Hotsumi Ozaki

1. Tinjauan Keseluruhan

Hotsumi Ozaki (lahir 29 April 1901 - meninggal 7 November 1944) adalah seorang wartawan dan intelektual Jepun yang memainkan peranan penting dalam politik dan hal ehwal antarabangsa pada zamannya. Beliau berkhidmat sebagai wartawan untuk Asahi Shimbun, penasihat kepada Perdana Menteri Jepun Fumimaro Konoe, dan juga seorang komunis serta ejen perisikan untuk Kesatuan Soviet. Ozaki dikenali sebagai salah seorang penyedia maklumat utama kepada ejen Soviet, Richard Sorge, dalam apa yang kemudian dikenali sebagai Insiden Sorge. Beliau adalah satu-satunya warga Jepun yang dihukum gantung atas tuduhan pengkhianatan oleh kerajaan Imperial Jepun di bawah Undang-Undang Pemeliharaan Keamanan semasa Perang Dunia Kedua. Tindakannya sebagai ejen perisikan dan pengaruhnya terhadap dasar Jepun, terutamanya yang berkaitan dengan Perang China-Jepun Kedua dan Perang Pasifik, telah menimbulkan perdebatan sengit tentang peranannya dalam sejarah Jepun, sama ada sebagai seorang yang berjuang untuk perubahan sosial atau sebagai pengkhianat negara. Surat-surat yang ditulisnya kepada isteri dan anak perempuannya dari penjara telah diterbitkan selepas kematiannya sebagai Cinta Bagaikan Bintang Jatuh (愛情はふる星のごとく_{Aijō wa Furu Hoshi no Gotoku}^{Bahasa Jepun}), yang menjadi buku terlaris di Jepun. Beliau juga menggunakan nama pena seperti Shirakawa Jiro (白川次郎_{Shirakawa Jiro}^{Bahasa Jepun}) dan Kusano Genkichi (草野源吉_{Kusano Genkichi}^{Bahasa Jepun}).

2. Kehidupan Awal dan Latar Belakang

Hotsumi Ozaki dilahirkan di Jepun tetapi menghabiskan zaman kanak-kanaknya di Taiwan di bawah pemerintahan Jepun, yang membentuk pandangannya terhadap budaya Cina dan nasionalisme Cina. Beliau kemudian melanjutkan pelajaran di Universiti Imperial Tokyo dan memulakan kerjayanya sebagai wartawan, di mana beliau mula menunjukkan minat terhadap sosialisme dan kritikan terhadap ketidakadilan sosial.

3. Zaman Shanghai

Dari November 1928, Hotsumi Ozaki dihantar sebagai wartawan khas ke biro Asahi Shimbun di Shanghai, China. Beliau fasih berbahasa Inggeris dan Jerman, dan bertanggungjawab meliputi hal ehwal diplomatik di bawah ketua biro, Unosuke Ota. Pada mulanya, Ozaki berpendapat bahawa Britain mempunyai hubungan ekonomi parasit dengan China dan gerakan nasionalis Cina sebahagian besarnya adalah anti-British. Namun, beliau terkejut apabila mendengar penunjuk perasaan Cina melaungkan "Usir Jepun!" dan "Boikot barangan Jepun!".

Semasa di Shanghai, Ozaki sering mengunjungi Kedai Buku Uchiyama (内山書店_{Uchiyama Shoten}^{Bahasa Jepun}), di mana beliau berkawan dengan pemiliknya, Uchiyama Kanzo, serta tokoh-tokoh seperti Guo Moruo, Lu Xun, dan Xia Yan dari Liga Penulis Sayap Kiri Cina. Beliau juga menjalin hubungan dengan ahli Parti Komunis China dan pemimpin Comintern yang berpangkalan di Shanghai. Pada November 1928, beliau bertemu dengan wartawan sayap kiri, Agnes Smedley, di kedai buku Zeitgeist (Zeitgeist_Zeitgeist^{Bahasa German}) yang dikendalikan oleh Irene Weitemeyer. Melalui Smedley, beliau mula bekerjasama secara tidak langsung dengan agensi perisikan ibu pejabat Comintern. Pada tahun 1930, Smedley memperkenalkan Ozaki kepada Richard Sorge, yang bekerja sebagai wartawan untuk akhbar Frankfurter Zeitung dengan nama samaran "Johnson". Laporan Ozaki mengenai perkembangan kerajaan Nanjing yang dihantar ke Moscow melalui Sorge mendapat pujian tinggi. Di sebuah restoran Cina bernama Anka-ro (杏花楼_Kyōkarō^{Bahasa Jepun}), Sorge mendedahkan bahawa beliau adalah ahli Comintern dan meminta kerjasama Ozaki, yang kemudian bersetuju. Walaupun rekod rasmi menyatakan Smedley sebagai pengantara, sebenarnya Ginichi Kito, seorang ahli Parti Komunis Amerika yang dihantar ke Pejabat Setiausaha Kesatuan Pekerja Pasifik (PPTUS) di Shanghai, yang memperkenalkan mereka.

Dalam artikel-artikel akhbarnya, Ozaki menunjukkan simpati yang tinggi terhadap nasionalisme Cina dan perjuangan untuk membatalkan "Perjanjian Tidak Sama Rata". Pada tahun 1932, Ozaki meliputi Pertempuran Shanghai Pertama dan terkejut melihat askar Jepun membunuh tawanan perang Cina di jalanan Shanghai, dengan alasan bahawa orang Cina hanyalah "semut" dan bukan manusia. Peristiwa ini sangat menjejaskannya dan menguatkan lagi penentangannya terhadap kekejaman tentera Jepun. Pada musim bunga 1931, beliau menghadiri mesyuarat "Perikatan Perjuangan Jepun-China" dan bertemu Sadakichi Kawai dari Jabatan Penyelidikan Mantetsu Shanghai melalui Shigeo Komatsu. Beliau kemudian menghantar Kawai ke Manchuria pada Jun 1931 untuk menyiasat pergerakan Tentera Kwantung.

4. Penglibatan Politik dan Peranan Penasihat

Selepas kembali ke Jepun pada Februari 1932, Ozaki bekerja di ibu pejabat Osaka dalam jabatan berita luar negara. Pada masa ini, beliau bertemu dengan Yotoku Miyagi (dikenali sebagai "Minami Ryuichi"), dan melalui beliau, Ozaki bertemu semula dengan Sorge di Nara pada awal Jun. Sorge meminta Ozaki untuk terlibat dalam aktiviti perisikan, dan Ozaki berjanji akan memberikan sokongan penuh, secara rasmi menjadi ahli penuh kumpulan perisikan Sorge dengan nama kod "Otto". Beliau juga sering bertemu dengan Ginichi Kito di Kobe dan Osaka.

Pada Oktober 1934, Ozaki dipindahkan ke Tokyo Asahi Shimbun dan bekerja di Majlis Penyelidikan Masalah Asia Timur yang baru ditubuhkan. Dengan menulis buku dan artikel, beliau mengukuhkan dirinya sebagai pakar dalam hubungan Sino-Jepun. Pada tahun 1936, beliau menyertai Institut Hubungan Pasifik di Yosemite sebagai pakar China, di mana beliau bertemu dan menjadi sahabat karib dengan Koichi Saionji. Beliau juga bertemu Tomohiko Ushiba, penterjemah Saionji. Pada majlis persidangan tersebut, beliau diperkenalkan kepada Sorge oleh seorang wakil Belanda dari Hindia Timur Belanda, dan pada masa itulah beliau mengetahui nama sebenar Sorge (sebelum ini, Sorge dikenali sebagai "Johnson" kepadanya).

Pada April 1937, Ozaki direkrut oleh Ryūnosuke Gotō untuk menyertai Shōwa Kenkyūkai, sebuah badan pemikir yang ditubuhkan oleh Perdana Menteri Jepun Fumimaro Konoe, melalui pengenalan daripada Hiroo Sasa. Pada Julai tahun yang sama, beliau meletak jawatan dari Tokyo Asahi dan dilantik sebagai penasihat kepada Kabinet Konoe Pertama melalui bantuan Tomohiko Ushiba, setiausaha Perdana Menteri. Dari tahun 1938, beliau dijemput oleh Konoe untuk menjadi ahli lingkaran dalamannya, atau "Kelab Sarapan" (朝食会_Chōshokukai^{Bahasa Jepun}), di mana mereka akan berbincang mengenai isu-isu semasa setiap minggu semasa sarapan pagi. Hubungan ini berterusan sehingga Kabinet Konoe Kedua dan Kabinet Konoe Ketiga. Ini meletakkan Ozaki dalam kedudukan untuk mengambil bahagian dalam membuat keputusan yang sepatutnya beliau dedahkan sebagai ejen perisikan. Pada 1 Jun 1939, beliau mula bekerja sebagai kakitangan kontrak di Jabatan Penyelidikan Mantetsu cawangan Tokyo, dan berkhidmat di sana sehingga penangkapannya dalam Insiden Sorge.

5. Aktiviti Perisikan

Hotsumi Ozaki memainkan peranan kritikal sebagai ejen perisikan Soviet, membekalkan maklumat sulit kepada Richard Sorge yang mempunyai implikasi besar terhadap dasar luar dan ketenteraan Jepun, termasuk kesannya terhadap konflik serantau dan hak asasi manusia.

6. Insiden Sorge dan Perbicaraan

Pada 15 Oktober 1941, Hotsumi Ozaki ditangkap berkaitan dengan Insiden Sorge, di mana beliau merupakan salah seorang dalang utama. Semasa perbicaraan dan soal siasat, terungkap bahawa Ozaki telah bekerjasama dengan Sorge sejak kepulangannya ke Jepun. Melalui hubungan rapatnya dengan Perdana Menteri Konoe dan ahli politik Jepun kanan lain, beliau mampu mengumpulkan maklumat dan menyalin dokumen rahsia. Beliau secara aktif menjawab soal siasat, meninggalkan sejumlah besar rekod, termasuk 28 transkrip soal siasat oleh pendakwa raya dan pegawai polis kehakiman, serta 28 transkrip soal siasat oleh hakim pra-perbicaraan.

Fumimaro Konoe sendiri terkejut apabila mengetahui identiti sebenar Ozaki dan memohon maaf kepada Maharaja Shōwa, menyatakan, "Ini adalah akibat dari ketidakfahaman saya sepenuhnya, dan saya amat menyesal serta merasa bertanggungjawab." Semasa soal siasat, Ozaki menyatakan bahawa tujuan dan misi kumpulan mereka adalah untuk melindungi Kesatuan Soviet, yang dianggapnya sebagai tunjang terpenting bagi pelaksanaan revolusi komunis dunia, daripada imperialisme Jepun. Beliau juga berpendapat bahawa dalam "perang berpanjangan" yang akan datang, Jepun, yang secara semula jadi lemah ekonominya dan terlalu banyak menghabiskan sumber daya dalam Insiden China, akan menghadapi akibat yang fatal. Untuk mengelakkan malapetaka tersebut dan tidak dikalahkan sementara oleh Britain dan Amerika, satu-satunya perkara yang boleh dilakukan Jepun ialah bersekutu dengan Kesatuan Soviet, menerima bantuan, mengubah secara asas sosio-ekonomi Jepun, dan membina Jepun sebagai negara sosialis yang kukuh. Beliau membayangkan perikatan rapat antara Kesatuan Soviet, China, dan Jepun sebagai alternatif kepada perang berskala penuh dengan Amerika Syarikat. Beliau juga percaya bahawa semua negara yang dibebaskan dari kuasa Barat (seperti India, Burma, Thailand, Indonesia, Indochina, dan Filipina) harus membentuk komuniti bersama, bersekutu dengan Kesatuan Soviet, China, dan Jepun sebagai pusatnya. Beliau bahkan berpendapat bahawa bangsa Mongol, Islam, Korea, dan Manchuria juga boleh menyertai. Dengan kata lain, beliau percaya bahawa tumpuan kepada Lingkungan Kesemakmuran Bersama Asia Timur Raya yang ada sekarang adalah salah untuk mencapai masyarakat komunis dunia berasaskan komunisme, dan Jepun perlu mengubah dirinya menjadi negara sosialis seperti China.

Pada 7 November 1944, bertepatan dengan ulang tahun Revolusi Rusia, Ozaki telah dihukum mati dengan cara digantung di Pusat Tahanan Sugamo bersama Richard Sorge. Beliau disabitkan kesalahan melanggar Undang-Undang Keselamatan Pertahanan Negara, Undang-Undang Perlindungan Rahsia Ketenteraan, dan Undang-Undang Pemeliharaan Keamanan. Mitamura Takeo, yang bertemu Ozaki di penjara pada masa hukuman mati dijatuhkan, mengenang Ozaki sebagai seorang yang "tenang dan tidak menunjukkan sedikit pun kegelisahan, seolah-olah beliau telah menyelesaikan sesuatu yang besar."

7. Ideologi dan Falsafah

Ideologi dan falsafah Hotsumi Ozaki berakar umbi dalam pandangan Marxisme dan komunisme, yang terbentuk sejak zaman universiti dan diperkukuh oleh pengalaman serta pemerhatiannya terhadap ketidakadilan sosial dan politik pada zamannya. Beliau terinspirasi oleh insiden penindasan politik seperti "Insiden Penangkapan Parti Komunis Pertama (Jepun)", "insiden penangkapan aktivis petani", dan "pembunuhan Ōsugi Sakae dan keluarganya (Insiden Amakasu)" semasa pengajiannya di Universiti Imperial Tokyo. Beliau merasakan satu misi heroik untuk merintis sosialisme dan mendalami karya-karya utama Karl Marx seperti Das Kapital, serta Imperialisme dan Negara dan Revolusi oleh Vladimir Lenin. Minatnya terhadap isu China bermula selepas membaca China yang Bangkit oleh Karl August Wittfogel. Beliau kemudian menyertai kumpulan kajian "Materialisme Sejarah" di bawah Profesor Yoshitaro Omori di peringkat siswazah, di mana beliau menjadi seorang komunis sepenuhnya.

Semasa soal siasatnya selepas penangkapan, Ozaki menjelaskan secara terperinci pandangan ideologinya. Beliau menyatakan bahawa tujuan dan misi kumpulan perisikannya adalah untuk melindungi Kesatuan Soviet, yang dianggapnya sebagai tunjang terpenting bagi pelaksanaan revolusi komunis dunia, daripada imperialisme Jepun. Beliau percaya bahawa dalam perang berpanjangan yang akan datang, Jepun, yang secara semula jadi lemah ekonominya dan terlalu banyak menghabiskan sumber daya dalam Insiden China, akan menghadapi akibat yang fatal. Untuk mengelakkan malapetaka tersebut dan tidak dikalahkan sementara oleh Britain dan Amerika, satu-satunya perkara yang boleh dilakukan Jepun ialah bersekutu dengan Kesatuan Soviet, menerima bantuan, mengubah secara asas sosio-ekonomi Jepun, dan membina Jepun sebagai negara sosialis yang kukuh.

Ozaki membayangkan sebuah susunan Asia Timur yang lebih adil di mana Kesatuan Soviet, China, dan Jepun akan membentuk perikatan rapat sebagai alternatif kepada perang berskala penuh dengan Amerika Syarikat. Beliau juga percaya bahawa semua negara yang dibebaskan dari kuasa Barat, seperti India, Burma, Thailand, Indonesia, Indochina, dan Filipina, harus membentuk komuniti bersama, bersekutu dengan Kesatuan Soviet, China, dan Jepun sebagai pusatnya. Beliau turut mengemukakan bahawa bangsa Mongol, Islam, Korea, dan Manchuria juga boleh menyertai komuniti ini. Dengan kata lain, beliau percaya bahawa tumpuan Jepun kepada Lingkungan Kesemakmuran Bersama Asia Timur Raya yang sedia ada adalah salah dan Jepun perlu mengubah dirinya menjadi negara sosialis seperti China untuk mencapai visi masyarakat komunis dunia.

8. Kehidupan Peribadi dan Keluarga

Hotsumi Ozaki berkahwin dengan Eiko, yang merupakan isteri abang tirinya, Honami, dan juga sepupu kepadanya. Kehidupan peribadinya turut melibatkan hubungan dengan Agnes Smedley. Pada Februari 1946, apabila Ayako Ishigaki melawat Smedley di Amerika Syarikat, Smedley diberitahu tentang hukuman mati Ozaki pada tahun 1944 dan dilaporkan terkejut, berkata, "Suami saya telah meninggal dunia?"

Bapa Ozaki, Hotsuma Ozaki (juga dikenali sebagai Ozaki Hakusui), adalah seorang penulis dan wartawan terkemuka di Taiwan sebelum perang. Anak perempuan Ozaki, Yoko, berkahwin dengan Seiichi Imai, seorang ahli sejarah yang mengkaji sejarah Jepun moden dan menyunting koleksi karya-karya Ozaki. Adik tirinya, Hideki Ozaki, seorang penulis dan pengkritik sastera serta bekas presiden PEN Club Jepun, telah menulis beberapa karya berkaitan dengan Ozaki dan Insiden Sorge. Hideki Ozaki berkongsi pengalamannya dipanggil "adik pengintip" dan bagaimana keluarganya menerima surat ugutan selepas penangkapan abangnya. Surat-surat yang ditulis oleh Ozaki kepada isteri dan anak perempuannya dari penjara telah dikumpulkan dan diterbitkan selepas kematiannya pada tahun 1946 dengan judul Cinta Bagaikan Bintang Jatuh (愛情はふる星のごとく_{Aijō wa Furu Hoshi no Gotoku}^{Bahasa Jepun}), yang menjadi buku terlaris di Jepun.

9. Penulisan dan Penerbitan

Hotsumi Ozaki adalah seorang penulis dan pengulas prolifik yang menggunakan karya-karyanya untuk menganalisis dan mempengaruhi dasar Jepun, terutamanya mengenai isu-isu Asia Timur. Beliau mengukuhkan reputasinya sebagai pakar dalam hubungan Sino-Jepun melalui pelbagai buku dan artikel yang diterbitkan dalam majalah berpengaruh seperti Asahi Shimbun, Chūō Kōron, dan Kaizō.

Antara karya utamanya termasuk:

• Perkembangan Terkini dalam Hubungan Sino-Jepun (Recent developments in Sino-Japanese relations_{Perkembangan Terkini dalam Hubungan Sino-Jepun}^{Bahasa Inggeris}, 1936)
• Kritikan China Moden (現代支那批判_{Gendai Shina Hihan}^{Bahasa Jepun}, 1936)
• China dari Perspektif Hubungan Antarabangsa (國際関係から見た支那_{Kokusai Kankei kara Mita Shina}^{Bahasa Jepun}, 1937)
• China Berdiri dalam Badai: Diplomasi, Politik, dan Ekonomi China pada Titik Perubahan (嵐に立つ支那 : 転換期支那の外交・政治・経済_{Arashi ni Tatsu Shina: Tenkanki Shina no Gaikō, Seiji, Keizai}^{Bahasa Jepun}, 1937)
• Risalah tentang China Moden (現代支那論_{Gendai Shina Ron}^{Bahasa Jepun}, Iwanami Shinsho, 1939)
• Risalah tentang Masyarakat dan Ekonomi China (支那社会経済論_{Shina Shakai Keizai Ron}^{Bahasa Jepun}, 1940)
• Penyatuan Etnik Asia Timur dan Kuasa Asing (東亜民族結合と外國勢力_{Tōa Minzoku Ketsugō to Gaikoku Seiryoku}^{Bahasa Jepun}, 1941)

Dalam artikel-artikelnya, Ozaki sering menyentuh isu-isu politik, sosial, dan antarabangsa yang kritikal. Selepas Insiden Jambatan Marco Polo pada Julai 1937, beliau menerbitkan "Teori Kerajaan Nanjing" dalam isu September Chūō Kōron, di mana beliau mengkritik keras kerajaan Chiang Kai-shek. Beliau juga menentang penyelesaian damai dan menganjurkan pengembangan Perang China-Jepun Kedua, serta meramalkan komunisasi China. Dalam esei-esei seperti "Prospek Perang Jangka Panjang" dan "Masalah di Bawah Perang Jangka Panjang", beliau menegaskan perlunya kemenangan mutlak Jepun dan menentang sebarang perjanjian damai dengan China, malah menganjurkan perang berpanjangan. Beliau juga menyokong penubuhan rejim baru di Nanjing yang diketuai oleh Wang Jingwei dan pembinaan Perintah Baru Asia Timur.

Ozaki juga terlibat dalam aktiviti penterjemahan. Beliau menterjemahkan Daughter of Earth oleh Agnes Smedley pada tahun 1934 di bawah nama pena Shirakawa Jiro, dan Politik Dunia dan Asia Timur (世界政治と東亜_{Sekai Seiji to Tōa}^{Bahasa Jepun}) oleh G.F. Hudson pada tahun 1940.

Selepas kematiannya, banyak koleksi tulisan dan surat-suratnya diterbitkan, termasuk:

• Cinta Bagaikan Bintang Jatuh (愛情はふる星のごとく : 獄中通信_{Aijō wa Furu Hoshi no Gotoku: Gokuchū Tsūshin}^{Bahasa Jepun}, 1946), koleksi surat-suratnya dari penjara kepada isteri dan anak perempuannya.
• Koleksi Karya Pilihan Ozaki Hotsumi Jilid 1 (尾崎秀實選集 第1巻_{Ozaki Hotsumi Senshū Dai 1-kan}^{Bahasa Jepun}, 1949).
• Koleksi Karya Ozaki Hotsumi (尾崎秀実著作集_{Ozaki Hotsumi Chosakushū}^{Bahasa Jepun}, 5 jilid, 1977-1979).
• Kabinet Konoe pada Malam Perang (開戦前夜の近衛内閣_{Kaisen Zen'ya no Konoe Naikaku}^{Bahasa Jepun}, 1994), yang mengandungi laporan situasi politik Ozaki.
• Laporan Sorge Incident (ゾルゲ事件 上申書_{Sorge Jiken Jōshinsho}^{Bahasa Jepun}, 2003).
• Koleksi Ulasan Semasa Ozaki Hotsumi: Asia Timur pada Zaman Perang China-Jepun (尾崎秀実時評集 : 日中戦争期の東アジア_{Ozaki Hotsumi Jihyōshū: Nicchū Sensō-ki no Higashi Ajia}^{Bahasa Jepun}, 2004).

Esei terakhirnya semasa perang, "Untuk Melawan Perang Besar Hingga Akhir" (大戦を最後まで戦い抜くために_{Taisen o Saigo made Tatakainuku Tame ni}^{Bahasa Jepun}), diterbitkan dalam isu November 1941 majalah Kaizō.

10. Penilaian dan Warisan

Penilaian terhadap Hotsumi Ozaki selepas perang terbahagi kepada dua pandangan utama: ada yang melihatnya sebagai seorang martir yang berjuang untuk perubahan sosial dan pandangan yang lebih luas, manakala yang lain mengkritiknya sebagai pengkhianat negara yang terlibat dalam aktiviti perisikan yang merosakkan.

11. Pengaruh

Ideologi dan aktiviti Hotsumi Ozaki, serta Insiden Sorge secara keseluruhan, mempunyai pengaruh yang ketara terhadap perkembangan akademik, gerakan sosial, dan pemikiran politik di Jepun dan di peringkat antarabangsa.

Secara akademik, analisis tajam Ozaki mengenai hubungan Sino-Jepun dan struktur masyarakat China terus dikaji dan diperdebatkan. Karya-karyanya, terutamanya yang diterbitkan selepas kematiannya, menjadi sumber penting untuk memahami konteks politik dan intelektual pada zaman pra-perang dan perang.

Dari segi gerakan sosial dan pemikiran politik, visi Ozaki tentang transformasi sosialis Jepun dan susunan Asia Timur yang lebih adil telah mempengaruhi pelbagai kumpulan. Walaupun beliau dihukum sebagai pengkhianat, pandangannya tentang keperluan Jepun untuk bersekutu dengan Kesatuan Soviet dan China untuk mengelakkan konflik dengan kuasa Barat, serta ideanya tentang komuniti pan-Asia yang dibebaskan dari imperialisme, terus menjadi titik rujukan dalam perdebatan mengenai hubungan antarabangsa dan transformasi masyarakat. Insiden Sorge itu sendiri menjadi kajian kes penting dalam bidang perisikan dan impak operasi rahsia terhadap dasar negara dan hubungan global. Perdebatan berterusan mengenai statusnya sebagai martir atau pengkhianat turut mencerminkan pengaruh berpanjangan ideologinya dalam membentuk perbincangan tentang identiti nasional dan keadilan sosial di Jepun pasca-perang.

12. Gambaran dalam Seni dan Media

Kehidupan dan tindakan Hotsumi Ozaki, serta Insiden Sorge secara keseluruhan, telah menjadi subjek inspirasi bagi pelbagai karya seni dan media, yang sering kali menyoroti dilema moral dan politik yang dihadapinya.

Antara gambaran terkenal dalam filem termasuk:

• Tiada Penyesalan untuk Belia Kita (No Regrets for Our Youth_{Tiada Penyesalan untuk Belia Kita}^{Bahasa Inggeris}), sebuah filem Jepun arahan Akira Kurosawa, yang secara longgar berdasarkan kisah Ozaki.
• Cinta Di Sebalik Bintang Jatuh (愛は降る星のかなたに_{Ai wa Furu Hoshi no Kanata ni}^{Bahasa Jepun}), sebuah filem tahun 1956 arahan Takeichi Saito, di mana watak yang diilhamkan oleh Ozaki (bernama Sakazaki Hidemi) dilakonkan oleh Masayuki Mori.
• Perisik Sorge (Spy Sorge_{Perisik Sorge}^{Bahasa Inggeris}), sebuah filem kerjasama Perancis-Jepun tahun 1961 arahan Yves Ciampi, dengan Akira Yamauchi melakonkan watak Ozaki.
• Perisik Sorge (Spy Sorge_{Perisik Sorge}^{Bahasa Inggeris}), sebuah filem tahun 2003 arahan Masahiro Shinoda, di mana Ozaki dilakonkan oleh Masahiro Motoki.

Dalam bidang teater, Kinoshita Junji menulis drama berjudul Seorang Jepun Bernama Otto (オットーと呼ばれる日本人_{Otto to Yobareru Nihonjin}^{Bahasa Jepun}), yang pertama kali dipersembahkan pada tahun 1962 oleh Gekidan Mingei dan telah dipentaskan beberapa kali sejak itu. Terjemahan bahasa Inggerisnya oleh Lawrence Rogers diterbitkan dalam Patriots and Traitors: Sorge and Ozaki: A Japanese Cultural Casebook pada tahun 2009.

Selain itu, terdapat juga karya-karya novel seperti Perisik Merah Sorge, Hotsumi Ozaki, dan Smedley (赤い諜報員 ゾルゲ、尾崎秀実、そしてスメドレー_{Akai Chōhōin Sorge, Ozaki Hotsumi, Soshite Smedley}^{Bahasa Jepun}) oleh Ota Naoki, yang diterbitkan pada tahun 2007. Karya-karya ini terus mengeksplorasi kompleksiti watak Ozaki dan impak tindakannya terhadap sejarah.