KartunisPengarah filemPerancisKeturunan Syria

Riad Sattouf

Riad Sattouf ialah kartunis, artis komik, dan pengarah filem Perancis yang terkenal dengan memoir grafik ''L'Arabe du futur'' dan filem ''Les Beaux Gosses''.

1. Gambaran Keseluruhan

Riad Sattouf (رياض سطوفRiad SattoufBahasa Arab; lahir 5 Mei 1978) ialah seorang kartunis, artis komik, dan pengarah filem berbangsa Perancis. Beliau paling terkenal dengan memoir grafiknya, L'Arabe du futur (Orang Arab Masa Depan), dan filemnya, Les Beaux Gosses (The French Kissers). Sattouf juga berkhidmat untuk majalah satira mingguan Perancis, Charlie Hebdo, selama sepuluh tahun dari 2004 hingga pertengahan 2014, di mana beliau menerbitkan papan lukisan untuk salah satu karya utamanya, La vie secrète des jeunes (Kehidupan Rahsia Orang Muda). Karya-karya beliau sering memaparkan humor unik, pemerhatian sosial yang mendalam, dan unsur satira, dengan tema berulang mengenai zaman remaja, identiti, dan pertembungan budaya.

2. Kehidupan dan Latar Belakang

Riad Sattouf dilahirkan di Paris, Perancis, dan menghabiskan zaman kanak-kanak serta remajanya di pelbagai lokasi yang membentuk perspektif artistik dan penceritaannya. Latar belakang keluarganya yang pelbagai budaya, dengan bapa berketurunan Syria dan ibu berketurunan Breton, memberikan beliau pengalaman unik yang sering menjadi inspirasi dalam karya-karya autobiografinya.

2.1. Kelahiran, Zaman Kanak-kanak, dan Pendidikan

Riad Sattouf dilahirkan pada 5 Mei 1978 di Paris, Perancis. Beliau memiliki kewarganegaraan Perancis. Bapanya berketurunan Syria, manakala ibunya berketurunan Breton. Semasa zaman kanak-kanaknya, beliau menghabiskan masa di Libya dan Syria, sebelum kembali ke Perancis untuk menjalani zaman remajanya di Brittany, di mana beliau belajar di Rennes.

Sejak kecil, Sattouf merupakan pembaca tegar buku dan majalah kartun yang sering dihantar oleh neneknya, dan beliau amat terpesona dengannya. Walaupun pada asalnya beliau bercita-cita untuk menjadi juruterbang, minatnya terhadap seni visual telah membawanya ke jalan yang berbeza. Beliau kemudiannya memohon untuk belajar di École Pivaut, dan seterusnya di Gobelins L'Ecole de L'Image untuk mempelajari animasi.

2.2. Kerjaya Awal dan Kemasukan ke Dunia Komik

Setelah tamat pengajian seni, bakat Riad Sattouf telah menarik perhatian kartunis terkenal Olivier Vatine, yang memperkenalkan beliau kepada Guy Delcourt, pemilik penerbit Delcourt yang mengkhusus dalam kartun. Delcourt menerbitkan buku pertama Sattouf, Petit Verglas, yang ditulis oleh Éric Corbeyran. Karya ini merupakan permulaan kerjaya profesionalnya dalam dunia komik.

Dengan gaya peribadi dan lucu yang unik, Sattouf mula menceritakan pemerhatiannya tentang kehidupan remaja dalam karya-karya awal seperti Manuel du puceau (Manual Seorang Teruna) dan Ma Circoncision (Sunatan Saya), yang diterbitkan oleh Bréal Jeunesse di bawah arahan Joann Sfar. Buku-buku ini kemudiannya diterbitkan semula oleh L'Association. Dalam Ma Circoncision, beliau secara terang-terangan mengutuk bersunat sebagai tindakan yang kejam dan tidak masuk akal, dengan latar belakang konteks sosio-politik di Syria pada tahun 1980-an.

Beliau kemudiannya menerbitkan siri Jérémie dalam koleksi kartun Poisson Pilote yang diterbitkan oleh Dargaud, menghasilkan tiga buku. Siri Jérémie mengisahkan seorang remaja yang sentimental dan tidak stabil yang membesar menjadi dewasa, dan ia sebahagiannya bersifat autobiografi. Karya ini juga muncul dalam No sex in New York pada tahun 2004, atas inisiatif akhbar harian berhaluan kiri Perancis, Libération.

Pada tahun 2005, beliau menerbitkan Retour au collège (Kembali ke Kolej), sebuah kajian pemerhatian tentang remaja di sebuah sekolah menengah di Paris, yang mencapai kejayaan besar.

3. Karya Komik Utama

Riad Sattouf telah menghasilkan beberapa siri komik yang signifikan, yang sering kali menggabungkan unsur autobiografi dengan kritikan sosial dan satira. Karya-karya beliau mencerminkan pemerhatian mendalam terhadap masyarakat dan kehidupan seharian, menjadikannya antara suara yang penting dalam dunia komik kontemporari Perancis.

3.1. Karya Awal dan Unsur Autobiografi

Dalam peringkat awal kerjayanya, Riad Sattouf banyak meneroka unsur autobiografi dan pemerhatian terhadap kehidupan seharian. Manuel du puceau dan Ma Circoncision (diterbitkan oleh Bréal Jeunesse) adalah antara karya awal yang paling menonjol, di mana beliau menggunakan gaya peribadi dan humor untuk menceritakan pengalaman remajanya. Dalam Ma Circoncision, Sattouf secara eksplisit mengutuk amalan bersunat sebagai perbuatan yang kejam dan tidak masuk akal, dengan meletakkannya dalam konteks sosio-politik Syria pada tahun 1980-an. Buku-buku ini kemudiannya dicetak semula oleh L'Association, yang menunjukkan penerimaan baik terhadap pendekatan uniknya.

Siri Les Pauvres Aventures de Jérémie (Pengembaraan Miskin Jérémie), yang diterbitkan dalam koleksi Poisson Pilote oleh Dargaud, menghasilkan tiga jilid. Siri ini mengisahkan seorang pemuda yang sentimental dan tidak stabil dalam perjalanan menuju dewasa, dan sebahagian besarnya merupakan refleksi autobiografi Sattouf sendiri. Beliau juga menyumbang kepada No sex in New York pada tahun 2004, yang diterbitkan melalui inisiatif akhbar harian kiri Perancis, Libération.

Pada tahun 2005, Sattouf menerbitkan Retour au collège, sebuah kajian pemerhatian yang teliti mengenai remaja di sebuah sekolah menengah Paris. Karya ini mencapai kejayaan besar kerana keupayaannya menangkap nuansa kehidupan remaja dengan humor dan ketepatan.

3.2. "La vie secrète des jeunes" dan Charlie Hebdo

Dari 2004 hingga 2014, Riad Sattouf menerbitkan jalur komik mingguan dalam majalah satira Perancis, Charlie Hebdo, bertajuk "La vie secrète des jeunes" (Kehidupan Rahsia Orang Muda). Siri ini mendokumenkan pemerhatian anekdot Sattouf terhadap orang muda di tempat awam. Beliau menyamakan siri ini dengan dokumentari alam semula jadi jenis 'fly-on-the-wall', dan menggambarkan percakapan subjek-subjeknya dengan perhatian teliti terhadap variasi sosiolinguistik. Jalur-jalur komik ini telah diterbitkan semula dalam tiga jilid, masing-masing pada 2007, 2010, dan 2013. Pada akhir 2014, beliau meninggalkan Charlie Hebdo dan berpindah ke majalah mingguan Le Nouvel Obs.

3.3. Siri "Pascal Brutal"

Di samping karya-karya autobiografinya, Sattouf turut mengembangkan watak fiksyen Pascal Brutal, yang digambarkan sebagai jelmaan kejantanan tulen. Siri komedi Pascal Brutal membayangkan Perancis pada masa hadapan yang dekat sebagai distopia anarki, neoliberal di mana kemachuan pahlawan yang pelik diberikan kebebasan sepenuhnya. Siri ini berfungsi sebagai satira tajam terhadap aspek-aspek masyarakat Perancis.

3.4. Siri "L'Arabe du futur"

Siri L'Arabe du futur (Orang Arab Masa Depan) merupakan memoir grafik utama Riad Sattouf yang mendapat pengiktirafan meluas. Karya ini menceritakan pengalaman zaman kanak-kanak penulis di Timur Tengah, khususnya di Libya dan Syria, dan konflik identitinya sebagai anak kepada bapa Syria dan ibu Perancis. Siri ini telah diterbitkan dalam beberapa jilid:

  • Jilid 1: 1978-1984 (2014)
  • Jilid 2: 1984-1985 (2015)
  • Jilid 3: 1985-1987 (2016)
  • Jilid 4: 1987-1992 (2018)
  • Jilid 5: 1992-1994 (2020)

Karya ini telah diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris sebagai The Arab of the Future: A Childhood in the Middle East. Ia mencapai kejayaan besar dan memenangi pelbagai anugerah, mengukuhkan kedudukan Sattouf sebagai pengkarya penting. Tema utama yang diteroka dalam siri ini termasuklah pengalaman pertembungan budaya, identiti peribadi, dan pemerhatian terhadap sistem politik dan sosial di Timur Tengah melalui mata seorang kanak-kanak.

3.5. Siri "Les cahiers d'Esther"

Selepas meninggalkan Charlie Hebdo pada akhir 2014, Riad Sattouf memulakan jalur komik baharu di majalah mingguan Le Nouvel Obs yang dikenali sebagai Les cahiers d'Esther (Buku Nota Esther). Siri ini berdasarkan kisah benar yang diceritakan oleh Esther A., seorang gadis yang berusia sembilan tahun ketika siri itu bermula. Ia memberikan pemerhatian halus tentang kehidupan seharian remaja, menangkap perbualan, kebimbangan, dan kegembiraan seorang gadis yang membesar. Siri ini telah diterbitkan dalam beberapa jilid, mengikut usia Esther:

  • Histoires de mes 10 ans (Kisah 10 Tahun Saya) (2016)
  • Histoires de mes 11 ans (Kisah 11 Tahun Saya) (2017)
  • Histoires de mes 12 ans (Kisah 12 Tahun Saya) (2017)
  • Histoires de mes 13 ans (Kisah 13 Tahun Saya) (2019)
  • Histoires de mes 14 ans (Kisah 14 Tahun Saya) (2020)

Karya ini juga telah diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris sebagai Esther's Notebooks.

4. Aktiviti Filem

Selain kerjaya prolifiknya dalam komik, Riad Sattouf juga merupakan seorang pengarah filem yang diiktiraf, menulis dan mengarahkan filem-filem yang seringkali meneroka tema-tema yang serupa dengan karya komiknya, seperti kehidupan remaja dan aspek masyarakat Perancis.

4.1. Sebagai Pengarah dan Penulis Skrip

Riad Sattouf telah menceburkan diri dalam bidang perfileman sebagai pengarah dan penulis skrip. Filem pertamanya ialah Les Beaux Gosses (juga dikenali dengan tajuk Inggeris The French Kissers), yang ditayangkan pada 10 Jun 2009. Filem ini mencapai kejayaan besar di Perancis, menarik 1 juta penonton dalam tempoh dua bulan sahaja. Dalam filem ini, Sattouf menggambarkan kehidupan cinta dan proses pembesaran pada zaman remaja.

Les Beaux Gosses menerima tiga pencalonan Anugerah César pada tahun 2010: Filem Sulung Terbaik, Pelakon Lelaki Baharu Terbaik (untuk Vincent Lacoste sebagai Hervé), dan Pelakon Pembantu Wanita Terbaik (untuk Noémie Lvovsky sebagai ibu Hervé). Filem ini memenangi Anugerah Emas untuk Filem Sulung Terbaik, Pelakon Lelaki Pendedahan Terbaik untuk Vincent Lacoste dan Anthony Sonigo, Pendedahan Perancis Terbaik untuk Pengarahan dan Produksi untuk Sattouf sendiri, serta Anugerah Jacques Prévert untuk Senario Terbaik dan Adaptasi Terbaik bersama penulis bersama beliau, Marc Syrigas.

Beliau juga mengarahkan dan menulis siri web Mes colocs pada tahun 2010. Pada tahun 2014, beliau mengarahkan filem Jacky au royaume des filles (Jacky di Kerajaan Wanita), di mana beliau juga bertindak sebagai penulis, pemuzik, dan pelakon.

4.2. Sumbangan Filem Lain

Riad Sattouf turut memberikan sumbangan kepada projek-projek filem lain dalam pelbagai kapasiti. Pada tahun 2003, beliau terlibat dalam Petit vampire, di mana beliau menyumbangkan skrip dan suaranya untuk watak kartun dalam siri animasi TV yang direka oleh rakannya, kartunis Joann Sfar. Selain itu, pada tahun 2010, beliau memegang watak sebagai gigolo Fréhel dalam filem Gainsbourg, vie héroïque, yang diarahkan oleh Joann Sfar.

5. Gaya Artistik dan Tema Utama

Gaya artistik Riad Sattouf dicirikan oleh gabungan humor yang unik dan pemerhatian sosial yang tajam. Beliau sering menggunakan gaya komik yang ringkas namun ekspresif, yang mampu menyampaikan nuansa emosi dan situasi yang kompleks. Unsur satira sangat menonjol dalam karyanya, di mana beliau menyindir pelbagai aspek masyarakat moden, terutamanya melalui watak-watak dan senario yang dibina.

Tema-tema utama yang berulang dalam keseluruhan karya komik dan filemnya termasuk:

  • Zaman Remaja: Banyak karyanya, seperti Manuel du puceau, Retour au collège, Les Beaux Gosses, dan Les cahiers d'Esther, menumpukan kepada pengalaman dan cabaran hidup remaja, dengan fokus kepada percintaan, persahabatan, dan pencarian identiti.
  • Identiti: Terutama dalam siri L'Arabe du futur, Sattouf meneroka konflik identiti peribadinya sebagai individu dengan latar belakang budaya Syria dan Perancis, serta bagaimana identiti terbentuk melalui pengalaman persekitaran.
  • Pertembungan Budaya: Siri L'Arabe du futur secara langsung menggambarkan perbezaan dan pertembungan antara budaya Timur Tengah dan Barat, berdasarkan pengalaman peribadinya di Libya, Syria, dan Perancis.
  • Pemerhatian Sosial: Melalui siri seperti "La vie secrète des jeunes", beliau menunjukkan keupayaannya untuk memerhati dan merekodkan tingkah laku dan pertuturan orang ramai dengan ketepatan yang luar biasa, sering kali menonjolkan aspek lucah atau absurd dalam interaksi manusia.

Secara keseluruhan, karya Sattouf menggabungkan autobiografi dengan fiksyen, seringkali dengan nada yang menyindir dan merenungkan, yang menjadikannya seorang pengkarya yang menarik dan relevan dalam landskap seni kontemporari.

6. Pameran Utama

Dunia karya Riad Sattouf telah menjadi tumpuan beberapa pameran utama dan khas. Antaranya ialah retrospektif besar berjudul L'écriture dessinée (atau Penulisan Bergambar, dalam bahasa Inggeris), yang diadakan di Centre Pompidou di Paris. Pameran ini berlangsung dari 24 November 2018 hingga 11 Mac 2019, mempamerkan pelbagai aspek karya Sattouf dan sumbangannya kepada seni komik. Sebuah katalog pameran dengan tajuk yang sama turut diterbitkan oleh Allary Éditions sempena pameran tersebut.

7. Anugerah dan Penghargaan

Riad Sattouf telah menerima pelbagai anugerah berprestij dalam kedua-dua kategori komik dan filem, yang mengukuhkan kedudukannya sebagai seorang pengkarya yang diiktiraf secara meluas di Perancis dan di peringkat antarabangsa.

7.1. Anugerah Kategori Komik

  • 2003: Anugerah René Goscinny Festival Komik Antarabangsa Angoulême untuk Les pauvres aventures de Jérémy, jilid 1, Les jolis pieds de Florence.
  • 2007: Anugerah Jacques Lob untuk Pascal Brutal, jilid 2, Le mâle dominant.
  • 2008: Anugerah Globes de Cristal untuk kartun terbaik untuk La vie secrète des jeunes.
  • 2010: Anugerah Album Terbaik Festival Komik Antarabangsa Angoulême untuk Pascal Brutal, jilid 3, Plus fort que les plus kuat (Fluide Glacial). Ini merupakan anugerah Album Terbaik pertamanya di festival tersebut.
  • 2014-2015: L'Arabe du futur, vol. 1: Une jeunesse au Moyen-Orient (1978-1984) memenangi Grand Prix RTL de la Bande Dessinée, Prix BD Stas/Ville de Saint-Étienne, dan Anugerah Album Terbaik Festival Komik Antarabangsa Angoulême. Ini adalah kali kedua Sattouf memenangi Anugerah Album Terbaik di Angoulême.

7.2. Anugerah Kategori Filem

  • 2010: Anugerah César Akademi Seni dan Teknik Pawagam (Académie des arts et techniques du cinéma) untuk Filem Sulung Terbaik atas pengarahannya bagi filem The French Kissers.

8. Kontroversi dan Pendedahan Peribadi

Pada tahun 2018, Riad Sattouf mendedahkan "rahsia keluarga" mengenai bapanya, yang merupakan watak utama dalam siri memoir grafiknya, L'Arabe du futur. Pendedahan ini menyatakan bahawa bapanya adalah seorang yang sangat anti-Semitik dan bekerja di Arab Saudi. Beliau juga menyokong hukuman mati, Pan-Arabisme, dan gerakan autoritarian Ba'ath pimpinan Hafez al-Assad. Pendedahan ini memberikan konteks tambahan kepada tema-tema yang diteroka dalam L'Arabe du futur, yang secara tidak langsung menggambarkan cabaran dan kompleksiti identiti serta latar belakang politik yang dialami oleh Sattouf semasa membesar.

9. Senarai Karya

Senarai berikut menghimpunkan karya-karya komik dan penerbitan lain yang ditulis atau dilukis oleh Riad Sattouf, disusun mengikut kategori.

9.1. Penerbitan

  • 2003: Manuel du puceau (Bréal Jeunesse, Rosny-sous-Bois)
  • 2004: Ma circoncision (Bréal Jeunesse, Rosny-sous-Bois)
  • 2004: No Sex in New York (Koleksi Dargaud, Poisson Pilote, Paris)
  • 2005: Retour au collège (Koleksi Hachette Littératures, La Fouine Illustrée, Paris)
  • 2007: La vie secrète des jeunes (Koleksi L'Association, Ciboulette, Paris)

9.2. Siri Komik

  • L'Arabe du futur: Une jeunesse au Moyen-Orient (Allary Éditions, Paris). Diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris sebagai The Arab of the Future: A Childhood in the Middle East (Henry Holt, New York).
    • 2014: Jilid 1: 1978-1984
    • 2015: Jilid 2: 1984-1985
    • 2016: Jilid 3: 1985-1987
    • 2018: Jilid 4: 1987-1992
    • 2020: Jilid 5: 1992-1994
  • Les Pauvres Aventures de Jérémie (Dargaud, Paris)
    • 2003: Les Jolis Pieds de Florence
    • 2004: Le pays de la soif
    • 2005: Le rêve de Jérémie
  • Pipit Farlouse (Milan, Toulouse)
    • 2005: La couvée de l'angoisse
    • 2006: La route de L'Afrique
  • Laura et Patrick (Koleksi Lito Onomatopée, Champigny-sur-Marne)
    • 2006: Les jeunes de la jungle (Cerita oleh Riad Sattouf, lukisan oleh Mathieu Sapin)
  • Pascal Brutal (Fluide Glacial, Paris)
    • 2006: La nouvelle virilité
    • 2007: Le mâle dominant
    • 2009: Plus fort que les plus forts
  • Les cahiers d'Esther (Allary). Diterjemahkan ke dalam bahasa Inggeris sebagai Esther's Notebooks (London: Pushkin Press).
    • 2016: Histoires de mes 10 ans
    • 2017: Histoires de mes 11 ans
    • 2017: Histoires de mes 12 ans
    • 2019: Histoires de mes 13 ans
    • 2020: Histoires de mes 14 ans
  • Kolaborasi dengan Éric Corbeyran (penulis cerita) / Riad Sattouf (lukisan)
    • Petit Verglas Koleksi Delcourt Conquistador, Paris
      • 2000: L'Enfance volée
      • 2001: La Table de pierre
      • 2002: Le Pacte du naufrageur

10. Filmografi

Senarai ini menyajikan semua karya filem yang melibatkan Riad Sattouf, berserta peranannya dalam setiap produksi.

10.1. Filem Arahan Sendiri

  • 2009: Les Beaux Gosses (The French Kissers) - Pengarah, penulis, pemuzik, dan pelakon
  • 2010: Mes colocs - Pengarah dan penulis siri web
  • 2014: Jacky in Women's Kingdom (Jacky au royaume des filles) - Pengarah, penulis, pemuzik, dan pelakon

10.2. Filem Kolaborasi

  • 2003: Petit vampire - Penulis senario dan pelakon suara untuk siri TV kartun animasi oleh Joann Sfar.
  • 2010: Gainsbourg, vie héroïque yang diarahkan oleh Joann Sfar - Memegang watak sebagai gigolo Fréhel.