Tomi Ungerer

1.1. Kehidupan Awal dan Pendidikan

Tomi Ungerer dilahirkan di Strasbourg, Alsace, Perancis, pada 28 November 1931. Beliau merupakan anak bongsu daripada empat beradik kepada Alice (Essler) dan Theo Ungerer. Kehidupan awalnya dicabar apabila bapanya, Theodore-seorang pelukis, jurutera, dan pengeluar jam astronomi-meninggal dunia pada tahun 1936, menyebabkan keluarganya berpindah ke Logelbach, berhampiran Colmar.

Ungerer juga mengalami pendudukan Jerman di Alsace semasa Perang Dunia Kedua, di mana rumah keluarganya dirampas oleh Wehrmacht. Pengalaman pahit semasa perang, termasuk hidup dalam ketakutan dan mencari perlindungan di bawah tanah, sangat mempengaruhi tema-tema dalam karya-karyanya kemudian, di mana watak-watak seperti perompak menakutkan, gergasi pemakan kanak-kanak, dan ular sering muncul. Selepas menamatkan perkhidmatan ketenteraannya di Algeria, beliau melanjutkan pelajaran di sekolah seni, tetapi mendapati sukar untuk menyesuaikan diri dengan persekitaran formal dan akhirnya diberhentikan.

1.2. Perpindahan ke Amerika Syarikat dan Kerjaya Awal

Pada usia muda, Ungerer mendapat inspirasi daripada ilustrasi-ilustrasi yang diterbitkan dalam majalah The New Yorker, terutamanya karya Saul Steinberg. Dengan keinginan untuk bertemu Steinberg, beliau berhijrah ke Amerika Syarikat pada tahun 1956, tiba di New York dengan hanya 60 USD di poketnya.

Pada tahun 1957, setahun selepas berpindah, Harper & Row menerbitkan buku kanak-kanak pertamanya, The Mellops Go Flying, diikuti oleh The Mellops Go Diving for Treasure. Menjelang awal 1960-an, beliau telah menghasilkan sekurang-kurangnya sepuluh buku bergambar kanak-kanak dengan Harper, selain mengilustrasikan beberapa buku oleh penulis lain. Beliau juga menyumbang ilustrasi kepada pelbagai penerbitan terkenal seperti The New York Times, Esquire, Life, Harper's Bazaar, dan The Village Voice, serta bekerja untuk televisyen pada tahun 1960-an. Pada masa ini, beliau mula mencipta poster-poster yang mengecam Perang Vietnam, yang kadangkala menyebabkan karyanya diharamkan.

Buku beliau, Moon Man (1966), dipuji oleh Maurice Sendak sebagai "salah satu buku bergambar terbaik dalam beberapa tahun kebelakangan ini." Selepas Allumette: A Fable pada tahun 1974, beliau berhenti menulis buku kanak-kanak untuk memberi tumpuan kepada karya-karya dewasa, kebanyakannya menyentuh tema seksualiti. Beliau akhirnya kembali kepada kesusasteraan kanak-kanak dengan Flix pada tahun 1998. Ungerer mendermakan banyak manuskrip dan karya seni untuk buku kanak-kanak awalnya kepada Koleksi Penyelidikan Kesusasteraan Kanak-kanak di Perpustakaan Bebas Philadelphia.

1.3. Kehidupan Akhir dan Kediaman

Pada tahun 1976, Tomi Ungerer dan isterinya berpindah ke Ireland, di mana beliau membahagikan masanya antara Ireland dan Strasbourg. Di Ireland, beliau dilaporkan memelihara 6,000 ekor biri-biri, menunjukkan sisi lain kehidupannya yang jauh dari kesibukan kota. Selain daripada kerjanya sebagai artis grafik dan pelukis, beliau juga merupakan seorang pereka, pengumpul mainan, dan "arkivis absurditi manusia."

Pada tahun 2003, beliau dilantik sebagai Duta untuk Kanak-kanak dan Pendidikan oleh Majlis Eropah yang dianggotai 47 negara. Dalam peranan ini, beliau sering kembali ke Strasbourg pada musim luruh. Pada tahun 2007, kampung halamannya di Strasbourg mendedikasikan sebuah muzium kepadanya, iaitu Musée Tomi Ungerer/Centre international de l'illustration.

Sebuah filem dokumentari biografi, Far Out Isn't Far Enough: The Tomi Ungerer Story, diterbitkan pada tahun 2012 dan dipaparkan di Festival Filem Antarabangsa Palm Springs 2013. Antara tahun 2015 dan 2016, Kunsthaus Zurich dan Museum Folkwang di Essen mengadakan pameran besar yang menumpukan kepada karya seni Ungerer, terutamanya kolaj-kolajnya. Sebuah buku komprehensif juga diterbitkan oleh Philipp Keel dari Diogenes, menampilkan esei oleh Tobias Burg, Cathérine Hug, dan Thérèse Willer.

Tomi Ungerer meninggal dunia pada 9 Februari 2019 di Cork, Ireland, pada usia 87 tahun.

2.1. Buku Kanak-kanak

Sumbangan penting Tomi Ungerer kepada kesusasteraan kanak-kanak termasuk tajuk-tajuk terkenal yang telah memikat pembaca muda di seluruh dunia. Beliau menerbitkan buku kanak-kanak pertamanya, The Mellops Go Flying, pada tahun 1957, yang segera diikuti oleh The Mellops Go Diving for Treasure. Siri Mellops yang mengisahkan keluarga babi ini mendapat kejayaan besar.

Antara buku kanak-kanak beliau yang paling terkenal termasuk:

• The Mellops Go Flying (1957)
• Mellops Go Diving for Treasure (1957)
• Crictor (1958)
• The Mellops Strike Oil (1958)
• Adelaide (1959)
• Christmas Eve at the Mellops (1960)
• Emile (1960)
• Rufus (1961)
• The Three Robbers (1961)
• Snail, Where Are You? (1962)
• Mellops Go Spelunking (1963)
• Flat Stanley (1964) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, ditulis oleh Jeff Brown
• One, Two, Where's My Shoe? (1964)
• Beastly Boys and Ghastly Girls (1964) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, puisi dikumpul oleh William Cole
• Oh, What Nonsense! (1966) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, disunting oleh William Cole
• Orlando, the Brave Vulture (1966)
• Warwick's Three Bottles (1966) - bersama André Hodeir
• Cleopatra Goes Sledding (1967) - bersama André Hodeir
• What's Good for a 4-Year-Old? (1967) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, teks oleh William Cole
• Moon Man (Der Mondmann_{Der Mondmann}^{Bahasa German}) (1966)
• Zeralda's Ogre (1967)
• Ask Me a Question (1968)
• The Sorcerer's Apprentice (1969) - teks oleh Barbara Hazen
• Oh, How Silly! (1970) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, disunting oleh William Cole
• The Hat (1970)
• I Am Papa Snap and These Are My Favorite No Such Stories (1971)
• The Beast of Monsieur Racine (1971)
• The Hut (1972)
• Oh, That's Ridiculous! (1972) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, disunting oleh William Cole
• No Kiss for Mother (1973)
• Allumette; A Fable, with Due Respect to Hans Christian Andersen, the Grimm Brothers, and the Honorable Ambrose Bierce (1974)
• A Storybook (1974) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, koleksi cerita pendek yang diadaptasi oleh pelbagai penulis
• The Great Song Book (1978) - versi Inggeris bagi Das grosse Liederbuch_{Das grosse Liederbuch}^{Bahasa German}
• Tomi Ungerer's Heidi: The Classic Novel (1997) - ilustrasi oleh Tomi Ungerer, teks oleh Johanna Spyri
• Cats as Cats Can (1997)
• Flix (1998)
• Tortoni Tremelo the Cursed Musician (1998)
• Otto: The Autobiography of a Teddy Bear (1999)
• Zloty (2009)
• Fog Island (2013)

2.2. Karya Dewasa dan Satira

Selepas tahun 1974, Ungerer lebih menumpukan perhatian kepada karya-karya untuk pembaca dewasa, yang sering kali menyentuh tema seksualiti, satira sosial, dan komentar politik. Tema-tema utama dalam karya dewasanya termasuk satira politik (seperti lukisan dan poster menentang Perang Vietnam dan kekejaman terhadap haiwan), erotisme, dan subjek-subjek imaginatif.

Antara buku-buku dewasa beliau yang terkenal ialah:

• Horrible. An account of the Sad Achievements of Progress
• Der Herzinfarkt (Der Herzinfarkt_{Der Herzinfarkt}^{Bahasa German}) (1962)
• The Underground Sketchbook (1964)
• The Party (1966)
• Fornicon (1969)
• Tomi Ungerer's Compromises (1970)
• Poster Art of Tomi Ungerer (1972)
• America (1974)
• Totempole (1976)
• Babylon (1979)
• Cat-Hater's Handbook, Or, The Ailurophobe's Delight (1981) - ditulis bersama William Cole
• Symptomatics (1982)
• Rigor Mortis (1983)
• Slow Agony (1983)
• Heute hier, morgen fort (Heute hier, morgen fort_{Heute hier, morgen fort}^{Bahasa German}) (1983)
• Far out Isn't Far Enough (1984)
• Femme Fatale (1984)
• Schwarzbuch (Schwarzbuch_Schwarzbuch^{Bahasa German}) (1984)
• Joy of Frogs (1985)
• Warteraum (Warteraum_Warteraum^{Bahasa German}) (1985)
• Schutzengel der Hölle (Schutzengel der Hölle_{Schutzengel der Hölle}^{Bahasa German}) (1986)
• Cats As Cats Can (1997)
• Tomi: A Childhood Under the Nazis (1998)
• Liberal Arts: The Political Art of Tomi Ungerer (1999)
• Erotoscope (2002)
• De père en fils (De père en fils_{De père en fils}^{Bahasa Perancis}) (2002)
• Ni oui ni non (Ni oui ni non_{Ni oui ni non}^{Bahasa Perancis}) (2018)

2.3. Sumbangan Artistik Lain

Selain daripada buku, Tomi Ungerer juga merupakan seorang kartunis dan pereka visual yang prolifik. Beliau terkenal dengan reka bentuk poster filem, logo, dan pemasangan seni awam. Antara sumbangan artistik beliau yang lain termasuk:

• Reka bentuk poster filem Dr. Strangelove (1964).
• Reka bentuk logo untuk muzikal Broadway Kelly (1965).
• Karya seni, poster, dan tajuk untuk filem Monterey Pop (1968).
• Reka bentuk Akueduk Janus di Strasbourg (1988).

3.1. Tema Utama dan Ciri Gaya

Tomi Ungerer menggambarkan dirinya sebagai seorang pencerita dan satiris yang mengkaji absurditi manusia. Karyanya sering menampilkan motif berulang yang mencerminkan pandangan kritikalnya terhadap masyarakat. Beliau terkenal dengan gabungan unik humor dan kegelapan, di mana watak-watak yang menakutkan atau situasi yang tidak menyenangkan sering disajikan dengan sentuhan jenaka. Gaya visualnya yang tersendiri, dengan garis-garis yang berani dan ekspresi yang kuat, menjadikan karyanya mudah dikenali.

Tema-tema utama dalam karyanya termasuk satira politik, seperti lukisan dan poster menentang Perang Vietnam dan kekejaman terhadap haiwan. Beliau juga meneroka erotisme dan subjek-subjek imaginatif untuk buku kanak-kanak. Walaupun sesetengah karyanya bersifat kontroversi, beliau sentiasa menggunakan seninya sebagai platform untuk mengulas isu-isu sosial dan politik, sering kali dengan aforisme yang cerdik dan tajam.

3.2. Advokasi untuk Nilai-nilai Eropah

Satu tema yang konsisten dalam ilustrasi Ungerer adalah sokongannya terhadap pembinaan Eropah, bermula dengan perdamaian Franco-Jerman di wilayah asalnya, Alsace. Beliau secara khusus mempromosikan nilai-nilai Eropah seperti toleransi dan kepelbagaian, yang berakar umbi daripada warisan Alsatiannya dan peranan beliau sebagai duta budaya.

Pada tahun 2003, beliau dinamakan Duta untuk Kanak-kanak dan Pendidikan oleh Majlis Eropah yang dianggotai 47 negara. Peranan ini membolehkannya mengadvokasi kepentingan pendidikan dan hak kanak-kanak, serta menyebarkan mesej toleransi dan persefahaman di seluruh benua. Komitmen beliau terhadap nilai-nilai ini adalah hasil daripada pengalamannya sendiri semasa Perang Dunia Kedua dan pendudukan Jerman, yang membentuk keyakinannya terhadap kepentingan perpaduan dan keamanan.

5.1. Muzium Tomi Ungerer

Untuk memelihara warisan artistik Tomi Ungerer, kampung halamannya di Strasbourg mendedikasikan sebuah muzium kepadanya pada tahun 2007, yang dikenali sebagai Musée Tomi Ungerer/Centre international de l'illustration. Muzium ini menempatkan koleksi besar karya-karya beliau, termasuk 6,000 karya seni dan 5,000 mainan antik yang beliau dermakan. Muzium ini berfungsi sebagai pusat penting untuk kajian dan pameran karya Ungerer, memastikan legasinya kekal relevan dan mudah diakses oleh generasi akan datang.

5.2. Perspektif Kritikal dan Kontroversi

Penerimaan kritikal terhadap karya Tomi Ungerer adalah pelbagai, mencerminkan spektrum luas subjek dan gaya yang beliau terokai. Karya-karyanya yang menumpukan kepada tema dewasa, terutamanya yang berkaitan dengan seksualiti dan erotisme, sering kali menimbulkan perbincangan dan kontroversi. Sebagai contoh, poster-poster anti-Perang Vietnam beliau menyebabkan larangan penerbitan di sesetengah tempat. Namun begitu, ramai pengkritik memuji keberaniannya untuk menyentuh isu-isu sensitif dan menggunakan seninya sebagai alat untuk komentar sosial.

Walaupun beberapa karyanya bersifat provokatif, karya-karya Ungerer secara keseluruhan dihargai kerana humor dan kecerdasannya yang melimpah. Beliau dianggap sebagai salah seorang pelukis yang paling satira, lucu, dan mahir dalam lukisan di dunia.

5.3. Pengaruh Berterusan

Pengaruh seni Tomi Ungerer meluas kepada generasi artis, penulis, dan wacana budaya seterusnya. Buku beliau, Otto: The Autobiography of a Teddy Bear, telah digunakan sebagai buku teks sekolah rendah di Jerman dan Perancis, menunjukkan impak pendidikannya. Filem dokumentari biografi Far Out Isn't Far Enough: The Tomi Ungerer Story (2012) dan pameran-pameran besar di galeri seni terkemuka seperti Kunsthaus Zurich dan Museum Folkwang (2015-2016) terus memperkenalkan karyanya kepada khalayak baharu. Beliau kekal sebagai tokoh penting yang karyanya terus dibaca dan dikagumi kerana kecerdasan, humor, dan keberaniannya dalam menangani isu-isu penting.