1. Kehidupan
Bahagian ini mengupas latar belakang kehidupan Tsuyoshi Yamanaka, dari kelahirannya di Wajima, Ishikawa dan zaman kanak-kanaknya yang unik, hingga perjalanan pendidikannya yang membentuk asas kerjaya renangnya.
1.1. Kelahiran dan Zaman Kanak-kanak
Tsuyoshi Yamanaka dilahirkan di Wajima, Ishikawa. Beliau mempunyai ketinggian 171 cm dan berat 75 kg. Ibunya adalah seorang haenyeo (penerjun wanita) yang dilaporkan masih menyelam di laut beberapa hari sebelum kelahirannya. Anekdot ini menimbulkan kisah popular bahawa Yamanaka "sudah berenang sebelum beliau dilahirkan," menggambarkan bakat semula jadinya dalam sukan air.
1.2. Pendidikan
Yamanaka memulakan pendidikan tingginya di Universiti Waseda, di mana beliau belajar di Fakulti Pendidikan. Semasa di Waseda, beliau mencapai rekod dunia dalam gaya bebas 200 m dan 400 m pada tahun 1959. Selepas menamatkan pengajian dari Universiti Waseda, beliau melanjutkan pelajaran di Universiti Southern California (USC) sebagai pelajar pertukaran. Di USC, beliau terus cemerlang dalam renang, memecahkan rekod dunia gaya bebas 200 m sebanyak tiga kali dalam tempoh dua bulan pada tahun 1961. Beliau bersama-sama perenang terkemuka lain seperti Murray Rose dan John Konrads (yang turut belajar di USC) membantu membina "zaman kegemilangan" bagi pasukan renang universiti tersebut.
2. Kerjaya Renang
Kerjaya renang Tsuyoshi Yamanaka ditandai dengan pencapaian cemerlang di peringkat Olimpik dan kejohanan antarabangsa, termasuk memecahkan beberapa rekod dunia.
2.1. Penyertaan Olimpik
Yamanaka menyertai tiga edisi Sukan Olimpik, meraih empat pingat perak dan mencapai keputusan cemerlang dalam semua acara yang disertainya.
- Olimpik Melbourne 1956**: Beliau memenangi dua pingat perak dalam acara gaya bebas 400 m dan 1.50 K m. Dalam kedua-dua acara ini, beliau menduduki tempat kedua di belakang perenang Australia, Murray Rose. Beliau juga menduduki tempat keempat dalam acara kuartet renang 4 × 200 m.
- Olimpik Rome 1960**: Yamanaka sekali lagi meraih dua pingat perak. Beliau menduduki tempat kedua dalam gaya bebas 400 m, sekali lagi tewas kepada Murray Rose. Beliau juga merupakan sebahagian daripada pasukan kuartet renang 4 × 200 m Jepun yang memenangi pingat perak. Walaupun Yamanaka mencatatkan catatan masa terpantas dalam bahagiannya dalam acara kuartet, pasukan Jepun tewas kepada Amerika Syarikat. Beliau juga menduduki tempat keempat dalam gaya bebas 1.50 K m.
- Olimpik Tokyo 1964**: Beliau menyertai acara gaya bebas 400 m dan menduduki tempat keenam. Beliau juga membantu pasukan Jepun memenangi pingat gangsa dalam acara kuartet renang 4 × 200 m dengan berenang dalam peringkat saringan.
Secara keseluruhan, Yamanaka menyertai tujuh acara dalam tiga Sukan Olimpik dan berjaya mencapai kedudukan teratas dalam kesemua acara tersebut.
2.2. Rekod Dunia dan Pencapaian Kejohanan
Selain kejayaan Olimpik, Yamanaka juga mencatatkan beberapa rekod dunia dan memenangi kejohanan penting lain:
- Rekod Dunia**: Beliau memecahkan rekod dunia gaya bebas 200 m sebanyak lima kali (dua kali pada 1958-1959 dan tiga kali pada 1961). Beliau juga mencatatkan satu rekod dunia gaya bebas 400 m pada tahun 1959 dan tiga rekod dunia dalam kuartet renang 4 × 200 m pada tahun 1959 dan 1963. Secara keseluruhan, beliau mencatatkan 14 rekod dunia dalam gaya bebas 200 m, 400 m, dan kuartet renang.
- Sukan Asia 1958 (Tokyo)**: Yamanaka memenangi dua pingat emas dalam acara gaya bebas 400 m dan 1.50 K m.
- Kejohanan Amatur Atletik (AAU) Amerika Syarikat**: Beliau memenangi kejohanan kebangsaan AAU dalam gaya bebas 200 m dan 400 m. Beliau juga memegang dua rekod Amerika Syarikat dalam gaya bebas 200 m dan 400 m, selain rekod Jepun.
2.3. Gaya Renang dan Latihan
Yamanaka dikenali dengan gaya renangnya yang unik dan kaedah latihannya yang inovatif. Semasa latihannya, jurulatihnya menggunakan kaedah yang tidak konvensional untuk berkomunikasi dengannya: apabila Yamanaka didapati mengendur, jurulatihnya akan membaling kerikil ke belakangnya. Selepas sesi latihan, Yamanaka perlu mengutip semua kerikil dari dasar kolam. Kaedah ini menekankan disiplin dan ketekunan dalam latihannya.
3. Kerjaya Pasca-Persaingan
Selepas bersara daripada sukan renang kompetitif, Tsuyoshi Yamanaka meneruskan pelbagai aktiviti profesional dan awam.
3.1. Kerjaya dan Kejurulatihan
Sekembalinya ke Jepun selepas pengajiannya di Amerika Syarikat, Yamanaka memulakan kerjaya profesionalnya di Taiyo Fishery, sebuah syarikat perikanan besar yang kini dikenali sebagai Maruha Nichiro. Selain itu, beliau juga memainkan peranan penting dalam pembangunan renang di Jepun dengan berkhidmat sebagai pengarah di Sekolah Renang Itoman yang terletak di Osaka.
3.2. Aktiviti Politik
Pada tahun 1995, Tsuyoshi Yamanaka menunjukkan minatnya dalam perkhidmatan awam dengan bertanding dalam pilihan raya Dewan Kaunselor Jepun melalui daerah berkadar. Beliau bertanding di bawah parti Sawayaka Shinto, namun percubaannya tidak berjaya.
4. Kehidupan Peribadi dan Anecdotes
Tsuyoshi Yamanaka dikenali bukan sahaja kerana pencapaian sukannya tetapi juga kerana beberapa insiden luar biasa dalam hidupnya. Beliau terkenal kerana terselamat daripada beberapa nahas kapal terbang secara kebetulan.
Pada tahun 1962, ketika beliau dan John Konrads (rakan seperjuangannya dari Universiti Southern California) dijemput ke Amerika Selatan, mereka sepatutnya menaiki Varig Brazil Airlines Flight 810. Walau bagaimanapun, Yamanaka dan Konrads terlepas penerbangan tersebut, dan pesawat itu kemudiannya terhempas di Peru.
Beliau juga terselamat daripada Nahas Udara All Nippon Airways di Haneda pada tahun 1966 dan Nahas Udara All Nippon Airways di Matsuyama pada tahun yang sama. Dalam kedua-dua insiden ini, beliau telah bertemu dengan rakan-rakan sejurus sebelum penerbangan dan membatalkan tiketnya, sekali lagi terselamat daripada tragedi. Kebetulan-kebetulan ini menjadi sebahagian daripada kisah hidupnya yang menarik.
5. Kematian
Tsuyoshi Yamanaka meninggal dunia pada 10 Februari 2017 di sebuah hospital di Nerima, Tokyo, Jepun. Punca kematiannya adalah pneumonia. Beliau menghembuskan nafas terakhir pada usia 78 tahun.
6. Anugerah dan Pengiktirafan
Sepanjang kerjayanya, Tsuyoshi Yamanaka menerima beberapa anugerah dan pengiktirafan atas sumbangannya yang luar biasa kepada sukan renang.
- International Swimming Hall of Fame**: Pada tahun 1983, beliau telah dilantik ke dalam International Swimming Hall of Fame, sebuah pengiktirafan tertinggi bagi perenang dan tokoh sukan air di seluruh dunia. Pelantikannya mengiktiraf pencapaiannya sebagai salah seorang perenang gaya bebas terkemuka pada zamannya dan sumbangannya kepada sukan tersebut.
- Pingat Olimpik**: Beliau memenangi empat pingat perak Olimpik, menjadikannya salah seorang atlet Olimpik Jepun yang paling berjaya dalam renang.
- Rekod Dunia**: Pencapaiannya dalam memecahkan rekod dunia sebanyak 14 kali dalam pelbagai acara gaya bebas menunjukkan dominasinya dalam sukan tersebut.