Stephen Appiah

1.1. Zaman Kanak-kanak dan Kerjaya Kelab Tempatan

Appiah memulakan kerjaya bola sepaknya di kelab tempatan Ghana, Hearts of Oak, pada tahun 1995 ketika berusia 15 tahun. Pada tahun 1996, beliau menjalani ujian cuba dengan pasukan belia Galatasaray tetapi tidak ditandatangani dan kembali ke Hearts of Oak. Bersama Hearts of Oak, beliau memenangi Liga Perdana Ghana pada musim 1996-97 dan Piala FA Ghana pada tahun 1996, menunjukkan potensi awalnya sebagai pemain.

1.2. Langkah Awal ke Peringkat Antarabangsa

Pada tahun 1997, Appiah berpindah ke luar negara untuk menyertai kelab Serie A Itali, Udinese. Pada awalnya, beliau beraksi sebagai penyerang sebelum beralih ke posisi yang lebih mendalam di bahagian tengah padang sepanjang tiga musimnya bersama kelab itu. Beliau membuat penampilan sulung di Serie A pada 11 Februari 1998 menentang AC Milan. Perpindahan ke Parma pada tahun 1999 terancam oleh hepatitis viral, tetapi Appiah berjaya mengatasi penyakit itu dan akhirnya berpindah ke sana pada musim panas 2000.

2.1. Parma dan Brescia

Setelah dua musim di Parma, Appiah dipinjamkan ke Brescia untuk musim 2002-03. Di Parma, beliau memenangi Coppa Italia pada musim 2001-02 tetapi gagal mendapat tempat sebagai pemain tetap. Di Brescia, beliau menjadi pemain utama dan menjaringkan tujuh gol dalam 31 perlawanan liga, beraksi di samping lagenda seperti Roberto Baggio. Kejayaan beliau di Brescia menarik perhatian kelab gergasi Itali.

2.2. Juventus

Kejayaan Appiah di Brescia menarik minat juara bertahan Serie A, Juventus. Pada musim panas 2003, Juventus membayar Parma 2.00 M EUR untuk mendapatkan khidmat Appiah secara pinjaman, dengan pilihan perpindahan tetap bernilai 6.00 M EUR pada tahun 2004. Pada tahun 2003, Appiah menduduki tempat kelapan dalam anugerah Pemain Bola Sepak Terbaik Afrika.

Beliau menikmati musim pertama yang cemerlang di Juventus, bermain dalam 30 perlawanan Serie A dan membuat penampilan dalam perlawanan akhir Coppa Italia. Beliau juga membuat penampilan sulungnya di Liga Juara-Juara UEFA. Di bawah jurulatih Marcello Lippi, Appiah mendapat kepercayaan dan berjaya mengambil alih posisi permulaan daripada Edgar Davids, membentuk gandingan yang mantap di bahagian tengah bersama Alessio Tacchinardi. Namun, pada musim keduanya di Juventus (2004-05), Appiah hanya bermain dalam 18 perlawanan Serie A setelah Fabio Capello mengambil alih sebagai jurulatih, di mana beliau kehilangan tempat kepada Emerson dan Manuele Blasi.

2.3. Fenerbahçe

Pada Julai 2005, Appiah berpindah dari Juventus ke kelab gergasi Turki, Fenerbahçe, dengan nilai perpindahan 8.00 M EUR. Beliau kemudian memenangi Süper Lig Turki bersama kelab tersebut pada tahun sambutan ulang tahun ke-100 mereka, di bawah bimbingan jurulatih Zico. Pada Januari 2007, beliau mengalami kecederaan semasa tugas antarabangsa bersama Black Stars dan menangguhkan pembedahan lutut kirinya sehingga akhir musim. Menjelang akhir musim 2006-07, Appiah menyatakan hasrat untuk meninggalkan kelab, dan ejennya menghubungi kelab lain tanpa kebenaran Fenerbahçe. Sebuah kelab Jerman, Schalke 04, membuat tawaran sebanyak 4.00 M EUR kepada Fenerbahçe, tetapi kelab Turki itu menolak tawaran tersebut.

2.4. Kerjaya Kemudian dan Persaraan

Selepas pertikaian kontraknya dengan Fenerbahçe, Appiah mengalami tempoh tanpa kelab sebelum meneruskan kerjaya di beberapa pasukan.

Pada Januari 2009, Appiah menjalani ujian cuba dengan kelab berpangkalan di London, Tottenham Hotspur, dengan harapan mendapatkan kontrak enam bulan tetap, namun kebimbangan mengenai lutut dan kecergasannya menyebabkan tiada tawaran kontrak diberikan, kerana Spurs memilih untuk menandatangani Wilson Palacios dari Wigan sebagai gantinya. Bulan berikutnya, Appiah menjalani ujian cuba di Rubin Kazan, tetapi juara Rusia itu memutuskan untuk tidak menandatangani pemain tersebut kerana kebimbangan kecergasan yang sama. Walaupun tanpa kelab sejak pemergiannya dari Fenerbahçe pada Jun 2008, Appiah kekal menjadi pemain tetap bersama pasukan kebangsaan sepanjang musim 2008-09.

Pada 1 November 2009, Bologna mengumumkan penandatanganan Appiah secara perpindahan bebas. Beliau hanya bermain dua perlawanan untuk Bologna. Pada 7 Ogos 2010, Appiah menandatangani kontrak dengan pasukan Serie A yang baru dinaikkan pangkat, Cesena, selama satu tahun dengan pilihan untuk menyambung kontrak setahun lagi jika kelab berjaya kekal di liga teratas. Pada akhir musim 2010-11, kontraknya dengan Cesena tamat, dan beliau menjadi ejen bebas.

Pada 2 Februari 2012, selepas lulus pemeriksaan perubatan, Appiah menandatangani perjanjian enam bulan dengan kelab Serbia, Vojvodina. Bersama Almami Moreira dan Aleksandar Katai, beliau merupakan antara penandatanganan utama Vojvodina pada rehat musim sejuk untuk mencabar dominasi kelab Belgrade dan menjamin tempat dalam pertandingan Eropah. Beliau membuat penampilan sulung di Liga Super Serbia sebagai pemain permulaan dalam perlawanan pusingan ke-16 pada 4 Mac 2012 menentang Radnički Kragujevac. Sehingga akhir musim Liga Super Serbia 2011-12, beliau mengumpul 11 penampilan liga dan menjaringkan satu-satunya gol beliau dalam kemenangan penting 2-1 di tempat sendiri menentang Red Star Belgrade pada pusingan terakhir, yang meletakkan Vojvodina di tempat ketiga dalam liga dan menjamin tempat dalam Liga Europa UEFA musim seterusnya. Walaupun Vojvodina ingin menyambung kontraknya, Appiah memutuskan untuk tidak kekal di kelab itu.

Pada Disember 2011, Daily Mail melaporkan bahawa Appiah telah lulus ujian cuba di Blackburn Rovers dan hampir menandatangani kontrak setahun, tetapi beliau pulang ke Ghana untuk pengebumian ayahnya. Pada 8 November 2012, beliau dilaporkan menandatangani kontrak dengan kelab Iran, Persepolis FC, namun beberapa hari kemudian jurulatih Manuel José menafikan perpindahan tersebut, menyatakan Appiah gagal pemeriksaan perubatan. Appiah pula membantah dakwaan ini, menegaskan bahawa tiada masalah dengan pemeriksaannya dan percaya jurulatih ingin membawa masuk pemain pilihannya sendiri.

Pada 14 Januari 2015, setelah tidak aktif dalam bola sepak selama dua tahun akibat kecederaan lutut berulang, Stephen Appiah mengumumkan persaraannya daripada bola sepak pada usia 33 tahun.

3.1. Pasukan Remaja dan Olimpik

Appiah adalah sebahagian daripada skuad Ghana yang memenangi Kejohanan Dunia Bawah-17 FIFA pada tahun 1995, ketika beliau berusia 14 tahun. Pasukan itu mengalahkan Brazil di final untuk mengangkat trofi. Beliau juga terlibat dengan pasukan Ghana Bawah-20.

Pada Sukan Olimpik Athens 2004, beliau adalah salah seorang daripada tiga pemain "melebihi umur" dalam skuad. Appiah telah menempa nama sebagai pemain tengah menyerang yang bergaya dan tenang, yang juga mempunyai kebolehan menjaringkan gol. Beliau menjaringkan dua gol dalam tempoh singkat di Athens itu, bersinar dalam ketiga-tiga perlawanan kumpulan, mengendalikan bahagian serangan dengan cara yang menakjubkan.

3.2. Pasukan Kebangsaan Senior (Black Stars)

Appiah membuat penampilan sulung Black Stars pada hari ulang tahunnya yang ke-16, 24 Disember 1996, apabila Ghana menentang Benin dalam kejohanan empat negara di Cotonou. Appiah menggantikan kapten ketika itu, Abedi Pele, pada minit ke-80 selepas Ghana mendahului 2-0.

Beliau mula mengambil alih lilitan kapten apabila Ghana menentang pasukan kebangsaan Slovenia dalam perlawanan persahabatan dan seterusnya akan memimpin pasukan untuk mengamankan kelayakan bersejarah pertama mereka ke Piala Dunia FIFA 2006. Stephen Appiah mengetuai Ghana ke Piala Dunia pertama mereka pada edisi 2006 dan 2010. Pada Piala Dunia 2006, beliau memakai jersi nombor 10 dan bermain dalam semua perlawanan, malah dinobatkan sebagai Pemain Terbaik Perlawanan menentang Amerika Syarikat.

Appiah juga memimpin Ghana ke Piala Dunia FIFA 2010. Pada 22 Ogos 2010, setelah Ghana mencatatkan rekod mara ke suku akhir Piala Dunia, Appiah mengumumkan persaraannya daripada pasukan kebangsaan pada usia 29 tahun. Sepanjang kerjaya antarabangsa beliau, Appiah telah mengumpul 67 penampilan dan menjaringkan 15 gol antarabangsa.

5.1. Pengurus Pasukan dan Kerja Amal Yayasan

Appiah telah mereka bentuk barisan pakaian bernama StepApp yang dilancarkan pada akhir November 2007 di kampung halamannya di Accra. Semua hasil penjualan disalurkan kepada Yayasan StepApp yang beliau tubuhkan untuk membantu kanak-kanak miskin. Barisan pakaian itu pada mulanya dikeluarkan di Afrika sebelum tiba di Eropah dan Amerika Syarikat pada bulan-bulan berikutnya, walaupun kemudian menghadapi beberapa masalah.

Pada Mei 2017, Appiah dinamakan oleh Persatuan Bola Sepak Ghana (GFA) sebagai pengurus pasukan untuk Black Stars. Ini adalah peluang pertama beliau untuk berkhidmat sebagai ahli teknikal pasukan selepas bersara daripada bermain bola sepak, menunjukkan komitmennya yang berterusan terhadap bola sepak Ghana.

8.1. Kelab

8.2. Antarabangsa