Theo Angelopoulos

1.1. Kelahiran dan Zaman Kanak-kanak

Theodoros Angelopoulos dilahirkan di Athens, Greece pada 27 April 1935. Bapanya, Spyros, berasal dari bandar Ampeliona, Messenia, di wilayah Peloponnese. Pengalaman zaman kanak-kanak Angelopoulos sangat dipengaruhi oleh peristiwa sejarah Greece, terutamanya Perang Saudara Yunani. Semasa perang ini, bapanya ditahan sebagai tebusan dan hanya kembali apabila Angelopoulos berusia sembilan tahun. Pengarah itu sendiri menyatakan bahawa ketiadaan bapanya dan pencariannya di kalangan mayat-mayat sewaktu peristiwa Dekemvriana di Athens, telah meninggalkan kesan mendalam terhadap pembentukan seninya dan pendekatan sinematografinya. Selain itu, beliau turut mengalami Perang Dunia Kedua dan ketidakstabilan politik di Greece pada akhir tahun 1940-an, yang turut membentuk pandangan beliau terhadap isu-isu sosial.

1.2. Pendidikan dan Kerjaya Awal

Angelopoulos memulakan pendidikan formalnya dengan mempelajari undang-undang di Universiti Nasional dan Kapodistrian Athens. Setelah menamatkan perkhidmatan ketenteraan, beliau melanjutkan pengajian ke Sorbonne di Paris, Perancis, dan kemudiannya di IDHEC untuk mendalami bidang perfileman. Pada tahun 1980, beliau berkahwin dengan Foivi Oikonomopoulou dan dikurniakan tiga orang anak. Walaupun beliau tidak menamatkan pengajian di Sorbonne, pengalaman di IDHEC mengasah minatnya yang mendalam terhadap sinematografi.

Sekembalinya ke Greece, Angelopoulos menceburi bidang kewartawanan dan berkhidmat sebagai kritikus filem selama empat tahun, dari 1964 hingga 1967. Tempoh ini terbukti sangat penting dalam membentuk pandangan artistik dan gaya peribadinya. Beliau mula mengarah filem berikutan rampasan kuasa 1967 yang menandakan bermulanya Rejim Kolonel di Greece, dengan filem pendek pertamanya diterbitkan pada tahun 1968.

2.1. Gaya dan Ciri Pembuatan Filem

Theo Angelopoulos terkenal dengan gaya sinematiknya yang tersendiri, yang dicirikan oleh struktur naratif yang perlahan, episodik, dan seringkali ambigua. Ciri paling menonjol dalam karyanya ialah penggunaan 'long take' yang panjang dan kompleks, di mana beliau secara mahir menggabungkan masa dan ruang. Sebagai contoh, filemnya *The Travelling Players* hanya mengandungi sekitar 80 'shot' sepanjang tempoh tayangan empat jam. Penggambaran 'long take' ini sering melibatkan koreografi yang teliti dan adegan rumit yang menampilkan ramai pelakon, menghasilkan kesan yang mendalam dan memukau kepada penonton.

Beliau pernah menyatakan bahawa dalam 'shot'nya, "masa menjadi ruang dan ruang menjadi masa," menekankan kepentingan jeda antara aksi atau muzik dalam menciptakan kesan keseluruhan. Pengarah terkenal Martin Scorsese menggambarkan Angelopoulos sebagai "pembuat filem yang mahir" yang memahami cara mengawal bingkai. Menurut Scorsese, "pergerakan atau perubahan jarak sekecil mana pun mampu mengirimkan getaran melalui filem dan penonton," menghasilkan "kesan hipnosis, menyeluruh, dan sangat emosional" dengan "kawalan yang hampir di luar dunia." Kaedah sinematik Angelopoulos sering digambarkan sebagai "menyeluruh" dan "memukau."

2.2. Karya Utama dan Kronologi Filem

Kerjaya pengarahan Angelopoulos bermula dengan filem pendek pertamanya, *Broadcast* (1968). Pada tahun 1970, beliau mengarahkan filem cereka panjang pertamanya, *Reconstitution*. Beliau kemudiannya terkenal dengan siri filem politik tentang Greece moden, yang sering disusun dalam bentuk trilogi.

Trilogi pertama beliau ialah "Trilogi Sejarah" yang dihasilkan pada 1970-an:

• Days of '36* (1972), bahagian pertama
• The Travelling Players* (1975), bahagian kedua
• The Hunters* (1977), bahagian ketiga (beliau turut menjadi penulis bersama untuk filem ini)

Ini diikuti oleh "Trilogi Senyap":

• Voyage to Cythera* (1984), bahagian pertama (beliau turut menjadi penulis bersama)
• The Beekeeper* (1986), bahagian kedua (beliau turut menjadi penulis bersama)
• Landscape in the Mist* (1988), bahagian ketiga (beliau turut menjadi penulis bersama), yang memenangi Anugerah Filem Eropah untuk Filem Terbaik pada 1989.

Pada 1990-an, Angelopoulos melancarkan "Trilogi Sempadan":

• The Suspended Step of the Stork* (1991), bahagian pertama
• Ulysses' Gaze* (1995), bahagian kedua (beliau turut menjadi penulis bersama)
• Eternity and a Day* (1998), bahagian ketiga (beliau turut menjadi penulis bersama), yang dianugerahkan Palme d'Or pada 1998.

Selain trilogi-trilogi ini, beliau juga mengarahkan filem-filem penting lain seperti *Alexander the Great* (1980). Pada awal abad ke-21, Angelopoulos memulakan sebuah trilogi mengenai Greece moden, yang kadang-kala dirujuk sebagai "Trilogi Abad ke-20":

• Trilogy: The Weeping Meadow* (2004), bahagian pertama. Projek ini asalnya dirancang sebagai satu filem tunggal bertajuk *Trilogia* tetapi kemudiannya dipecahkan kepada tiga bahagian kerana tempoh tayangan yang terlalu panjang.
• The Dust of Time* (2008), bahagian kedua.

Filem terakhir beliau, *The Other Sea*, yang sepatutnya menjadi bahagian ketiga trilogi Greece moden, tidak sempat disiapkan akibat kematian mengejutnya pada tahun 2012.

Berikut adalah senarai filem dan karya televisyen yang dihasilkan oleh Theo Angelopoulos:

2.3. Tema dan Kolaborasi dalam Filem

Tema-tema utama yang sering dieksplorasi dalam karya Angelopoulos termasuk imigresen, pelarian dari tanah air, dan kepulangan, serta sejarah Greece abad ke-20. Beliau sering berkolaborasi dengan individu-individu utama yang menyumbang kepada kedalaman naratif filemnya. Kolaborator tetapnya termasuk ahli sinematografi Giorgos Arvanitis, penulis skrip Tonino Guerra, dan komposer Eleni Karaindrou, yang muzik mereka sering menjadi elemen penting dalam suasana dan emosi filem-filemnya.

3.1. Pengaruh dalam Industri Filem

Theo Angelopoulos dianggap sebagai salah seorang pengarah filem terhebat di dunia oleh ramai kritikus terkemuka, termasuk kritikus filem British Derek Malcolm dan David Thomson. Karyanya telah mempengaruhi dan dihormati oleh ramai pengarah terkenal di seluruh dunia, termasuk Werner Herzog, Emir Kusturica, Akira Kurosawa, Ingmar Bergman, Wim Wenders, Dušan Makavejev, William Friedkin, Manoel de Oliveira, dan Michelangelo Antonioni.

Angelopoulos sendiri mengakui bahawa pengaruh utamanya datang daripada Orson Welles untuk penggunaan 'plan-sequence' dan 'deep focus'nya, serta Kenji Mizoguchi untuk penggunaan masa dan ruang di luar kamera. Beliau juga menyebut filem *Stalker* (1979) arahan Andrei Tarkovsky sebagai satu pengaruh.

4.1. Anugerah Festival Filem Utama

Angelopoulos memenangi banyak anugerah berprestij, termasuk Palme d'Or di Festival Filem Cannes edisi ke-51 pada tahun 1998 untuk filemnya *Eternity and a Day* (Mia aioniotita kai mia mera). Filem-filem beliau telah ditayangkan di festival-festival filem terpenting di seluruh dunia.

4.2. Anugerah Sepanjang Hayat dan Ijazah Kehormat

Theodoros Angelopoulos juga menerima banyak anugerah dan penghormatan atas sumbangan kerjayanya yang berpanjangan.