1. Kehidupan Awal dan Latar Belakang
Mark Inglis dilahirkan di Geraldine dan menamatkan pengajian di Lincoln University sebelum memulakan kerjaya sebagai pendaki gunung profesional.
1.1. Zaman Kanak-kanak dan Pendidikan
Mark Joseph Inglis dilahirkan pada 27 September 1959, di Geraldine, New Zealand. Beliau melanjutkan pengajian di Lincoln University, New Zealand, di mana beliau memperoleh ijazah dalam biokimia manusia. Selepas menamatkan pengajian, Inglis terlibat dalam penyelidikan mengenai leukemia, menunjukkan minat awalnya dalam bidang sains dan penyelidikan.
1.2. Kerjaya Awal sebagai Pendaki Gunung
Sebelum kemalangan yang mengubah hidupnya, Inglis telah memulakan kerjaya profesionalnya sebagai seorang pendaki gunung. Pada tahun 1979, beliau bekerja sebagai pendaki penyelamat dan penyelamat di Aoraki / Mount Cook National Park, sebuah taman negara yang terkenal dengan pemandangan gunung-ganang yang mencabar di New Zealand. Pengalaman awal ini membina kemahiran dan ketahanan yang diperlukan untuk menghadapi cabaran ekstrem dalam pendakian gunung.
2. Insiden Aoraki/Mount Cook 1982
Pada November 1982, Mark Inglis dan rakan pendakiannya, Philip Doole, menghadapi situasi hidup mati yang serius di Aoraki / Mount Cook. Mereka terperangkap di dalam sebuah gua salji selama 13 atau 14 hari akibat ribut salji yang teruk. Usaha menyelamat kedua-dua pendaki ini menjadi tumpuan utama media di New Zealand pada masa itu.
Semasa menunggu penyelamatan, kedua-dua kaki Inglis dan Doole mengalami radang dingin yang teruk. Berikutan penyelamatan mereka, Inglis terpaksa menjalani pemotongan kedua-dua kakinya, 14 cm di bawah lutut. Insiden ini menandakan satu titik perubahan drastik dalam hidupnya, tetapi ia juga menjadi permulaan perjalanan ketahanan dan pencapaian luar biasa.
3. Kerjaya dan Pencapaian Pasca-Amputasi
Selepas kehilangan kedua-dua kakinya, Mark Inglis menunjukkan daya tahan yang luar biasa dan meneruskan kerjaya yang pelbagai, mencapai kejayaan dalam sukan dan pendakian gunung, sekali gus menjadi inspirasi kepada ramai.
3.1. Kerjaya Berbasikal Paralimpik
Inglis tidak membiarkan amputasi kakinya menghalang beliau daripada menceburi sukan. Beliau beralih kepada sukan Paralimpik sebagai seorang penunggang basikal yang berjaya. Pada Sukan Paralimpik Musim Panas 2000 di Sydney, Inglis memenangi pingat perak dalam acara 1 km uji masa dalam sukan lumba basikal trek. Pencapaian ini menunjukkan keazaman beliau untuk terus bersaing di peringkat tertinggi, meskipun dengan cabaran fizikal yang besar.
3.2. Kembali ke Pendakian Gunung
Tidak lama selepas kecederaannya, Inglis mengambil keputusan untuk kembali kepada pendakian gunung, aktiviti yang dicintainya. Keputusan ini memerlukan kekuatan mental dan fizikal yang luar biasa, serta inovasi dalam penggunaan kaki palsu.
3.2.1. Pendakian Semula Aoraki/Mount Cook
Pada 7 Januari 2002, Inglis berjaya mendaki semula Aoraki / Mount Cook, gunung yang sama di mana beliau kehilangan kakinya dua puluh tahun sebelumnya. Pendakian ini dilakukan dengan bantuan kaki palsu dan merupakan simbolik kepada keazaman dan kemampuannya untuk mengatasi cabaran. Cubaan sebelumnya untuk mendaki semula gunung tersebut telah terhalang oleh masalah dengan kaki palsunya. Kejayaan pendakian semula ini didokumentasikan dalam filem bertajuk No Mean Feat: The Mark Inglis Story.
3.2.2. Pendakian Cho Oyu
Pada 27 September 2004, Inglis mencapai satu lagi mercu tanda pendakian apabila beliau berjaya mendaki Cho Oyu bersama tiga pendaki lain. Dengan ketinggian melebihi 8.00 K m, Cho Oyu merupakan gunung keenam tertinggi di dunia. Kejayaan ini menjadikan Inglis sebagai orang kedua dengan amputasi dua kaki yang berjaya mendaki gunung setinggi lebih 8.00 K m.
3.2.3. Pendakian Puncak Everest
Pencapaian paling bersejarah Mark Inglis dalam pendakian gunung berlaku pada 15 Mei 2006, apabila beliau menjadi orang pertama dengan amputasi kedua-dua kaki yang berjaya mencapai puncak Gunung Everest, gunung tertinggi di dunia. Pendakian ini mengambil masa selama 40 hari.
Semasa proses aklimatisasi pada ketinggian 6.40 K m, Inglis mengalami insiden di mana sauh tali tetap (fixed-line anchor) gagal berfungsi, menyebabkan beliau jatuh dan salah satu kaki palsu gentian karbonnya patah dua. Kaki palsu tersebut telah dibaiki sementara menggunakan pita pelekat sebelum kaki palsu ganti dibawa naik dari kem induk. Ekspedisi Everest Inglis didokumentasikan untuk siri Discovery Channel yang berjudul Everest: Beyond the Limit. Laman web rasmi ekspedisi 2006 ke Gunung Everest boleh diakses di [http://www.legsoneverest.com/ legsoneverest.com].
4. Kontroversi David Sharp
Salah satu aspek paling kontroversi dalam kerjaya Mark Inglis adalah insiden yang berlaku semasa pendakian Everest beliau pada tahun 2006, yang melibatkan kematian pendaki British, David Sharp.
4.1. Insiden di Everest
Semasa mendaki Gunung Everest, Inglis dan sekumpulan 18 pendaki lain terserempak dengan pendaki British, David Sharp, yang berada dalam keadaan tertekan dan kesukaran. Walaupun demikian, Inglis dan pasukannya terus mendaki ke puncak, satu keputusan yang secara tidak langsung dianggap telah menyebabkan kematian Sharp. Sharp meninggal dunia kemudian.
Inglis telah dikritik hebat atas keputusannya ini oleh ramai pihak, termasuk Sir Edmund Hillary, seorang legenda pendaki Everest. Sir Edmund berpendapat bahawa Inglis seharusnya meninggalkan cubaan untuk ke puncak demi membantu rakan pendaki. Inglis menolak kritikan ini dengan mendakwa bahawa keputusan tersebut sebenarnya dibuat oleh ketua ekspedisi, Russell Brice, yang berada di kem induk. Beliau juga menyatakan, "masalahnya ialah pada ketinggian 8.50 K m sangat sukar untuk memastikan diri sendiri terus hidup, apatah lagi orang lain." Beberapa pendaki lain bersetuju dengan penilaian ini, mendakwa sedikit yang boleh dilakukan untuk seseorang yang sakit tenat pada ketinggian sedekat itu dengan puncak. Walau bagaimanapun, Phil Ainslie, seorang pendaki gunung dan saintis di Universiti Otago, menyatakan bahawa adalah mungkin untuk menyedarkan semula Sharp dengan oksigen botol dan membawanya ke tempat selamat.
Ketua ekspedisi Russell Brice kemudiannya menyangkal kenyataan Inglis. Dalam satu kenyataan melalui e-mel kepada Associated Press pada 10 Jun, Brice menyatakan beliau hanya mengetahui David Sharp dalam kesukaran apabila pasukannya menghubungi beliau melalui radio semasa dalam perjalanan turun. Brice menerima banyak mesej radio pada malam tersebut, dan log penuh telah disimpan. Tiada rekod panggilan daripada Mark Inglis. Ini juga disokong oleh rakaman video lengkap dari Discovery Channel. Kumpulan Inglis terus ke puncak, melewati David Sharp yang mereka tahu masih hidup, tanpa menawarkan sebarang bantuan. Sharp berada dalam keadaan yang sangat kritikal. Semasa perjalanan turun, beberapa jam kemudian, kumpulan itu mendapati Sharp hampir meninggal dunia. Rakan pendaki Inglis, Maxime Chaya (atau Max), dan rakan pendakian Sherpa Chaya cuba membantu David Sharp, tetapi tidak berhasil. Inglis sendiri tidak memberikan bantuan semasa perjalanan turun.
4.2. Reaksi Awam dan Profesional
Insiden David Sharp mencetuskan kritikan meluas dan perbahasan etika yang sengit dalam komuniti pendaki gunung antarabangsa dan di mata umum. Kritikan dari tokoh-tokoh terkemuka seperti Sir Edmund Hillary, serta percanggahan kenyataan daripada ketua ekspedisi Russell Brice, menyemarakkan lagi perdebatan mengenai tanggungjawab moral pendaki di zon kematian. Perdebatan ini menyorot isu etika yang lebih luas, iaitu sama ada pencapaian peribadi wajar diutamakan berbanding kehidupan manusia dalam persekitaran ekstrem.
5. Aktiviti Lain dan Peranan Awam
Selain daripada pencapaiannya dalam pendakian gunung dan sukan, Mark Inglis juga terlibat dalam pelbagai aktiviti lain dan memegang beberapa peranan awam.
5.1. Penyelidikan dan Pembuatan Wain
Dengan latar belakang dalam bidang biokimia, Inglis pernah terlibat dalam penyelidikan leukemia. Beliau juga mempunyai minat dan penglibatan yang mendalam dalam industri wain. Selain itu, beliau telah mengembangkan rangkaian minuman sukan dan gel tenaga sendiri yang dikenali sebagai PeakFuel.
5.2. Pengucapan Motivasi dan Kerja Amal
Mark Inglis dikenali sebagai seorang penceramah motivasi yang diminati, berkongsi kisah ketahanan dan pencapaiannya untuk memberi inspirasi kepada khalayak ramai. Di samping itu, beliau turut terlibat secara aktif dalam kerja-kerja amal. Beliau adalah duta muhibah untuk Everest Rescue Trust dan juga merupakan pengasas Limbs4All, sebuah amanah amal yang berpangkalan di New Zealand yang bertujuan untuk membantu individu kurang upaya. Maklumat lanjut mengenai Limbs4All boleh didapati di [http://www.legsoneverest.com/chartity.htm Limbs4All]. Laman web rasmi beliau ialah [https://www.markinglis.co.nz/ markinglis.co.nz].
6. Karya Penulisan
Mark Inglis telah mengarang beberapa buah buku yang mendokumentasikan pengalamannya yang luar biasa dan pandangannya tentang kehidupan.
- No Mean Feat (2002): Buku ini menceritakan pengalamannya terperangkap dan diselamatkan dari Gunung Cook, kejayaan pendakiannya semula ke gunung yang sama pada tahun 2002, serta usaha beliau dalam Sukan Paralimpik.
- To the Max: a Teen Reader's Version of No Mean Feat (2003): Versi buku pertamanya yang disesuaikan untuk pembaca remaja.
- Off The Front Foot (2003): Karya ini menawarkan pandangan beliau mengenai cara menghadapi aspek positif dan negatif dalam kehidupan.
- No Legs on Everest (2006): Buku ini merupakan catatan terperinci mengenai pendakiannya ke Gunung Everest, termasuk pendakiannya ke Cho Oyu.
7. Kehidupan Peribadi
Mark Inglis kini menetap di Hanmer Springs, New Zealand, bersama isterinya, Anne, dan tiga orang anak mereka. Pada tahun 2007, beliau telah diberi penghormatan dalam rancangan televisyen TVNZ This Is Your Life. Beliau juga muncul dalam rancangan panel New Zealand 7 Days pada tahun 2024.
8. Penghargaan dan Anugerah
Atas sumbangan dan pencapaiannya yang signifikan, Mark Inglis telah menerima beberapa penghargaan dan anugerah penting:
- Pegawai Perintah Merit New Zealand (ONZM)**: Beliau dilantik sebagai Pegawai Perintah Merit New Zealand dalam Senarai Kepujian Hari Keputeraan Ratu dan Jubli Emas 2002 (sumber lain menyatakan 2003) atas sumbangannya kepada golongan kurang upaya.
- Doktor Kehormat**: Pada April 2009, beliau telah dianugerahkan ijazah kedoktoran kehormat dari Lincoln University, universiti tempat beliau menamatkan pengajian.
9. Warisan dan Persepsi Awam
Mark Inglis meninggalkan warisan yang kompleks dalam sejarah pendakian gunung dan persepsi awam. Beliau dikenali atas semangat perintis dan ketabahannya, tetapi juga menghadapi kritikan serius mengenai etika pendakian.
9.1. Pencapaian Pendakian Gunung dan Inspirasi
Pencapaian Mark Inglis dalam pendakian gunung, terutamanya sebagai orang pertama dengan amputasi dua kaki yang menawan Gunung Everest, telah diiktiraf secara meluas sebagai sumber inspirasi. Ketahanan dan keazaman beliau untuk mengatasi cabaran fizikal yang ekstrem telah menjadikannya simbol harapan bagi golongan kurang upaya dan bukti kepada semangat manusia yang tidak mengenal batas. Kisah-kisah pendakiannya, termasuk pendakian semula Aoraki/Mount Cook dan kejayaan di Cho Oyu, menonjolkan kemampuan beliau untuk mengubah kecacatan menjadi kekuatan, membuka jalan bagi pendaki lain dengan cabaran fizikal.
9.2. Kontroversi Etika dan Penilaian Sejarah
Walaupun pencapaiannya mengagumkan, warisan Mark Inglis tidak dapat dipisahkan daripada kontroversi David Sharp di Gunung Everest. Insiden tersebut telah mencetuskan perdebatan etika yang mendalam dalam komuniti pendaki gunung, menyorot isu-isu tanggungjawab moral dan nilai nyawa dalam persekitaran ekstrem. Kritikan daripada tokoh-tokoh terkemuka seperti Sir Edmund Hillary dan percanggahan kenyataan mengenai insiden tersebut telah memberi kesan jangka panjang terhadap imej awam Inglis. Dalam penilaian sejarah, kisah Inglis seringkali menjadi cerminan tentang daya tahan manusia dan pada masa yang sama, cabaran etika yang kompleks yang dihadapi oleh pendaki di "zon kematian".