Argentina yang berjaya di Atlético Madrid, menyumbang kepada beberapa gelaran penting termasuk Piala Interkontinental, Copa del Rey, dan La Liga. Statusnya sebagai pemain utama di salah sebuah kelab terkemuka Sepanyol mengukuhkan legasinya sebagai penyerang yang handal.
Selepas bersara sebagai pemain, Ayala terus menyumbang kepada pembangunan bola sepak di Mexico melalui kerjaya kejurulatihannya. Peranannya sebagai penolong jurulatih C.F. Pachuca yang membawa kepada dua gelaran liga menonjolkan keupayaannya dalam membimbing pasukan menuju kejayaan, sekali gus membuktikan warisan beliau bukan hanya terletak pada pencapaiannya di atas padang, tetapi juga dalam peranannya di bangku simpanan. Secara keseluruhan, Rubén Ayala dikenali sebagai figur serba boleh yang meninggalkan jejak kekal dalam sejarah kelab-kelab yang diwakilinya dan juga di peringkat antarabangsa.