1. Kehidupan Awal dan Latar Belakang
Yi Jae-gak dilahirkan dalam keluarga diraja Wangsa Jeonju Yi dan menerima pendidikan awal yang memungkinkannya memasuki pentadbiran kerajaan Empayar Korea.
1.1. Keturunan dan Kelahiran
Yi Jae-gak dilahirkan pada 4 April 1874 di Hanseong (kini Seoul), Joseon. Beliau adalah ahli Wangsa Jeonju Yi, sebuah keluarga diraja yang memerintah Joseon dan kemudiannya Empayar Korea. Bapanya ialah Putera Wanpyeong (Yi Seung-ung), cucu kepada Putera Mahkota Sado (yang kemudiannya dihormati sebagai Jangjo) dan cicit kepada Raja Seonjo. Datuknya, Punggyegun Yi Dang, adalah anak kedua Euneongun dan abang tiri kepada Jeongye Daewongun, walaupun beliau kemudiannya dijadikan anak angkat kepada bapa saudara tirinya, Eunjeongun, yang meninggal dunia tanpa waris. Bapa Yi Jae-gak, Yi Seung-ung, asalnya adalah keturunan ke-7 Putera Gyeongchang, anak ke-9 Raja Seonjo, tetapi dengan pengangkatan ke dalam keluarga Punggyegun, beliau menjadi sepupu kepada Maharaja Gojong.
1.2. Pendidikan dan Kerjaya Awal
Pada tahun 1891, Yi Jae-gak lulus peperiksaan sastera Gwageo (siknyeon munka) dengan pangkat Byeong-gwa. Selepas lulus, beliau dilantik ke jawatan awal seperti Ga Juseo di Seungjeongwon dan Biseowonrang. Pada 15 Oktober 1895, beliau dilantik sebagai Jongcheok Jipsa. Pada 12 April 1898, beliau berkhidmat sebagai Daechuk semasa upacara Jeonjaknye dan Jakheonnye di Gyeonghyojeon.
2. Aktiviti Semasa Empayar Korea
Semasa pemerintahan Empayar Korea, Yi Jae-gak memegang pelbagai jawatan penting, terlibat dalam diplomasi, dan memimpin organisasi kemanusiaan.
2.1. Jawatan Rasmi dan Gelaran
Pada 16 November 1897, Yi Jae-gak dilantik sebagai ahli kelas ketiga Junchuwon. Pada 4 Ogos 1899, beliau dihantar oleh Putera Mahkota untuk menyambut seorang Putera Jepun yang tiba di sempadan negara. Pada 21 September 1899, beliau dianugerahkan gelaran Uiyang Dojeong (의양도정Uiyang DojeongBahasa Korea), dan pada 19 November 1899, beliau dinaikkan pangkat dan dianugerahkan gelaran Putera Uiyang (의양군UiyanggunBahasa Korea). Beliau juga dilantik sebagai pegawai khas Gungnaebu dan Pegawai Imperial Kanan (gred ke-4). Pada 29 Mac 1901, beliau dilantik sebagai Myeongheontaegung Daebu dan dilantik ke jawatan Cheogimgwan gred ke-4. Pada 6 Jun 1901, beliau sekali lagi dilantik sebagai Gungnaebu Teukjingwan dan dilantik ke jawatan Cheogimgwan gred ke-4. Pada 30 Januari 1903, beliau secara serentak memegang jawatan Jeonseonsa Jejjo. Pada 2 Januari 1904, beliau dilantik sebagai Jongcheok Jipsa, dan pada 12 April tahun yang sama, beliau dianugerahkan Hunnil-deung dan Taegeukjang atas jasanya. Pada 22 September 1904, beliau dilantik sebagai Pengarah Artileri dalam Kementerian Tentera dan dilantik ke jawatan Juimgwan gred pertama. Pada 5 November 1904, beliau sekali lagi dilantik sebagai Jongcheok Jipsa. Pada 13 Februari 1905, beliau dilantik sebagai Jongjeongwon Gyeong dan dilantik ke jawatan Cheogimgwan gred ke-3.
2.2. Aktiviti Diplomatik dan Lawatan Luar Negara
Pada 30 Januari 1902, Yi Jae-gak dilantik sebagai Duta Khas ke Britain untuk menghadiri pertabalan Raja Edward VII. Beliau mengetuai delegasi yang turut dianggotai oleh Lee Jong-eung (Suwon Jeongsampum), Go Hui-gyeong (Pengurus Penterjemahan di Pejabat Upacara), dan Kim Jo-hyeon (Chamrigwan). Delegasi ini melawat London, Britain, dan pulang melalui Vancouver, Kanada.
Semasa perjalanan ke Britain, pada 17 April 1902, beliau bertolak dari Hanseong. Pada 14 Mei, beliau tiba di Vancouver, Kanada. Semasa di Kanada, beliau menjadi rakyat Korea pertama yang melawat Air Terjun Niagara pada 20 Mei 1902, selepas menaiki kereta api dari Vancouver ke Toronto. Selepas kembali ke Korea, beliau melaporkan kepada Maharaja Gojong tentang perjalanannya, termasuk pengalamannya di Air Terjun Niagara, Laut Merah, dan Sri Lanka.
Pada 16 Mac 1905, beliau dilantik sebagai Duta Khas dan dihantar ke Jepun sebagai sebahagian daripada delegasi untuk meraikan kemenangan Jepun dalam Perang Rusia-Jepun. Beliau tinggal di Jepun selama sebulan dan menerima Order of the Paulownia Flowers daripada kerajaan Jepun.
2.3. Presiden Palang Merah Korea
Pada 24 April 1905, Yi Jae-gak dilantik sebagai presiden pertama Persatuan Palang Merah Korea. Beliau memegang jawatan ini sehingga 21 Julai 1906, apabila beliau dipecat dan digantikan oleh Putera Uichin (Yi Gang). Walau bagaimanapun, pada 24 April 1907, beliau dilantik semula sebagai presiden Persatuan Palang Merah Korea, menjadikannya presiden ketiga organisasi tersebut. Beliau memegang jawatan ini sehingga Persatuan Palang Merah Korea dibubarkan pada 2 Oktober 1910.
2.4. Jawatan Awam Lain
Selain peranannya dalam diplomasi dan Palang Merah, Yi Jae-gak juga memegang jawatan lain. Pada 22 September 1904, beliau dilantik sebagai Pengarah Artileri dalam Kementerian Tentera, menyumbang kepada pemodenan tentera. Pada 23 Julai 1908, beliau dilantik sebagai Cheoljong Janghwangje Jejju Seosagwan. Pada 5 Januari 1909, beliau mengiringi Maharaja Sunjong dalam lawatan ke wilayah selatan, termasuk Daegu, Busan, dan Masan. Pada 27 Ogos 1910, beliau dianugerahkan Order of the Golden Ruler, anugerah tertinggi Empayar Korea.
3. Aktiviti Semasa Tempoh Penjajahan Jepun
Selepas pengilhakan Korea oleh Jepun, Yi Jae-gak menerima gelaran dan ganjaran daripada kerajaan Jepun, yang menandakan penglibatannya dalam rejim kolonial.
3.1. Penganugerahan Gelaran dan Layanan
Selepas Perjanjian Pengilhakan Jepun-Korea ditandatangani pada 29 Ogos 1910, Yi Jae-gak telah dianugerahkan gelaran Marquess (Hujak) oleh kerajaan Jepun pada 16 Oktober 1910, di bawah undang-undang bangsawan Joseon. Beliau juga menerima bon awam sebanyak 168.00 K KRW daripada kerajaan Jepun pada tahun 1911 sebagai ganjaran atas jasanya dalam pengilhakan. Kerajaan Jepun juga memberikan layanan istimewa kepadanya, termasuk pangkat setara Mejar Jeneral Tentera Darat Jepun, pakaian seragam, dan pengawal peribadi. Pada 1 Ogos 1912, beliau menerima pingat kehormat daripada kerajaan Jepun atas sumbangannya kepada penjajahan Korea. Pada 22 Januari 1919, beliau dilantik sebagai Sulleung Hyangwon dan Jongcheok Jipsa. Pada 26 April 1926, selepas kemangkatan Maharaja Sunjong, beliau dilantik sebagai Jongcheok Jipsa dan mengambil bahagian dalam Sanneungdogam dan Binjeondogam bersama-sama dengan Yi Jae-gon dan Yi Dal-yong. Beliau juga dilantik sebagai Jongcheok Jipsa semasa pemindahan makam pada 10 Mei tahun yang sama.
4. Pingat dan Anugerah
Yi Jae-gak menerima pelbagai pingat dan anugerah daripada kedua-dua Empayar Korea dan Empayar Jepun, mencerminkan kedudukan dan aktivitinya dalam kedua-dua tempoh tersebut.
- Daripada Empayar Korea:**
- Order of the Plum Blossom (Ihwadaesujang): Dianugerahkan pada 25 Mac 1905, atas kerjaya diplomatiknya dan reputasinya yang cemerlang sebagai ahli keluarga diraja.
- Order of the Auspicious Stars (Seoseongdaehunjang): Dianugerahkan pada 21 Januari 1907, sebagai tanda kasih sayang diraja terhadap keluarga diraja.
- Order of the Golden Ruler (Geumcheokdaesujang): Dianugerahkan pada 27 Ogos 1910, sebagai anugerah tertinggi Empayar Korea.
- Taegeukjang: Dianugerahkan pada 12 April 1904.
- Seobongjang: Dianugerahkan pada 27 Ogos 1909 kepada isterinya, Jeongbuin Yu clan.
- Daripada Empayar Jepun:**
- Order of the Paulownia Flowers (Kyokujitsu Toka Daijushō): Dianugerahkan pada 1 April 1905.
- Pingat Peringatan Lawatan Putera Mahkota ke Korea: Dianugerahkan pada 18 April 1909.
- Pingat Peringatan Upacara Diraja Besar: Dianugerahkan pada 10 November 1915.
5. Hubungan Keluarga
Yi Jae-gak mempunyai hubungan keluarga yang luas dalam lingkungan diraja Joseon dan Empayar Korea.
- Datuk:** Punggyegun Yi Dang (anak kedua Euneongun) dan Yi Do-sik (keturunan ke-8 Putera Gyeongchang).
- Bapa:** Putera Wanpyeong (Yi Seung-ung, 1836-1909), anak kepada Yi Do-sik.
- Isteri:**
- Jeongbuin Yu clan (lahir 29 September 1871), anak perempuan Dosa Yu Deok-su.
- Nama tidak diketahui.
- Anak:**
- Yi Deok-yong (1923-1952), anak lelaki yang mewarisi gelaran Marquess.
- Abang:**
- Inyanggun Yi Jae-geun (1857-1896)
- Yi Jae-hyeon (1870-?), yang kemudiannya menjadi anak angkat kepada bapa saudara sebelah bapa, Yi Nak-eung.
- Adik:**
- Yeyangjeong Yi Jae-gyu (1877-?)
6. Kematian dan Penilaian
Kematian Yi Jae-gak pada tahun 1935 menutup tirai kehidupannya, tetapi penilaian sejarah terhadap beliau kekal kontroversi kerana aktivitinya yang pro-Jepun.
6.1. Kematian
Yi Jae-gak meninggal dunia pada 11 Mei 1935, pada usia 62 tahun, di Keijō (kini Seoul), Korea di bawah pemerintahan Jepun.
6.2. Aktiviti Pro-Jepun dan Penilaian Sejarah
Yi Jae-gak telah disenaraikan sebagai kolaborator pro-Jepun dalam beberapa senarai penting. Beliau dimasukkan dalam "Senarai 708 Orang Pro-Jepun" yang diterbitkan pada tahun 2002, dan juga dalam "Senarai Calon Kamus Nama Pro-Jepun" yang disusun oleh Institut Masalah Nasional pada tahun 2005. Pada tahun 2007, beliau turut disenaraikan dalam "Senarai 195 Orang Pelaku Tindakan Anti-Nasional Pro-Jepun" yang dikeluarkan oleh Jawatankuasa Kebenaran dan Rekonsiliasi untuk Tindakan Anti-Nasional Pro-Jepun. Anaknya, Yi Deok-yong, yang mewarisi gelaran Marquess, juga termasuk dalam senarai kolaborator.
Secara kritikal, penerimaan gelaran bangsawan dan ganjaran kewangan daripada kerajaan Jepun selepas pengilhakan Korea menunjukkan kesediaannya untuk bekerjasama dengan kuasa penjajah. Walaupun beliau pernah berkhidmat dalam pentadbiran Empayar Korea dan Persatuan Palang Merah, aktivitinya selepas pengilhakan dianggap sebagai pengkhianatan terhadap negara dan rakyat Korea. Laporan pada tahun 1960 menyatakan bahawa keluarga Yi Jae-gak hidup mewah di Gyeongseongbu (Seoul) semasa pemerintahan Jepun, tetapi selepas pembebasan Korea, warisan mereka terputus. Villa Yi Jae-gak di Samcheong-dong, Seoul, telah musnah semasa Perang Korea. Penilaian sejarah terhadap Yi Jae-gak adalah negatif, mengutuk sumbangannya kepada rejim kolonial Jepun dan menyoroti impak buruknya terhadap perjuangan kemerdekaan Korea.
7. Item Berkaitan
- Yi Seung-ung
- Yi Deok-yong
- Yi Jong-eung
- Persatuan Palang Merah Korea
- Putera Uichin
- Yi Ji-yong
- Yi Jun-yong