Jean de La Fontaine

1.1. Kehidupan Awal dan Pendidikan

La Fontaine dilahirkan di Château-Thierry di Champagne, Perancis, pada 8 Julai 1621. Bapanya ialah Charles de La Fontaine, seorang maître des eaux et forêts (sejenis timbalan renjer) bagi Duchy Château-Thierry, manakala ibunya ialah Françoise Pidoux. Kedua-dua belah keluarganya berasal dari kelas pertengahan provinsi tertinggi; walaupun bukan bangsawan, bapanya agak kaya. Dari kecil beliau telah hidup di tengah peperangan, mencintai pemandangan hutan dan binatang liar.

Jean, anak sulung, mendapat pendidikan di kolej (sekolah tatabahasa) Château-Thierry. Pada akhir zaman persekolahannya, beliau memasuki Oratory pada Mei 1641, dan seminari Saint-Magloire pada Oktober tahun yang sama. Namun, tempoh yang sangat singkat membuktikan kepadanya bahawa beliau telah tersalah memilih kerjaya. Beliau kemudiannya nampaknya mempelajari undang-undang dan dikatakan telah diterima sebagai seorang peguam. Beliau juga menghabiskan masa di Paris untuk belajar undang-undang dan sering menghadiri pertemuan penyair muda di Kumpulan Ksatria Meja Bulat (Table Ronde), di mana beliau bertemu dengan tokoh-tokoh seperti Pellisson, François Charpentier, dan Gédéon Tallemant des Réaux.

1.2. Kehidupan Keluarga

Pada tahun 1647, bapanya melepaskan jawatan renjernya kepada Jean dan mengatur perkahwinannya dengan Marie Héricart, seorang gadis berusia empat belas tahun, yang membawa mas kahwin sebanyak 20,000 livres. Marie digambarkan sebagai seorang yang cantik dan cerdas, tetapi pasangan itu tidak serasi. Tiada asas yang kukuh untuk skandal samar-samar mengenai kelakuannya, yang kebanyakannya timbul lama kemudian disebabkan gosip atau musuh peribadi La Fontaine. Apa yang boleh dikatakan dengan pasti terhadapnya ialah beliau seorang suri rumah yang cuai dan gemar membaca novel. La Fontaine sendiri sentiasa tiada di rumah, pastinya tidak ketat dalam hal kesetiaan perkahwinan, dan sangat teruk dalam urusan perniagaan sehingga urusannya menjadi sangat rumit, dan pemisahan harta benda kewangan (separation de biens) terpaksa berlaku pada tahun 1658. Ini adalah transaksi yang sangat mesra demi kepentingan keluarga; namun, secara beransur-ansur, pasangan itu, tanpa sebarang pertengkaran sebenar, berhenti tinggal bersama, dan sebahagian besar daripada empat puluh tahun terakhir kehidupan de la Fontaine, beliau tinggal di Paris sementara isterinya kekal di Château-Thierry, yang bagaimanapun, beliau kerap melawat. Seorang anak lelaki dilahirkan kepada mereka pada tahun 1653, dan dididik serta dijaga sepenuhnya oleh ibunya.

1.3. Kerjaya Sastera di Paris

Walaupun pada tahun-tahun awal perkahwinannya, La Fontaine nampaknya banyak berada di Paris, namun hanya sekitar tahun 1656 beliau menjadi pengunjung tetap ke ibu kota. Tugas-tugas jawatannya, yang hanya sesekali, serasi dengan ketidak-kediaman ini. Kerjaya sasteranya tidak bermula sehingga beliau berusia lebih tiga puluh tahun. Pembacaan karya François de Malherbe dikatakan pertama kali membangkitkan imaginasi puitis dalam dirinya, tetapi untuk beberapa waktu beliau hanya mencuba perkara-perkara kecil mengikut fesyen masa itu, seperti epigram, balada, dan rondeau.

Karya serius pertamanya ialah terjemahan atau adaptasi Eunuchus oleh Terence (1654). Pada masa ini, penaung penulisan Perancis ialah Nicolas Fouquet, Superintendent Kewangan, kepada siapa La Fontaine diperkenalkan oleh Jacques Jannart, seorang saudara isterinya. Beberapa orang yang mendekati Fouquet pulang dengan tangan kosong, dan La Fontaine tidak lama kemudian menerima pencen sebanyak 1,000 livres (1659), dengan syarat mudah iaitu sebuah salinan puisi untuk setiap resit suku tahun. Beliau juga memulakan campuran prosa dan puisi, bertajuk Le Songe de Vaux, mengenai rumah desa Fouquet yang terkenal, Vaux-le-Vicomte.

Pada masa ini, harta isterinya terpaksa dijamin secara berasingan kepadanya, dan beliau nampaknya secara beransur-ansur terpaksa menjual semua yang dimilikinya; tetapi, kerana beliau tidak pernah kekurangan penaung yang berkuasa dan murah hati, ini tidak begitu penting baginya. Pada tahun yang sama, beliau menulis sebuah balada, Les Rieurs du Beau-Richard, dan ini diikuti oleh banyak karya kecil puisi sesekali yang ditujukan kepada pelbagai tokoh dari raja ke bawah. Fouquet tidak disukai oleh raja dan ditangkap. La Fontaine, seperti kebanyakan anak didik sastera Fouquet, menunjukkan kesetiaan kepadanya dengan menulis elegi Pleurez, Nymphes de Vaux.

Pada masa ini, urusannya tidak begitu menjanjikan. Bapanya dan beliau telah mengambil gelaran esquire, yang mana mereka tidak berhak sepenuhnya, dan, beberapa edik lama mengenai perkara itu telah dikuatkuasakan, seorang pemberi maklumat memperoleh hukuman terhadap penyair yang mendendanya 2,000 livres. Walau bagaimanapun, beliau menemui pelindung baru dalam duke dan lebih-lebih lagi dalam Marie Anne Mancini, Duchess of Bouillon, atasan feudalnya di Château-Thierry, dan tiada lagi berita mengenai denda itu.

Beberapa ayat La Fontaine yang paling bersemangat ditujukan kepada duchess Marie Anne Mancini, anak bongsu perempuan Kardinal Mazarin, dan kemungkinan besar minat duke dan duchess terhadap Ludovico Ariosto ada kaitan dengan penulisan karya pertamanya yang benar-benar penting, buku pertama Contes, yang muncul pada tahun 1664. Beliau ketika itu berusia empat puluh tiga tahun, dan hasil cetakan sebelumnya agak remeh, walaupun banyak karyanya diedarkan dalam bentuk manuskrip lama sebelum diterbitkan secara rasmi.

Sekitar masa inilah kuartet Rue du Vieux Colombier, yang begitu terkenal dalam sejarah sastera Perancis, dibentuk. Ia terdiri daripada La Fontaine, Jean Racine, Nicolas Boileau-Despréaux, dan Molière, yang terakhir hampir sebaya dengan La Fontaine, manakala dua yang lain jauh lebih muda. Jean Chapelain juga merupakan sejenis orang luar dalam kumpulan tersebut. Terdapat banyak anekdot, beberapa daripadanya jelas apokrif, mengenai pertemuan-pertemuan ini. Yang paling ciri mungkin adalah yang menyatakan bahawa salinan Pucelle Chapelain yang malang sentiasa tergeletak di atas meja, sejumlah baris daripadanya adalah hukuman yang ditetapkan untuk kesalahan terhadap kumpulan itu. Kumpulan ini menyediakan, di bawah nama samaran, watak-watak versi La Fontaine bagi kisah Cupid and Psyche, yang, bagaimanapun, bersama Adonis, tidak dicetak sehingga tahun 1669.

Sementara itu, penyair itu terus mencari rakan-rakan. Pada tahun 1664, beliau dilantik secara rasmi dan disumpah sebagai gentleman kepada duchess dowager of Orléans, dan ditempatkan di Istana Luxembourg di Paris. Beliau masih mengekalkan jawatan renjernya, dan pada tahun 1666 terdapat sesuatu seperti teguran daripada Jean-Baptiste Colbert yang mencadangkan agar beliau menyiasat beberapa amalan buruk di Château-Thierry. Pada tahun yang sama muncul buku kedua Contes, dan pada tahun 1668 enam buku pertama Fables, dengan lebih banyak lagi kedua-dua jenis pada tahun 1671. Pada tahun terakhir ini, satu contoh pelik tentang kepatuhan penyair itu terhadap sebarang pengaruh ditunjukkan oleh perkhidmatannya, atas permintaan ahli Port-Royal-des-Champs, sebagai editor sebuah jilid puisi suci yang didedikasikan kepada Armand de Bourbon, prince de Conti.

Setahun kemudian, situasinya, yang telah agak makmur untuk beberapa waktu, menunjukkan tanda-tanda berubah menjadi lebih buruk. Duchess of Orléans meninggal dunia, dan beliau nampaknya terpaksa melepaskan jawatan renjernya, mungkin menjualnya untuk membayar hutang. Tetapi selalu ada rezeki untuk La Fontaine. Marguerite de la Sablière, seorang wanita yang sangat cantik, mempunyai kuasa intelektual yang besar dan berwatak tinggi, menjemputnya untuk tinggal di rumahnya, di mana beliau tinggal selama kira-kira dua puluh tahun. Beliau nampaknya tidak mempunyai masalah langsung mengenai urusannya selepas itu; dan dapat menumpukan dirinya kepada dua jenis puisinya yang berbeza, serta kepada komposisi teater.

1.4. Keahlian Académie française

Pada tahun 1682, pada usia lebih enam puluh tahun, beliau diiktiraf sebagai salah seorang tokoh sastera terkemuka Perancis. Madame de Sévigné, salah seorang pengkritik sastera yang paling berwibawa pada masa itu, dan tidak mudah memuji perkara baru, telah menyatakan koleksi kedua Fables beliau yang diterbitkan pada musim sejuk 1678 sebagai "ilahi"; dan hampir pasti ini adalah pendapat umum. Oleh itu, tidak munasabah bagi beliau untuk mengemukakan dirinya kepada Académie française, dan, walaupun subjek Contes beliau tidak begitu sesuai untuk memujuk perhimpunan yang sopan itu, sementara kesetiaannya kepada Fouquet dan kepada lebih daripada seorang wakil parti Frondeur lama menjadikannya dicurigai oleh Colbert dan raja, kebanyakan ahli adalah rakan peribadinya.

Beliau pertama kali dicadangkan pada tahun 1682, tetapi ditolak untuk Marquis de Dangeau. Pada tahun berikutnya, Colbert meninggal dunia dan La Fontaine sekali lagi dicalonkan. Boileau juga seorang calon, tetapi undian pertama memberikan fabulis itu enam belas undi berbanding hanya tujuh untuk pengkritik. Raja, yang persetujuannya diperlukan, bukan sahaja untuk pemilihan tetapi untuk undian kedua sekiranya gagal memperoleh majoriti mutlak, tidak berpuas hati, dan pemilihan itu dibiarkan tertangguh. Walau bagaimanapun, kekosongan lain berlaku beberapa bulan kemudian, dan Boileau telah dipilih untuk kekosongan ini. Raja segera meluluskan pilihan itu dengan penuh semangat, sambil menambah, "Vous pouvez incessamment recevoir La Fontaine, il a promis d'etre sage" (Anda boleh segera menerima La Fontaine, beliau telah berjanji untuk menjadi bijak).

Kemasukannya secara tidak langsung menjadi punca satu-satunya pertengkaran sastera serius dalam hidupnya. Pertikaian berlaku antara akademi dan salah seorang ahlinya, Antoine Furetière, mengenai kamus Perancis yang terakhir, yang diputuskan sebagai pelanggaran hak istimewa korporat akademi. Furetière, seorang yang berkebolehan tinggi, menyerang dengan pahit mereka yang dianggapnya sebagai musuhnya, dan antaranya La Fontaine, yang Contesnya yang malang menjadikannya sangat terdedah, koleksi kedua kisah-kisah ini telah menjadi subjek kecaman polis. Walau bagaimanapun, kematian pengarang Roman Bourgeois menamatkan pertengkaran ini.

Tidak lama kemudian, La Fontaine turut serta dalam satu lagi peristiwa yang lebih terkenal, pertengkaran terkenal Pertengkaran Antara Orang Lama dan Orang Moden di mana Boileau dan Charles Perrault adalah ketua, dan di mana La Fontaine (walaupun beliau telah dipilih secara khusus oleh Perrault untuk perbandingan yang lebih baik dengan Aesop dan Phaedrus) memihak kepada pihak Lama. Pada masa yang sama (1685-1687), beliau berkenalan dengan tuan rumah dan pelindung terakhirnya, Monsieur dan Madame d'Hervart, dan jatuh cinta dengan seorang Madame Ulrich tertentu, seorang wanita yang mempunyai kedudukan tetapi berwatak meragukan. Perkenalan ini disertai dengan keakraban yang tinggi dengan Vendôme, Chaulieu dan kumpulan libertin Temple yang lain; tetapi, walaupun Madame de la Sablière telah lama menyerahkan dirinya hampir sepenuhnya kepada kerja-kerja kebajikan dan latihan keagamaan, La Fontaine terus menjadi penghuni rumahnya sehingga kematiannya pada tahun 1693. Apa yang berlaku seterusnya diceritakan dalam salah satu cerita yang paling terkenal di antara banyak cerita yang berkaitan dengan sifat keanak-anakannya. Hervart, setelah mendengar berita kematian itu, segera pergi mencari La Fontaine. Beliau bertemu dengannya di jalan dalam kesedihan yang mendalam, dan memintanya untuk menjadikan rumahnya sebagai tempat tinggalnya. "J'y allais" (Saya dalam perjalanan ke sana) adalah jawapan La Fontaine.

1.5. Tahun-tahun Akhir dan Keinsafan Agama

Pada tahun 1692, penulis itu telah menerbitkan edisi semakan Contes, walaupun beliau mengalami penyakit yang teruk. Pada tahun yang sama, La Fontaine memeluk agama Kristian. Seorang paderi muda, M. Poucet, cuba memujuknya mengenai ketidaksesuaian Contes dan dikatakan bahawa kemusnahan sebuah drama baru diminta dan diserahkan sebagai bukti taubat. La Fontaine menerima Viaticum, dan pada tahun-tahun berikutnya beliau terus menulis puisi dan fabel.

1.6. Kematian

Sebuah kisah menceritakan tentang Duke Burgundy muda, murid François Fénelon, yang ketika itu baru berusia sebelas tahun, menghantar 50 louis kepada La Fontaine sebagai hadiah atas inisiatifnya sendiri. Tetapi, walaupun La Fontaine pulih buat sementara waktu, beliau telah lemah oleh usia dan keuzuran, dan tuan rumah barunya terpaksa merawat daripada menghiburkannya, yang mereka lakukan dengan sangat teliti dan baik hati. Beliau melakukan sedikit lagi kerja, menyelesaikan Fablesnya antara lain; tetapi beliau tidak hidup lebih daripada dua tahun selepas Madame de la Sablière, meninggal dunia pada 13 April 1695 di Paris, pada usia tujuh puluh tiga tahun. Apabila Perkuburan Père Lachaise dibuka di Paris, jenazah La Fontaine dipindahkan ke sana. Isterinya hidup hampir lima belas tahun lebih lama daripadanya.

1.7. Anekdot dan Personaliti

Keperibadian La Fontaine yang ingin tahu, seperti beberapa tokoh sastera lain, telah diabadikan dalam sejenis legenda oleh tradisi sastera. Pada usia muda, ketiadaan fikirannya dan sikap acuh tak acuh terhadap urusan perniagaan telah menjadi subjek bagi Gédéon Tallemant des Réaux. Tokoh-tokoh sezaman kemudiannya membantu mengembangkan kisah itu, dan abad ke-18 akhirnya menerimanya; anekdot-anekdot ini termasuk: La Fontaine bertemu anaknya, diberitahu siapa anaknya, dan berkata, "Ah, ya, saya sangka saya pernah melihatnya di suatu tempat!"; beliau berkeras untuk berlawan duel dengan seorang peminat isterinya, dan kemudian dengan gembira memohon orang yang sama untuk melawat rumahnya seperti biasa; beliau pergi ke majlis dengan stokingnya terbalik; dan sebagainya-dengan, sebagai kontras, kisah-kisah lain tentang kegugupan dan kesenyapannya, jika bukan kekasaran yang jelas, dalam majlis.

Perlu diingat, sebagai ulasan mengenai gambaran tidak menyenangkan oleh Jean de La Bruyère, bahawa La Fontaine adalah rakan istimewa dan sekutu Isaac de Benserade, musuh sastera utama La Bruyère. Tetapi setelah semua pengurangan, banyak yang akan kekal, terutamanya apabila diingat bahawa salah satu sumber utama untuk anekdot-anekdot ini ialah Louis Racine, seorang lelaki yang memiliki kecerdasan dan nilai moral, dan yang menerimanya daripada bapanya, rakan rapat La Fontaine selama lebih tiga puluh tahun. Mungkin yang paling berbaloi untuk dicatat daripada semua kisah ini adalah salah satu kisah kuartet Vieux Colombier, yang menceritakan bagaimana Molière, ketika Racine dan Boileau sedang menguji kecerdasan mereka terhadap le bonhomme atau le bon (kedua-dua gelaran ini digunakan untuk La Fontaine secara akrab), berkata kepada seorang pemerhati, "Nos beaux esprits ont beau faire, ils n'effaceront pas le bonhomme." (Tidak kira betapa kerasnya minda berbakat kita mencuba, mereka tidak akan dapat melenyapkan lelaki itu.) Mereka tidak dapat.

2.1. Fabel

Penerbitan dua belas buku Fabel La Fontaine berlangsung dari tahun 1668 hingga 1694. Kisah-kisah dalam enam buku pertama kebanyakannya berasal dari Aesop dan Horace dan diceritakan dengan ringkas dalam puisi bebas. Koleksi pertamanya, Fables Choisies, diterbitkan pada tahun 1668 dan mengandungi 124 fabel. Kisah-kisah dalam edisi-edisi kemudian sering diambil dari sumber-sumber yang lebih baru atau dari terjemahan kisah-kisah Timur, termasuk dari Panchatantra (sastera India kuno), dan diceritakan dengan lebih panjang lebar. Walaupun karya-karya awal ini merujuk kepada Aesop dalam judulnya, ia mengumpulkan banyak fabel dari sumber-sumber yang lebih baru. Antara yang terkemuka ialah Ysopet (1190) oleh Marie de France dan Les Fables du très ancien Esope, mises en rithme françoise (1542) oleh Gilles Corrozet.

Ayat-ayat yang kelihatan mudah ini mudah dihafal, namun menunjukkan wawasan mendalam tentang sifat manusia. Banyak baris telah menjadi frasa standard dalam bahasa Perancis, seringkali bersifat peribahasa. Fabel-fabel ini juga dibezakan oleh ambivalensinya yang kadang-kadang ironis. Fabel "Pengukir dan Patung Jupiter" (IX.6), contohnya, kelihatan seperti satira terhadap takhayul, tetapi kesimpulan moralnya bahawa "Semua manusia, sejauh yang mereka mampu,/Mencipta realiti dari mimpi" mungkin juga boleh diterapkan kepada agama secara keseluruhan.

Fabel-fabelnya mencerminkan kritikan sosial yang tajam terhadap masyarakat Perancis pada zamannya, terutamanya terhadap monarki dan golongan bangsawan. Beliau menggunakan watak-watak haiwan untuk melambangkan pelbagai jenis manusia dan tingkah laku mereka, membolehkan beliau menyampaikan mesej-mesej moral dan satir tanpa secara langsung menyinggung pihak berkuasa. Fabel-fabel terkenal termasuk "Cengkerik dan Semut" (La Cigale et la Fourmi), "Gagak dan Musang" (Le Corbeau et le Renard), "Serigala dan Anak Domba" (Le Loup et l'Agneau), "Kematian dan Pemotong Kayu" (La Mort et le Bûcheron), "Musang dan Anggur" (Le Renard et les Raisins), "Ayam Jantan dan Musang" (Le Coq et le Renard), "Orang Tua dan Anak-anaknya" (Le Vieillard et ses Enfants), "Ayam Betina Bertelur Emas" (La Poule aux Œufs d'Or), "Anjing yang Melepaskan Tulang untuk Bayangan" (Le Chien qui lâche sa proie pour l'ombre), "Pengebumian Singa" (Les Obsèques de la Lionne), dan "Majlis Tikus" (Le Conseil des Rats). Fabel "Menarik Kacang dari Api" (Le Singe et le Chat) juga merupakan salah satu karyanya yang terkenal.

2.2. Cerita (Contes) dan Karya Lain

Bahagian kedua karyanya, cerita-cerita (Contes et nouvelles en vers), pada suatu masa hampir sama popular dan penulisannya meliputi tempoh yang lebih panjang. Yang pertama diterbitkan pada tahun 1664 dan yang terakhir muncul secara anumerta. Ia khususnya ditandai dengan nada licik dan licentious.

La Fontaine juga menulis drama dan novel. Antara karya novelnya yang penting ialah Tình yêu của Psyché và chàng trai trẻ (Les Amours de Psyché et de Cupidon), yang diterbitkan pada tahun 1669. Karya ini menggabungkan prosa dan puisi dalam bentuk kisah mitologi. Beliau juga menulis Adonis dan Xise. Pada tahun 1674, La Fontaine mula bekerjasama dalam genre opera dengan komposer Jean-Baptiste Lully.

2.3. Gaya Sastera dan Tema

Gaya penulisan La Fontaine dicirikan oleh puisinya yang unik, jenaka, satira, penggunaan komentar sosial, dan tema-tema berulang yang terdapat dalam penulisannya. Beliau sering menggunakan bahasa sehari-hari dan dialek tempatan, menjadikan karyanya mudah diakses oleh pelbagai lapisan masyarakat. Beliau juga terkenal dengan keupayaannya untuk mengubahsuai dan memperbaharui kisah-kisah lama, memberikan mereka sentuhan moden dan relevan dengan zamannya.

Karya-karyanya kaya dengan pemerhatian tentang sifat manusia, seringkali menunjukkan kebijaksanaan dan ironi. Beliau menyukai alam semula jadi dan kebebasan, dan ini tercermin dalam penggunaan haiwan sebagai watak utama dalam fabelnya. Beliau juga menunjukkan belas kasihan yang mendalam terhadap golongan miskin dan tertindas. Penulisannya mencerminkan pengetahuan yang luas tentang alam semula jadi dan masyarakat, serta pergaulan luas dengan golongan intelektual bebas. Beliau hidup secara bebas dan tidak begitu menyukai kehidupan istana seperti kebanyakan penulis Klasikisme lain, mungkin sebab itu beliau tidak disukai oleh Louis XIV dari Perancis.

Gaya puitis La Fontaine yang ringan, fleksibel, berpengetahuan luas, lucu, cerdas, dan juga bersifat impian serta bebas. Puisi-puisinya mempunyai ciri kebangsaan yang mendalam dan merupakan simbol budaya Perancis.

3.1. Gambaran dalam Seni dan Media

Sejak zaman hidupnya, La Fontaine telah digambarkan oleh tiga pelukis potret terkemuka. Pada usia 63 tahun, sempena penerimaannya ke Académie française pada tahun 1684, beliau digambarkan oleh Hyacinthe Rigaud. Nicolas de Largillière melukisnya pada usia 73 tahun, dan potret ketiga dikaitkan dengan François de Troy.

Dua pengukir kontemporari membuat patung dada La Fontaine. Patung Jean-Jacques Caffieri dipamerkan di Salon 1779 dan kemudian diberikan kepada Comédie Française; patung Jean-Antoine Houdon bertarikh 1782. Terdapat dua versi oleh Houdon, satu kini di Muzium Seni Philadelphia, dan satu lagi di istana bekas penaungnya Fouquet di Vaux-le-Vicomte.

Di Paris terdapat patung marmar bersaiz penuh oleh Pierre Julien, kini di Muzium Louvre, yang ditempah pada tahun 1781 dan dipamerkan di Salon 1785. Penulis itu digambarkan dalam jubah besar, duduk dalam kontemplasi di atas pokok yang berbelit-belit yang di atasnya terdapat pokok anggur dengan buah anggur memanjat. Di lututnya terdapat manuskrip fabel musang dan anggur, manakala di kakinya seekor musang duduk di atas topinya dengan kakinya di atas jilid terikat kulit, memandang ke arahnya. Model porselin berskala kecil dibuat oleh kilang porselin Sèvres dan dalam porselin polikrom oleh kilang porselin Frankenthal. Pada abad berikutnya, model kecil dibuat daripada patung gangsa oleh Etienne Marin Melingue, yang dipamerkan di Paris pada tahun 1840 dan di London pada tahun 1881. Dalam patung ini, penyair itu bersandar dengan penuh pemikiran pada sebuah batu, topi di tangan. Juga di Cour Napoléon di Istana Louvre adalah patung batu berdiri tahun 1857 oleh Jean-Louis Jaley.

Satu lagi monumen peringatan untuk La Fontaine didirikan di kepala Jardin du Ranelagh di Paris pada tahun 1891. Patung dada gangsa yang direka oleh Achille Dumilâtre dipamerkan di Exposition Universelle (1889) sebelum diletakkan di atas alas batu tinggi yang dikelilingi oleh pelbagai figura dari fabel. Karya itu dileburkan, seperti banyak yang lain semasa Perang Dunia II, tetapi digantikan pada tahun 1983 oleh patung berdiri Charles Correia yang menggambarkan fabulis itu memandang ke bawah ke arah musang dan gagak di tangga dan alas di bawahnya.


Terdapat lebih banyak patung di Château-Thierry, bandar kelahiran penyair itu. Yang paling menonjol ialah patung berdiri oleh Charles-René Laitié, yang ditempah atas perintah Louis XVIII dari Perancis sebagai hadiah kepada bandar itu. Ia secara rasmi diletakkan di sebuah dataran yang menghadap ke Sungai Marne pada tahun 1824. Semasa Pertempuran Marne Kedua, ia rosak dan kemudian dipindahkan di sekitar bandar. Kini telah dibaiki, kedudukannya sekarang adalah di dataran di hadapan bekas rumah penyair itu. Di kakinya, perlumbaan antara Kura-kura dan Arnab sedang berlangsung. Rumah itu sendiri kini telah diubah menjadi muzium, di luar muzium itu berdiri patung bersaiz sebenar yang dicipta oleh Bernard Seurre. Di dalam muzium itu terdapat patung dada tanah liat La Fontaine oleh Louis-Pierre Deseine.

Bukti lanjut populariti La Fontaine yang berterusan ialah kemunculannya pada kad permainan dari tahun kedua Revolusi Perancis. Dalam pek ini, kerabat diraja digantikan oleh pemikir bebas rasionalis yang dikenali sebagai Philosophes, dan fabulis yang ironis itu muncul sebagai Raja Spades. Beliau tidak kurang popular pada Pemulihan Bourbon, seperti yang dibuktikan oleh komisen diraja patungnya. Selain itu, terdapat pingat peringatan gangsa tahun 1816 yang menggambarkan kepala penyair itu, yang direka oleh Jacques-Édouard Gatteaux, dalam siri Tokoh Agung Perancis. Baru-baru ini terdapat pandangan sampingan beliau dalam siri Histoire de France.

Kepala La Fontaine juga muncul pada syiling 100 FRF untuk memperingati ulang tahun ke-300 kematiannya, di belakangnya fabel musang dan gagak digambarkan. Peringatan lain pada tahun itu termasuk jalur setem fabel 2.8 EUR, di mana dalam folder komposit muncul potret yang boleh ditanggalkan tanpa mata wang. Pada tahun 1995, asteroid 5780 Lafontaine dinamakan sempena beliau.

Kemunculan lain pada setem pos termasuk isu 55 sentim tahun 1938, dengan medalion fabel Serigala dan Anak Domba di bawahnya; dan setem Monaco 50 sen yang memperingati ulang tahun ke-350 kelahiran La Fontaine pada tahun 1971, di mana kepala dan bahu fabulis itu muncul di bawah beberapa watak yang lebih terkenal yang ditulisnya.

Gambaran fiksyen telah mengikuti pandangan fesyen tentang La Fontaine pada zaman mereka. Sebagai watak kecil dalam novel Alexandre Dumas The Vicomte of Bragelonne, beliau muncul sebagai seorang bangsawan yang kekok dan pelupa di istana Nicolas Fouquet. Walau bagaimanapun, dalam filem 2007 Jean de La Fontaine - le défi, penyair itu menentang pemerintahan Louis XIV dari Perancis yang mutlak selepas kejatuhan Fouquet.

3.2. Pengaruh Budaya dan Kaitan Berterusan

Karya La Fontaine telah memberikan pengaruh yang besar terhadap bahasa Perancis, dengan banyak frasa dan peribahasa dari fabelnya yang telah diserap ke dalam perbendaharaan kata seharian. Beliau juga memainkan peranan penting dalam pendidikan di Perancis, di mana hampir semua pelajar sekolah rendah diwajibkan menghafal beberapa fabelnya. Ini menjadikan beliau seorang penulis yang dikenali dan tidak akan dilupakan oleh setiap orang Perancis.

Populariti dan relevansinya yang berterusan kepada pembaca moden terbukti melalui pelbagai penghormatan dan adaptasi karyanya. Pada 8 Julai 2011, sempena ulang tahun ke-390 kelahirannya, beliau telah diberi penghormatan oleh Google Doodle. Di Vietnam, Nguyễn Văn Vĩnh adalah penterjemah yang memperkenalkan nama La Fontaine ke dalam sastera Vietnam melalui banyak puisi adaptasi, dan beliau mengubah suai nama La Fontaine menjadi Lã Phụng Tiên (Lã Phụng Tiên^{Bahasa Vietnam}).

Karya-karya La Fontaine tetap relevan hingga kini kerana ia secara realistik mencerminkan aspek-aspek negatif dan situasi masyarakat pada zamannya, yang masih mempunyai nilai moral dan sosial yang mendalam. Masyarakat haiwan dalam fabelnya melambangkan masyarakat Perancis pada zaman La Fontaine hidup, dengan pelbagai peringkat dan kelas, serta konflik yang mendedahkan sifat sebenar masyarakat tersebut. La Fontaine telah menjadi penulis yang akrab bagi semua peringkat usia dan zaman, dan sehingga kini, puisi-puisinya masih mengekalkan nilai kontemporari yang mendalam. Siri syiling lain di mana beliau muncul ialah sambutan tahun baru lunar (Cina) tahunan Fables de La Fontaine. Dikeluarkan sejak tahun 2006, syiling bullion ini mempunyai potretnya di belakang dan di muka setiap tahun haiwan zodiak tertentu.

Selain itu, seekor kuda lumba Jepun bernama La Fontaines yang aktif pada awal 1980-an dinamakan sempena beliau, walaupun terdapat kesilapan ejaan dalam pendaftaran nama kuda tersebut.